هنر باغسازی ایرانی، محصولی از فرهنگ و تمدن ایرانیان است که عناصر و اصول آن به‌اندازۀ کافی شناخته‌نشده است. غیر از خیابان اصلی یا جوی آب روان، باغ ایرانی از عناصری تشکیل می‌شود که باید هویت و نقش آن‌ها در ایجاد مفهوم باغ بازشناسی شود. دیوار محوطه، که در همۀ نمونه‌های اصیل باغ ایرانی تکرار می‌شود، از آن دست عناصری است که میان ساده‌اندیشی عملکردی با پیچیدگی فرهنگی نمادین سرگردان است. مطالعۀ دیوار ...

آب به عنوان یکی از عناصر اصلی باغ در طول تاریخ، رابطه تعاملی و بنیادینی با فرم و سبک باغسازی برقرار کرده است؛ هم چنان که در محور اصلی باغ ایرانی و بعدها باغ اسلامی، در بازی های آبی باغ رنسانس ایتالیایی، در نمایش‌های پرطمطراق باغ باروک فرانسه، در سطوح گسترده و آزاد باغ انگلیسی و چینی، نقش مهمی داشته است. در پارک‌های معاصر نیز، که خود ترجمانی از ساختار باغ با مفاهیم و جایگاه جدید در مقیاس شهری اس...

نقطة اوج تصویری که از بهشت در قرآن توصیف شده است، "جَناتٌ تجَری مِن تحَتهاِ الاَنهار " می‌باشد و به معنی بوستان‌هایی است که از زیر {درختان و قصرهای} آن جوی های آب جاری است. کلمه شجره در این عبارت به ظاهر وجود ندارد، اما در معنی حس می شود. درمجمع البیان ابوعلی امین الاسلام طبرسی آمده است که کلمة روضه به معنای زمین سبز و خرمی است که گیاهان به خوبی در آن می‌رویند و کلمة جنت زمینی است که اطرافش درخت‌کاری ...

باغ شاه بهشهر یکی از باغ‌هایی است که در زمان شاه عباس صفوی و همزمان با پایه‌ریزی شهر اشرف‌البلاد (بهشهر کنونی)، به‌عنوان دیوانخانه - محلی برای به حضور پذیرفتن و پذیرایی از سفرا و مهمان‌های دربار - در این شهر ساخته شد. این باغ در طول تاریخ زندگی خود دچار تغییرات و تحولات بسیار شده است و آنچه اکنون از آن مشاهده می‌شود، بیشتر شبیه به یک پارک امروزی است تا یک باغ ایرانی؛ اما نظم هندسی موجود در باغ ...

نظرگاه به عنوان یکی از مهمترین عناصر باغ ایرانی؛ آن بخش از باغ است که می‌توان در نقطه‌ای بالاتر از سطح باغ، بر آن نظر انداخت. این عنصر در باغ‌های ایران و هند، بسیار متفاوت جلوه می‌کند. این عنصر در باغ ایرانی گزینش نقطه‌ای برای نگاه به منظر باغ است. در این مورد، نگاه ناظر تماماً معطوف به منظر باغ است و با عناصر زی...

باغ عباس آباد نطنز از باغ های به جامانده از قرن یازدهم هجری )مقارن با دورۀ صفوی( است. این باغ اثری است که در پیوند با محیط پیرامون و موقعیت ساختاری اش، نمودِ متفاوتی در میان باغ های شاهی دارد، تا آنجا که قرارگیری آن در منطقۀ ییلاقی نطنز و دامنۀ کوه کرکس از وجوه برجستۀ آن به لحاظ منظری به شمار می آید. پژوهش پیشِ رو تلاشی در جهت بازنمایی ساختار اولیۀ این باغ با استناد به گزارش های علمی، متون و اسنا...

نوشتار حاضر سعی دارد تصویری کلی از وضعیت فعلی منظر کشاورزی باغ‌های ایرانی ثبت‌شده در میراث جهانی یونسکو ارائه نماید. باغ‌های مورد مطالعۀ میدانی در این پژوهش عبارتند از: باغ عباس‌آباد (بهشهر)، باغ فین (کاشان)، باغ اکبریه (بیرجند)، باغ دولت‌آباد (یزد)، باغ پهلوان‌پور (مهریز)، باغ چهلستون (اصفهان) و باغ شاهزاده (ماهان).در خصوص نتایج این مطالعه باید گفت علی‌رغم اصالت و هویت‌بخشی منظر مثمر در ...

خانه های قاجاری را به حق می توان یکی از ارزنده ترین نمونه ها از میان بناهای تاریخی موجود در استان مازندران دانست. نمای بیرونی و درونی بیشتر این خانه ها آکنده از انواع نقوش تزیینی می باشد که در این میان، نقش درخت از کثرت حضور بیشتری نسبت به نقوش دیگر برخوردار است و به دو صورت ساده و پُرنقش قابل رویت می باشد. در این پژوهش، به منظور کسب آگاهی و شناخت بیشتر نسبت به نقوش تزیینی بکار رفته درون نقش درخ...

نقاشی از دیرباز، زینت بخش بسیاری از بناهای قبل از دوران اسلامی و همچنین بعد از آن بوده. در شهرستان قاینات نیز عناصر تزیینی، جزئی از آثار تاریخی بوده است. از نقوش استفاده شده می توان به نقوش گیاهی اشاره کرد. با وجود گسست های تاریخی و نفوذ فرهنگ های بیگانه، تحولات هنر ایران از پیوستگی و تداوم نسبی برخوردار بوده و وجوه اشتراکات صوری و مضمونی فراوانی در نقاشی ایرانی و دیگر آثار تاریخی دوره های مختل...

آب به عنوان یکی از عناصر اصلی باغ در طول تاریخ، رابطه تعاملی و بنیادینی با فرم و سبک باغسازی برقرار کرده است؛ هم چنان که در محور اصلی باغ ایرانی و بعدها باغ اسلامی، در بازی های آبی باغ رنسانس ایتالیایی، در نمایش های پرطمطراق باغ باروک فرانسه، در سطوح گسترده و آزاد باغ انگلیسی و چینی، نقش مهمی داشته است. در پارک های معاصر نیز، که خود ترجمانی از ساختار باغ با مفاهیم و جایگاه جدید در مقیاس شهری اس...