توجه به اندیشه ها و مکاتب اقتصادی، در ارائه درک جامع تر و مرتبط تری از دانش علم اقتصاد بسیار مؤثر می باشد زیرا بررسی روند تکاملی اندیشه های اقتصادی زمینه های فلسفی و شرایط اجتماعی و سیاسی و در عین حال دلایل تاریخی تحول در افکار اقتصادی را نشان می دهد. این مقاله، تکامل آهستهء اندیشه های اقتصادی را با تحلیلی از ایدئولوژیهای اقتصادی از دوران یونان و روم باستان تا عصر انقلاب صنعتی مورد بررسی قرار م...

مبانی معرفت شناختی در مطالعات برنامه درسی همواره میان صاحب نظران مورد بحث بوده است. در مقاله حاضر، دیدگاه معرفت شناختی کالینگ وود، یکی از برجسته ترین فیلسوفان قرن بیستم، مورد بررسی قرار گرفته است. از نکات مهم دیدگاه معرفت شناختی او می توان به «در هم تنیدگی تاریخ و فلسفه» اشاره کرد. با چنین پیش فرضی می توان برنامه درسی ای فعال تر را برای موضوعات درسی طراحی کرد، به طوری که دانش آموزان با دروس مخت...

یکی از موضوعات بحث برانگیز و قابل تأمل در حوزۀ علوم، بالاخص علوم انسانی و از جمله تاریخ، مبحث فلسفۀ علم است. صاحب­نظران و متفکران بسیاری در این عرصه گام نهاده­اند. ابن خلدون نیز یکی از آنهاست. او با مباحث ارزنده­ای که در باب فلسفۀ علم ارائه کرده، توجه شمار زیادی از پژوهش­گران را به خویش جلب نموده است. نویسنده، در این نوشتار به معرفی شخصیت و آثار ابن خلدون، خصوصاً مقدمه که مهم­ترین کتاب در باب ان...

مجموعه کتاب­های تاریخی دوره صفویه، حلقه ارتباط میان اندیشه تاریخ­نگاری دوره­های قبل از عصرصفوی و پس از آن است. عالم آرای عباسی تألیف اسکندربیگ منشی ترکمان یکی از مهم­ترین این آثار و اوج تکامل تاریخ­نگاری عصر صفوی محسوب می­شود که به تاریخ سلسله صفوی از آغاز تا مرگ شاه عباس اول پرداخته است. در این پژوهش، مهم­ترین مؤلفه­هایی که اسکندربیگ منشی در روش­نگارش تاریخ به کاربرده است و هم چنین بینش تاریخی...

امین الخولی (1895- 1966م) با تأکید بر اولویت داشتن پژوهش ادبی در مطالعه قرآن، مکتب ادبی معاصری در تفسیر قرآن پایه ریزی کرد که از سوی محققانی نظیر محمد احمد خلف الله، عایشه بنت الشاطی و نصر حامد ابوزید مورد استقبال قرار گرفت و امتداد یافت؛ اما بهره گیری این جریان از بعضی آراء مفسران معتزلی مانند زمخشری و نیز تأکید بر اندیشه خلق قرآن سبب شد که برخی، آنها را متأثر از اندیشه های معتزله بدانند. در ا...

چکیــده: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی درصدد بازخوانی متن تاریخ بیهقی با هدف دریافتی از بینش تاریخی و سیاسی مورخ آن برآمده‎است. در این پژوهش با طرح پیشینه‎ای از تاریخ نگاری در ایران و همچنین پیشینه جایگاه اندیشه سیاسی در متون دوره میانه، به تاریخ بیهقی نیز از منظر متنی نگاه شد که اندیشه سیاسی در نهان تاریخ نگاری آن جریان دارد. برای بررسی بینش تاریخی و سیاسی بیهقی ضمن تبیین اجمالی دو دیدگاه ...

چکیده: میراث مکتوب ما نشان می دهد که جامعه زنان در گذشته، از صحنه روایت وثبت نقش تاریخی خود غایب بوده اند و در این غییب تاریخی، مردان بودند که تاریخ آنان را نوشته اند. از این رو می توان گفت: تاریخ نگاری زنان نیز، «تاریخ مذکّر» بوده است. چرا تاریخ زنان را مردان نوشته اند؟ چرا تا یکصد سال اخیر حتی یک مورخ و یک اثر تاریخ نگاری معتبر از زنان دیده نمی شود، چنانکه فیلسوف و متکلم وادیب وفقیه برجسته نیز...

هر اندیشه ای متأثر از تاریخ است و وقایع تاریخی، اندیشه ی هنرمندان را سمت و سو می دهد. یکی از این وقایع مهم جنگ است، جنگی که بر هنر تئاتر و دست اندرکارانش نیز تأثیر گذاشته است. هنرمندان تئاتر همواره موضع گیری خود را نسبت به مسائل بشریت داشته اند و رسانه ی تئاتر را محملی بسیار مناسب برای انتقال دیدگاه هایشان نسبت به جنگ دانسته اند، جنگی که گاه از آن گریخته و گاه ناگزیر به انجامش بوده اند. این مقا...

با وجود بصیرت‌های قابل‌تأمل در اندیشه فردید، نقدهایی نیز به اندیشه  او وارد است. فردید اساساً مخالف فلسفه و هر نوع تفکر منطقی و استدلالی است و این درحالی است که در قرآن کریم جابه‌جا و به دفعات بر اهمیت استدلال‌ورزی تأکید شده است. در باب حکمت تاریخ فردید نیز تردیدهای بسیاری مطرح است. فردید مبدأ تاریخ دیروز را یونان زمان افلاطون می‌داند و پرسشی که می‌توان مطرح نمود این است که آیا پیش از آن دوره، ت...

انقلاب مشروطیت نقطه عطف رویارویی هویتی ایرانیان با مدرنیته است که از آن به عنوان انقلابی برگرفته از مفاهیم مدرن در تمایز با سپهر اندیشه و هویت سنتی یاد می شود. مشروطیت، سرفصلی جدید از تاریخ ایران است که تحولات آن بر تاریخ سیاسی ایران در قرن بیستم سایه افکنده است و بر فرهنگ، اقتصاد و سیاست کشور ما تأثیری غیرقابل انکار نهاده است. یکی از گفتما‌ن‌های هویتی مندرج در گفتمان مشروطه، گفتمان تجددگرائی ا...