برنامه عمرانی سوم، تأثیرات بسیاری در ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران بر جای گذاشت. شواهد نشان می دهد که این جریان موج بزرگی از مهاجرت را شکل داد. این مقاله با بهره گیری از اسناد و آمار های رسمی منتشرشده پیرامون طرح و اجرای برنامۀ عمرانی سوم بین سال های 1341 تا 1346 و تأثیرات آن و نیز اجرای طرح اصلاحات ارضی بر بخش کشاورزی ایران و آثار پیامد های آن بر ساختار های جمعیتی کشور نوشته شده است. ه...

آسیای مرکزی عرصه بازی بزرگ در قرن 19 برای توفق و برتری میان امپراتوری بریتانیا و روسیه تزاری، با ذخایر غنی نفت و گازش به عنوان اولین صحنه رقابت استراتژیک عصر چند قطبی در میان ایالات متحده، چین و روسیه پدیدار می شود. چین با یک خیزش جهانی و ایالات متحده به عنوان محور اصلی نظام بین الملل در رقابت برای منافع و نفوذ در آسیای مرکزی به سر می برند، منطقه ای که اهمیّت استراتژیک جهانی خود را پس از کسب است...

در عصر قاجار در محدوده مرزهای شمال شرقی ایران، اقوامی به نام ترکمن زندگی می کردند که همه ساله به دلایل مختلف، سرزمین های شرقی و سواحل جنوب شرقی دریای خزر را عرصه غارت و تجاوز خود قرار داده بودند. با این که همواره از سوی حکومت با آن ها مقابله می شد اما به دلیل خیانت بعضی از خوانین و حکام سرحدی به طور قطعی از حملات آن ها جلوگیری نمی شد. چون آن ها از این طریق منافع مادی زیادی کسب می کردند. ترکمانا...

این مقاله پس از مروری بر تحول مفهوم ملت باوری و هویت ملی در اروپا به چگونگی انتقال این مفهوم به آسیای مرکزی و بسط و ترویج آن توسط اتحاد شوروی می پردازد و معضل امروز مردم این منطقه را در دست یافتن به تعریفی از هویت ملی خود پس از استقلال از اتحاد شوروی و در عصر جهانی شدن مورد بررسی قرار می دهد. کوشش دارد نشان دهد که ماهیت تصنعی جمهوری های قومیت محورِ ایجاد شده در دوران اتحاد شوروی نه با پیشینه تار...

در دهه های اخیر حضور گسترده جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی به طور چشم گیری افزایش یافته است به طوری که سیاستمداران این کشور در مورد ایران به مانند کشوری که ایفا کننده نقش بیشتری در جریانات ژئوپلتیک جهانی می باشد صحبت می کنند. این قدرت منطقه ای به طور پیوسته با موضع گیری های ضد آمریکایی و ضد آتلانتیک که اغلب اوقات نیز هماهنگ با مواضع روسیه می باشد تاثیر ژئوپلتیک خود را افزایش می دهد. آ...

مناطق آزاد فارغ از پیچیدگی­های دست و پاگیر بوروکراتیک و نیز تعرفه‌ها و قوانین و مقررات سخت‌گیرانه تجاری و سیاسی نقش مهمی در نقل و انتقال کالا و تکنولوژی در دنیای اقتصاد بازی می­کنند. سؤال اصلی مقاله این است که به طور کلی مناطق آزاد و به ویژه منطقه آزاد چابهار در اقتصاد ایران چه اهمیتی دارند و اینکه چگونه می­توان با استفاده از این مناطق به مدلی فرا منطقه­ای برای اقتصاد ایران نائل آمد؟ مناطق آزاد...

کشورهای آسیای مرکزی پس از فروپاشی شوروی با مشکلات سیاسی و اقتصادی فراوانی روبرو بوده اند که هر کدام از این مشکلات می تواند سبب بحران های طولانی مدت شود. اما این منطقه دارای ظرفیت هایی نیز هست که می تواند از عوامل بحران زا برای همکاری و همگرایی استفاده کند. بحران های افغانستان و خطر بسط بی ثباتی از خاک این کشور و حضور نیروهای خارجی، تهدیدهای همراه با فرصتی را برای آسیای مرکزی فراهم نموده است.افغ...

امروزه با پیشرفت علوم و فنون، سوخت های فسیلینفت و گاز نه تنها به عنوان محرک صنایع و اقتصاد اهمیت خود را از دست نداده اند، بلکه با گذشت زمان نقش آنها در سیاست و امنیت جهانی برجسته تر هم شده است . در این راستا کنترل بر منابع انرژی برای دولت های قدرتمند به عنوان عامل نفوذ و حافظ اقتدار جهانی آنها عمل می کند و آینده سیاست بین الملل به شدت تحت تأثیر فرآیند تولید و توزیع حامل های انرژی قرار گرفته است...

آمریکا دارای اهداف متعدد اقتصادی و سیاسی در آسیای مرکزی است که اهم آن عبارتند از: 1 - هدف آمریکا ایجاد نظم و امنیت سیاسی اقتصادی در آسیای مرکزی است . 2 - هدف آمریکا محدود کردن نفوذ روسیه و ایران در آسیای مرکزی است . 3 - هدف آمریکا استفاده از منابع نفت و گاز در آسیای مرکزی است . ایالات متحده برای رسیدن به اهداف خود از تمامی امکانات و وسایل موجود سود می برد. از لحاظ اقتصادی ایالات متحده دو هدف عم...

چکیده: انرژی و مسائل آن، یکی از موارد اساسی و مهم در مباحث اتحادیه اروپایی به شمار می­رود. از جمله برجسته ترین نگرانی ها در اتحادیه اروپایی، دورنمای تامین و انتقال انرژی به شریان های حیاتی صنعت و اقتصاد اروپا است. وجود واقعیت هایی نظیر: رشد روند مصرف انرژی و به تبع آن افزایش میزان وابستگی اتحادیه به واردات سوخت­های فسیلی به ویژه گاز، همگی موجبات نگرانی اتحادیه اروپایی در زمینه تامین انرژی و امن...