چکیده: سبک، روش خاصّی است که نویسنده یا شاعر برای بیان مطالب و مفاهیم مورد نظر خود به کار می­گیرد. از دیرباز تا کنون تعاریف و تقسیم­بندی­های گوناگونی از سبک ارائه شده است. در بررسی سبک هر اثر ادبی ویژگی­های زبانی، ادبی و فکری آن اثر مورد بررسی قرار می­گیرد. از پدیده­های نو امّا قابل توجّه در جریان ادبی معاصر، رمان­های عامّه­پسند یا بازاری هستند که بسیار مورد توجّه قرار گرفته­اند و عنوان پرفروش­ترین...

سبک‌شناسی (أسلوبیة) در اصطلاح علمی است در حوزة زبان‌شناسی و ادبیات که موضوع آن بررسی شیوه‌‌‌های گوناگون بیانی در آثار ادبی است. نهج‌البلاغه از جمله متونی است که شیوه‌های ادبی به کار برده شده در آن مطابق با مقتضای حال است. بنابراین با ‌‌بررسی سبک‌شناسی نهج‌البلاغه می‌‌توان به معرفی الگویی مناسب در نوشتار ادبی، که راه‌گشای نویسندگان باشد، دست یافت. مقالة حاضر به بررسی سبک‌شناسی بیانات امام علی (ع...

بومی‏سروده‏ها به‏ سبب بیرون ماندن از دایرة ادبیات فاخر و رسمی کمتر در حوزة مطالعات ادبی مورد پژوهش نظام‏مند قرار می‏گیرند. همچنین زنان اغلب به‏عنوان آفرینشگران اثر ادبی نادیده انگاشته شده‏اند و این کاستی جست‌وجوی فردیت زن در چارچوب گفتمان‏های ادبی را دشوار کرده است. بدین‏سبب، به سهم زنان در شکل‏دهی به مجموعه ادبیات کرمانجی نیز تاکنون پرداخته نشده است. این نوشتار یک موردکاوی در حوزة نقد ادبی فمن...

یکی از مؤلّفه­های ادبیّات تطبیقی در جهان، شکل­گیری مکتب رئالیسم و سمبلیسم و تأثیر این مکاتب در آثار نویسندگان معاصر است. دو ملّت ایران و عرب، در طیّ روابط تاریخی با کشورهای اروپایی، از این مهم بی­بهره نمانده و آثار ارزشمندی را مطابق اندیشه­ها و نظریه­های این مکاتب ادبی عرضه کرده اند. مکتب رئالیسم (واقع­گرایی) از جمله مکاتبی است که با توجّه به اوضاع و احوال جامعه وارد عرصۀ ادبی و داستان­نویسی شد و مک...

جنبش ادبی رمان نو یکی از جریان‎های پیشرو و شالوده‎شکن در داستان‎نویسی جهان بوده‎است. این جریان ادبی در فرانسه بسیاری از اصول داستان‎نویسی سنتی را تحت‎الشعاع قرار داد و نوعی شالوده‎شکنی در عرصۀ نوشتار و سنت‎های ادبی به وجود آورد. رمان نو که از جریان‎های تأثیرگذار ادبیات مدرن به شمار می‎رود در جامعۀ ادبی ایران نیز نویسندگان و علاقه‎مندانی را به خود جلب کرد. در دوره‎ای که رئالیسم وجه غالب داستان‎ن...

چکیده  متخیله قوه ای از قوای نفس انسانی است که معمارِ عالم خیال است. اثر هنری ماهیت خویش را از عالم خیال دریافت می کند. زیرا کار خیال، صورت سازی است و بر اساس شهود هنرمند است که خیال، صور هنری می آفریند. هنر از عالم خیال می رسد و فلسفه از عالم عقل. تصویرگر هنرمند، زیباترین صور خیالی متون ادبی را مصور می کند و بر اساس «رجحان صور زیباشناختی» تصاویر تخیلی از متن داستانی و روایت، تصویرِ خویش را می ...

دوکشور ایران و یونان با پیشینة تاریخی، سیاسی، فرهنگی و ادبی طولانی و عمیق و ریشه دار، همواره در طول تاریخ، ارتباطات بسیار مهم و گسترده ای با یکدیگر داشته اند: از این رو، در مقالة حاضر، روند پیوندهای مختلف سیاسی ،‏فرهنگی و ادبی دو کشور که در برخی موارد همگنی های بسیاری بین آنها وجود دارد، بررسی می شود. از آنجا که هدف ما از نوشتن این مقاله، بیشتر بیان مساثل فرهنگی و ادبی است، از جنبه های مبادلات ...

یکی از صاحب‌ذوقان صاحب‌نظر که از تخصّص روایی، قرآنی، فقهی و اصولی خود در اشعار حسینی بهره گرفته و در دیوان شعر خود، احساسات ناب و شور و شعور خود را با بهره‌گیری از مضامین قرآن و حدیث و درآمیختن آن با صنایع ادبی و جنبه‌های هنری زبان، نسبت به سالار شهیدان و حوادث عاشورایی و کربلایی به شیوایی بیان کرده، آیت‌الله غروی اصفهانی است و عمده‌ی دیوان شعر او هم در این موضوع است. با توجّه به آگاهی ژرف یک فقی...

ادبیات غنایی بیان نرم و لطیف عواطف و احساسات شخصی شاعر است و به عشق، دوستی، رنج­ها، نامرادی­ها و هرچه روح آدمی را متأثر می­کند­، می­پردازد. آنچه این نوع ادبی را از غیرآن متمایز می­سازد غلبۀ عنصر عاطفه و احساس است بر سایر عناصر شعری؛ هر اندازه عواطف شاعر عمیق­تر و احساسات او لطیف­تر باشد، سخنش نافذتر و دلنشین­تر خواهد بود. ادب غنایی از انواع دیگر خصوصیّت شعری برجسته­تری دارد و از نظر مراتب، کهن­ت...

سهم اهل علم و ادب و فرهنگ سمرقند در تاریخ تشکّل و ترویج علم و فرهنگ جهان بسیار بزرگ است. هدف این مقاله بیان بعضی ملاحظه‌ها دربارۀ مرکز علمی و ادبی سمرقند در سدۀ شانزده میلادی است. طبق معلومات منابع مختلف در سدۀ شانزدهم در ماوراءالنهر و خراسان پنج حوزۀ ادبی عبارت از هرات، مشهد، بلخ، بخارا و سمرقند وجود داشت که در میان آن‌ها دایرۀ ادبی سمرقند بسیار ممتاز بود. در این دایرۀ ادبی از ابتدا تا میانه‌ها...