دیوان کاشغری، گرچه بیشتر در زمینۀ زبان و ادبیات ترکی به رشتۀ تحریر درآمده است،لکن مقدمۀ نسبتاً طولانی آن در تاریخ ترک و گویش های ترکی و نیز اطلاعات قابلتوجه در تاریخ سیاسی، ادبی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیای تاریخی و اصطلاحاتدیوانی در سده های چهارم و پنجم هجری، که مؤلف خود از افراد دخیل در سازمان هایحکومتی بوده است، این اثر را در ردیف منابع مهم خاصّه در زمینه های تاریخی وجغرافیایی و تشکیلات اداری ا...

چکیده اطلاعات چندانی در رابطه با تاریخ گروهها و جنبشهایی که به نوعی به شیعه گرایش داشته اند وجود ندارد. در قرون هشتم و نهم هجری بیشتر جمعیت ایران و سران کشور سنی بودند و فعالیت برای گروههای شیعی بسیار دشوار بود. با تبلیغ عالمان شیعی و فعالیت جنبشها و خیزشهایی مانند سربداران، حروفیان و مشعشعیان که به شیعه تمایل داشته اند، روز به روز بر جمعیت شیعی ایران افزوده می شد و فعالیت این گروهها باعث رشد ...

ون دایک اصطلاح قاب‌های اجتماعی را برای تمایز گذاردن بین تعاملات مختلف و مجموعه کنش‌هایی که به یک یا چند تعامل بدل می‌شوند، به کار می‌برد. آنگاه که در یک تعامل کنش‌ها در حوزه واحدی باشند، در یک بافت صورت بگیرند و محدوده زمانی و مکانی آنها معین داشته باشند، می‌توان مجموعه‌ای از آنها را به عنوان یک واحد تعاملی دانست. این پژوهش به بررسی مکالمات و تعیین قاب‌های آن در تاریخ بیهقی به روش توصیفی و تحلی...

با تحولاتی که در حوزۀ مطالعات تاریخی بویژه از اوایل قرن بیستم میلادی صورتگرفت و از جمله تأثیرات وسیعی که پدید آمدن مکتب اروپایی آنال در نوع نگرش وشیوۀ استدلال و تبیین مورخان بر جای نهاد، تاریخ اجتماعی به عنوان شیوه ای نوین ورویکردی تازه از نیم ۀ دوم قرن بیستم به بعد در اروپا و آمریکا ظهور کرد و در سه دهۀاخیر به صورت شاخۀ اصلی و پررونق مطالعات تاریخی درآمد . هرچند پیش از اینتاریخ نیز در تاریخنگا...

تاریخ‌نویسی امری است سهل و ممتنع. شاید بتوان روایت‌هایی را پشت سر هم قرار داد و آن را  به‌عنوان تاریخ به مخاطب قبولاند اما کسانی هم هستند که تاریخ نگاری برای آنها "علم" است و کار خود را بر اساس مستندات و به‌طور روشمند انجام می‌دهند. در ابتدای این نوشتار نیز باید بر این نکته تأکید کرد که کتاب "تاریخ اجتماعی سینمای ایران" (A Social History of Iranian Cinema )  کتابی قابل تأمل و پژوهشی جدی در حوز...

آثار ادبی همان گونه که بر جامعه ی پیرامونی خود تأثیر می گذارند، از فضای حاکم بر جامعه ی خود نیز تأثیر پذیر ند؛ بدین ترتیب می توان گفت که این آثار از زاویه ی دانش جامعه شناسی نیز قابل بررسی هستند. یکی از مفاهیم این دانش، طبقات اجتماعی و نابرابری های برخاسته از آن است. طبقات اجتماعی به گروه هایی اطلاق می شوند که به جهت وجود برخی شباهت ها و هم گونی ها در حوزه های گوناگون اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ....

تاریخ، مرام و عملکرد حزب توده ی ایران(1320-1362 ش)به منزله ی یک تشکیل سیاسیِ دیرپا و تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران را طیفِ وسیعی از نویسندگان نقد و ارزیابی کرده اند.از ابتدای نگارش تاریخ این حزب تاکنون، آنچه در زبان های مختلف نوشته شده است، شامل کتاب، مقاله (در نشریه های حزبی، نشریه های مخالفان و منتقدان و نشریه های تخصصی)، حجم زیادی را در برمی گیرد.در میان این نوشته ها، خودنگاری یا تاریخ نگاری ...