مستنصر (خلافت 427 - 487ق) یکی از معروف‏ترین خلفای فاطمی مصر است که مدت زیادی بر مسند قدرت بود. دوران او با این‏که فراز و نشیب‏های زیادی داشت؛ اما یکی از مهم‏ترین و حساس‏ترین دوره‏های تاریخ دولت اسماعیلی مذهب مصر به شمار می‏رود. هنگامی که حکومت اسماعیلی مصر، در سراشیب سقوط قرار گرفت و خطرات داخلی و خارجی آن را تهدید می‏کرد، وزارت به شخصی به نام بدر الجمالی (وزارت 466 - 487ق) سپرده شد و او توانست...

مقاله حاضر، به بررسی مقایسه‏ای انقلاب اسلامی ایران و انقلاب 25 ژانویه مصر می‏پردازد و مفروضه آن این است که بدون این بررسی، فهم و تبیین انقلاب مصر ممکن نیست. پشتوانه نظری مقاله، نظریه فرایند انقلابی و همچنین، نظریه «فرصت سیاسی» در چارچوب جامعه‏شناسی جنبش‏های اجتماعی است. کاربست این نظریه‏ها نشان می‏دهد انقلاب اسلامی ایران فرصت سیاسی مناسبی برای جنبش انقلابی مصر فراهم نمود تا در زمانی کوتاهتر و ب...

با سقوط فاطمیان و به قدرت رسیدن ایوبیان، تحولی مهم مذهب در مصر رخ داد، بدین سان که خلافتاسماعیلی جای خود را به سلطنتی داد که جزئی از خلافت سنی عباسیان و مدافع آن بود . این تغییر،تحولات اجتماعی و سیاسی مختلفی به همراه داشت که بیشتر در جهت اقتدار یافتن جامعه تسنن و بههمین جهت، مورد حمایت ایوبیان بود. یکی از مهم ترین جنبه های این تحولات، در نظام آموزش رسمیمصر آشکار گشت. در تحول نظام آموزشی مصر ک ه...

کشور مصر در این دوره تحت فشارهای داخلی و خارجی مجبور به اصلاحات گردید. در این دوره مصر شاهد تناقض بود از یک سو به اقتدارگرایی خود ادامه می داد و از سوی دیگر به برگزاری انتخابات رقابتی انجام می داد.

تحولات سیاسی و اجتماعی اخیر خاورمیانه، به‌ویژه جامعه مصر به دلیل ظرفیت بالای پژوهشی و نظری آن از جذابیت ویژه‌ای برخوردار است. در رویدادهای سال 2011 مصر، انسداد سیاسی موجود در این کشور باعث شد تا نیروهای مخالف دولت از میان اشکال مختلف اعتراض اجتماعی، نوعی از مبارزه را در پیش گیرند که در برابر سرکوب دولت آسیب‌پذیری کمتری داشته باشد. آصف بیات این نوع کنش ورزی و اعتراض را «غیرجنبش­های اجتماعی» می ن...

مصر به عنوان یکی از مهم­ترین کشورهای عربی خاورمیانه و جهان نقش مهمی در مناسبات منطقه­ای و بین­المللی ایفا می­کند. تحولات داخلی در مصر و سرنگونی حکومت مبارک، نشانگر آغاز مرحله جدیدی در حیات سیاسی مصر است که ساختار و فضای سیاسی داخلی و بین­المللی آن کشور را با دگرگونی­هایی هرچند متفاوت روبرو می­کند. این مقاله سعی دارد به این موضوع بپردازد، که مصر با چه موانع و مشکلاتی در محیط بین­المللی روبروست ک...

روابط مصر و اسرائیل از زمان تشکیل رژیم صهیونیستی همواره با فرازوفرودهای متعددی روبرو بوده است. طی سال‌ها مصر رهبری جهان عرب را در رابطه با منازعه اسرائیل و فلسطینی­ها بر عهده داشته است و همین مسئله بر اهمیت این کشور برای اسرائیل در خاورمیانه افزوده است. در دوره طولانی ریاست جمهوری حسنی مبارک روابط مصر و اسرائیل در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی گسترش یافت. پس از گسترش موج اعتراضات سیاسی و اج...

جهانی­شدن واجد ابعاد و نیز تأثیرات متفاوت و گوناگونی است و نظرات گوناگونی درباره آن بیان شده است. شناخت و درک چگونگی عملکرد جهانی شدن، با روند درحال بسط خود، در فرآیند تأثیرگذاری پدیدارهایی چون انقلاب ایران از یکسو و تأثیرپذیری جنبش­هایی همچون جنبش سیاسی مصر از سوی دیگر، مستلزم شناخت مؤلفه­های جهانی شدن در بعد سیاسی، فرهنگی و ارتباطات است. از سوی دیگر در رابطه با پدیدة جنبش سیاسی نوین مصر، نبای...

جایگاه ارتش در مقابله با انقلاب­ ها و حفظ نظام­ های استبدادی یا عکس آن پیوستن به انقلابیون و سقوط نظام­ های استبدادی، از موضوعات مهم در پژوهش­ های مرتبط با انقلاب است. از این رو مطالعه تطبیقی جایگاه ارتش در مواجه با انقلاب اسلامی ایران و تحولات 2011 مصر حائز اهمیت پژوهش است. مقاله حاضر در تلاش است تا با مطالعه تطبیقی به تبیین تفاوت جایگاه ارتش ایران در پیروزی انقلاب و تداوم آن آن و جایگاه ارتش ...

تحولات شمال افریقا، خاورمیانه و خیزش مردمی در کشور های عربی بخصوص مصرمی توانست توازن و ساختار قدرت در حوزه عربی - اسلامی منطقه را تحت تاثیر قرار دهد . با دمیده شدن روح بیداری اسلامی در میان مردم مصر در 25 ژانویه 2011 ما شاهد اوجگیری تدریجی قیامهای مردمی و سقوط دولت مستبد حسنی مبارک رئیس جمهور مصر بودیم. با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری مصر محمد مرسی از اخوان المسلمین توانست پیروز میدان شود و ام...