تفکر کمیت گرای دوران معاصر، همچنان که نگاهی ماشینی به معماری و ساختمان و شهر دارد، طبیعت و عناصر موجود در آن را نیز به مثابه ماشینی قلمداد می کند که حداکثر بهره وری اقتصادی از آن مد نظر است. در این میان آب به عنوان یکی از اساسی ترین عناصر طبیعی، از روزگاران کهن، تأثیر بسزایی در شکل گیری و شکوفایی فضاهای شهری و معماری داشته است. این در حالی است که امروزه نحوة ارتباط انسان با این عنصر حیات بخش دگ...

نگارگری ایرانی صحنه هم سخنی هنرهایی چون نقاشی، شعر، خوشنویسی و معماری است که مسیر تکامل خود را در مکاتب مختلف دوره اسلامی، به ویژه از عصر ایلخانی تا اوایل صفوی پیموده است. پایه این نگارگری بر ذهنیت و دنیای غیرمشهود استوار است و عناصر تزیینی و معماری آن بر اصول محتوایی و معنوی خاصی تکیه دارند. پژوهش حاضر با هدف بیان جایگاه و اهمیت هنر کتیبه نگاری در معماری اسلامی و نمود آن در فضای نگاره های ایرا...

شناخت دانشجویان یکی از عوامل مهم و مؤثر بر آموزش در کارگاه‌های معماری است. نمی‌توان شاگرد معماری را بدون شناخت دقیق و بدون توجه به واکنش‌هایش به داده‌ها و خواسته‌ها، تحت یک برنامۀ منتظم و از پیش تعیین‌شده بار آورد. یکی از راه‌های این شناخت، توجه به سبک‌های یادگیری است که ترجیحات یادگیری و تفاوت‌های موجود میان افراد در روش‌های یادگیری را بیان می‌کند. هماهنگی سبک‌های تدریس مدرسان با سبک‌های یادگی...

بیان مسئله: تغییر جهت معماری ایران در اوائل قرن حاضر می‌تواند مولود عوامل مختلفی باشد و یکی از آن‌ها مشاهدۀ مستقیم کشورهای توسعه‌یافته‌تر آن زمان بوده است. این مشاهدات از حیث معماری و شهرسازی نیز تأثیرگذار بوده‌ و بر ذهنیات معمارانه و شهری ایرانیان اثر گذاشته‌اند.هدف: هدف این مقاله بازخوانی و دسته‌بندی داوری‌های تمجیدآمیز ایرانیان دربارۀ معماری و شهرهای اروپایی در سفرنامه‌های فرنگ اواخر د...

گذشته پربار فرهنگ و هنر ایران زمین به ویژه هنر تزیین ابنیه در معماری این دیار جایگاهی رفیع دارد که هنر و معماری دوره خوارزمشاهیاننه تنها از این امر مستثنی نیست، بلکه علاوه بر زیبایی ظاهری از ازر شهای والاتری نیز برخوردار است و ذهن جستجوگر را قبل از نمودظاهری، به معنایی درونی رهنمون م یسازد. از آ نجاکه اصول زیباشناسی و ویژگ یهای خاص سنت ایرانی به طور ظریف و آگاهانه درمعماری این نقوش موردتوجه قرا...

مقاله در نظر دارد به این سوال پاسخ بدهد که: آیا می‏توان بر پایه­ی متون و گزاره­های دینی هم نشینی و قرینگی اشکال در معماری اسلامی را تفسیرکرد؟و اینکه آیا تناظری بین شکل معماری اسلامی و گزاره­های دینی وجود دارد؟ معنی هم نشینی شکلها و قرینگی آنها در گزاره های دینی نشان از چیست؟ از این رو محدوده­ی مطالعه علاوه بر متون معماری، متون مربوط به اندیشمندان دنیای اسلام است. تحقیق از نوع کیفی است و معارف ب...

نشانه شناسی و معنایابی مفاهیم عرفانی در معماری و شهرسازی نشان از کاربرد مفاهیم روحانی در کالبد معماری و شهر است که می‌تواند از بستر دیدگاه عرفان اسلامی و یا غرب مورد بررسی قرار گیرد؛ همانطور که در دورانِ صفوی، ارتباط و برهمکنش معنادارِ مضامین عرفان‌شناختی و معنوی با کالبد و ساختار معماری‌ شهری از منظر رویکردی نشانه‌شناختی با سایر عناصر کالبدی معماری شهری در کل مجموعه‌ شهر، نشان از همپیوندی و پیوس...

امروزه، هیچ‌گونه گریزی از بازنمایی معماری به عنوان دست­آوردی برای بیان­کردن واقعیت معماری وجود ندارد. تصاویر هم­چون مصادیقی با کارکرد­های شبه­زبانی، برای ایجاد بازنمایی­ها در معماری همواره موردنیاز یک معمار بوده و هستند تا او بتواند آن­چه را که در ذهن خود می‌انگارد، به چیزی قابل دریافت برای دیگران نیز تبدیل کند و این خود دلیل اصلی دشواربودن شناخت نشانه­های معماری به­شمار می­آید. در این جستار به...

بیان مسئله :یکی از عوامل مهم درک و شناخت عالم تجدد توسط ایرانیان، جنگ‌های ده‌سالة ایران و روس بوده است و سفرهای صورت‌گرفته توسط صاحب‌منصبان به روسیه، به ‌واسطة رخدادهای تاریخی و سیاسی بعد از جنگ، عامل اصلی رویارویی با دنیای جدید و مشاهدة تجدد به ‌شمار می‌آید. از این ‌رو، در راستای تعاملات دیرینه در زمینه‌های مختلف با روسیه و از طرفی به‌ واسطة هم‌جواری دو کشور، به نظر می‌رسد که با انعقاد قرارداد...

بیان مسئله: حکمت زیبایی معماری کهن این سرزمین، هنوز یکی از پرسش‌های اساسی است که پژوهش‌های زیادی را به خود اختصاص داده است. این مسئله با وجود بحران زیبایی‌شناسی معماری معاصر و خلأ نظریه‌پردازی در این زمینه و به ویژه در دورانی که معماری معاصر ما نسبتی با مقولۀ زیبایی از دریچۀ تفکر و معماری ایرانی ندارد، تأمل‌برانگیزتر شده است. اگرچه بسیاری از مطالعات در متون مکتوب به جای‌مانده از متفکران اسلامی ...