بازتاب مقتل الحسین(ع) در کامل بهایی با وجود مشابهت‌هایی که با دیگر گزارش‌های عاشورایی دارد، دارای تفاوت‌هایی با دیگر مقتل‌ها است که واکاوی و بازخوانی آن را ضروری می‌سازد. از آنجا که کامل بهایى جنبه­ای ردّیه­نویسى دارد، مؤلف مطالب زیادى از خود بیان کرده و مطالب منقول از دیگران را هم چندان مستند نکرده است. برخی روایات این کتاب نیز بن­مایه­ای قابل توجه را در شخصیت­سازی یا داستان­پردازی ایفا کرده اس...

چکیده یکی از دانشهای پر اهمیت در ارتباط با قرآن تأویل است، که بخشی از روایات تفسیری معصومین (ع) مربوط به همین حوزه است. پژوهش حاضر با هدف شناخت مستند و دقیق تر روایات تفسیری به ویژه روایات تأویلی شکل گرفته است، لذا روایات تأویلی را با تکیه بر کتاب البرهان سید بحرانی جمع آوری و سند آنها را به عنوان یکی از قرائن صدوری حدیث مورد بررسی قرار داده است تا به این سوال پاسخ دهد که روایات تأویلی به لحاظ...

نفثه المصدور اثر شهاب الدین محمد زیدری نسوی از شاهکارهای نثر فنّی، مصنوع و مزیّن فارسی است. محتوای این کتاب که بدون مقدمه آغاز می­شود و به یکباره به انتها می­رسد، به نظر می­رسد غلیان احساسات نویسنده است که در متنی مخیّل با زبانی آهنگین به وقوع پیوسته است. در این مقاله، از دیدگاه نظریه ی نوع ادبی غنایی، محتوای این کتاب مورد بررسی قرار می­گیرد. نویسنده همزمان با یادکرد خاطرات عاطفی خود، بدبختی­ها، د...

داستان انبیای الهی به عنوان یکی از شاخص های مهم پندآموزی و عبرت، همواره مورد توجه همگان بوده است. قرآن کریم به عنوان یک کتاب هدایت، تنها به آن قسمت از داستان، که در رسیدن به این هدف ضروری بوده، اشاره داشته است، لذا در این میان، بسیاری از زوایای زندگی انبیای الهی در هاله ای از ابهام بوده است. در شفاف سازی داستان ها، روایات تفسیری، می توانند به عنوان یکی از منابع مهم و تنها به عنوان مکمل و موید ب...

تبیین کیفیت علم الهی به‎ویژه علم قبل‌الایجاد، از مسائل مهمّ و دشوار حکمت الهی است. روایات گهربار امامان معصوم (علیهم‎السلام) در هر دوره ناظر به بیان این معارف عمیق است، که بر اثر بطون معجزنظام خود سبب اختلاف دانشوران در مقصود، از مراتب سطح تا ژرفا شده است. صدرالمتألهین گشاینده باب بدیع در شرح نگاری بر روایات الهیات توحیدی از ائمه اهل بیت (علیهم‌السلام) است و مخالفان و موافقان را به تکاپو وا می‌د...

پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی روابط میان مفاهیم مشیر به توجه نابهنجار به خود و تدوین مدل مفهومی فرآیندی از آن مفاهیم در منابع اسلامی و سنجش میزان روایی آن انجام شده است. بدین منظور از دو روش کیفی و کمی استفاده شده است. در بخش کیفی، ابتدا با استفاده از روش حوزه‌های معنایی بوسیله 262 لغت مرتبط جمع‌آوری شده، 3105 روایت اسلامی با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند بر اساس اصل اشباع مورد بررسی قرار گرفت....

در نظام فکری و اعتقادی شیعه، مسئله جانشینی امام علی(ع) به‌عنوان امام جامعه با هدف هدایت دینی و سیاسی مردم، امری الهی و وصایت پیامبر اکرم(ص) بر آن در روز غدیرخم امری قطعی و متواتر است. برخی مورخان در ثبت گزارش‌های جزئی واقعه غدیر اهتمام داشته و برخی دیگر آن را به‌صورت‌ کلی نقل کرده‌اند. ازجمله امور جزئی این واقعه، جمعیت حاضر در روز غدیر و یا جمعیت همراه پیامبر در سفر از مدینه به مکه است که مورخا...

اساطیر و روایات تاریخی و مذهبی ، گنجینه ی گرانبهایی است که از پیشینیان به یادگار مانده است و نویسندگان و سخنوران بیشترین سهم را در حفظ و نگهداری آن داشته اند. این تحقیق اساطیر و روایات تاریخی و مذهبی را در دیوان ملک الشعرای بهار مورد تحلیل و بررسی قرار داده است تا کیفیت بهره گیری بهار را از این عناصر مشخص کند. در این پژوهش پس از بیان کلیّات تحقیق ، توضیح و شرح مبانی نظری و مختصری از زندگانی بهار...

روایات اسباب نزول به عنوان میراث گران بهای صدر اسلام و چراغ فراسوی مفسران، هماره نقشی محوری در تبیین معارف قرآنی داشته است؛ بدون شک قرآن پژوهان برای استفاده از روایات اسباب نزول، معیارهایی را در نظر داشته اند. این پژوهش، مبانی و معیارهای مورد نظر سیوطی در به کارگیری روایات اسباب نزول را با تأکید بر آرای علامه طباطبایی مورد نقد و ارزیابی قرار داده است.اعتبار سند، صراحت تعبیر راوی، حسی بودن گزارش...

bbbb