پژوهش حاضر به تحلیل استنادی و هم‏نویسندگی پژوهشگران حوزه ی اسلام و علوم قرآنی در سال‏های 1993-2012 و ترسیم ساختار علمی این حوزه می پردازد.. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است با استفاده از روش های علم سنجی و به کارگیری برخی از قوانین و روش های این قلمرو مانند قاعده های لوتکا و برادفورد و تحلیل استنادی به تحلیل داده های گرفته شده از وبگاه علوم پرداخت. در این بازه زمانی، پژوهشگران این حوزه به تولید 45...

رساله مشهور به تفسیر نعمانی، رساله ای در علوم قرآنی است که در آن افزون بر مباحث قرآن شناختی، برخی موضوعات کلامی بررسی و به نقد برخی از نظریات مورد انتقاد مؤلف پرداخته شده است. به سبب نبود سلسله اسناد در بخش های مختلف این رساله و عدم ارجاع به منابع پیشین، در نگاه نخست چنین به نظر می رسد که این رساله متنی مستقل و بدون ارتباط با منابع دیگر باشد. پرسش مطرح در این باره، این است که آیا این رساله متنی...

ان البحث فی کتابات و طروحات المستشرقین حول الدراسات القرانیه حاجه معرفیه و تاریخیه أملاها التطور العلمی و تنامی المناهج العلمیه , الشیء الذی لم یعد یکفی معه التموضع حول قطبی التاریخیه الرادیکالیه او التنویریه الانحلالیه . ان ما یهمنا فی دراستنا للاستشراق الفرنسی هو ما أنتجه من مناهج علمیه وطروحات ابستمولوجیه متعدده و بالتالی ما طرحه من اشکالات علمیه بعیدا عن تجاذبات الخطاب الأیدیولوجی او العا...

خوشنویسی و تذهیب دو عنصر اصلی تشکیل دهندۀ کتاب آرایی و کتابت قرآن هستند. تذهیب های مختلف قرآنی که در طول تاریخ این هنر در ایران اجرا شده اند دارای ویژگی ها و خصوصیات خاص زیبایی شناسانه اند. این هنر همواره در طول تاریخ رو به رشد بوده و در هر دوره ای تذهیب هایش از ویژگی های خاصی برخوردار بوده است، به طوری که زیباترین و ظریف ترین تذهیب های قرآنی مربوط به تذهیب های عصر صفوی است. بنا به عقیدۀ برخی ا...

کتاب «المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام» نوشته دکتر جواد علی مفصل ترین اثری است که تاکنون درباره مردمان شبه جزیره عرب پیش از اسلام نوشته شده است. تا پیش از او، مفسران به گزارش روایات اخباریان بسنده کرده و نقد و تحلیلی شایسته از آن ارائه نداده اند. به علاوه، همین اندازه نیز ناقص و بدون جست و جوی کامل صورت گرفته است. مولف در این کتاب افزون بر گزارش و تحلیل روایات اخباریان در کتاب های مختلف تاریخی...

از جمله دانش های علوم قرآنی که در قرون اخیر مورد توجه خاورشناسان از جمله بلاشر قرار گرفته، دانش تاریخ گذاری و تعیین زمان نزول سور می باشد. مستشرقان در این زمینه روش های متفاوتی را ارائه نموده اند؛ یکی از معروف ترین روش ها، روش طبقه بندی چهار دوره ای سور می باشد که براساس سه دوره ی مکی و یک دوره ی مدنی ابتنا یافته است. رژی بلاشر آخرین خاورشناسی است که در دوره ی معاصر به چنین طبقه بندی گرایش یافت...

بررسی درس ها و فرامین قرآن کریم در حوزه های مختلف علم ارتباطات به ویژه در زمینه ارتباطات انسانی از جمله مواردی است که کمتر به آن پرداخته شده است و نظر دقیقی درباره نگاه قرآنی به ارتباطات انسانی وجود ندارد. بسیاری از علوم انسانی مبتنی بر فلسفه هایی است که مبانی آن ‏ها مادی‏گری و بی‏ اعتقادی به تعالیم قرآنی و اسلامی است که نتیجه آن ترویج شکاکیّت و تردید در مبانی دینی، اعتقادی و قرآنی است. در این ...

جست وجو و طرح آن دسته از مطالب و پرسشهای علوم قرآنی است که پاسخ به آنها قبل از تفسیر الزامی است. نویسنده، نخست به موضوع وحی پرداخته و بحثهایی چون: کیفیت و حقیقت وحی، نوع رابطه پیامبران با وحی، حسی بودن یا تجربی بودن وحی، تحلیل روان شناسانه، جامعه شناسانه، عرفانی، عقلی و حسی وحی، تحلیل وحی از طریق خود وحی، محتوای وحی، تعارض علم و دین، آیا وحی تنها عهده دار ارتباط خلق با خالق است یا نظام های عباد...

دیدگاه‏های امام علی‏علیه السلام در باب فلسفه تاریخ، تفسیر روشنی از مفاهیم قرآنی است. در سخنان آن امام، فلسفه تاریخ، با رویکردی کاملاً آگاهانه و هدف‏مند مورد توجه واقع شده است. آغاز و انجام تاریخ مهم‏ترین بخش این تأملات است. ایشان، کلّ تاریخ را در سه بخش؛ یعنی آفرینش و برگزیدن آدم (آغاز تاریخ)، بعثت پیامبران (مرحله دوم تاریخ) و ظهور منجی مصلح (انجام تاریخ) توصیف می‏کنند. بر اساس سخنان آن حضرت، عوا...

عرصه‌های مختلفی برای نظریه‌پردازی علمی قرآن متصور است، مانند 1- خبر دادن از حقایقی علمی که بعداً توسط علم تجربی ثابت شده است، یا تاکنون به اثبات نرسیده و امکان اثبات آن در آینده وجود دارد. 2- توسعه یا تضییق برخی از نظریه‌های علمی. 3- اصلاح و تکمیل دیدگاه‌های علمی. حال پرسش این است که ازچه روش‌ها و شیوه‌هایی برای نظریه‌پردازی قرآن می‌توان استفاده کرد؟ در این راستا چند شیوه برای نظریه‌پردازی‌های ق...