در پاییز سال 1393 ه. ش، هنگام عملیات لوله­ گذاری فاضلاب شهری در بافت تاریخی تهران، داده ­ها و مواد فرهنگی یافت شد. در پی  بازدید باستان ­شناسانی از پژوهشکده باستان شناسی یکی از نویسندگان مقاله حاضر به‌عنوان سرپرست پروژه یادشده در محلی که آثار و مواد فرهنگی فراوانی نظیر قطعات سفالی، فلزی، و آجری  یافت شد، منصوب شد و با پیگیری‌های انجام‌شده، کاوش باستان­ شناسی نجات بخشی با باز کردن شش ترانشه در ا...

کتاب باستان شناسی جوامع ایران باستان در هزاره سوم پ.م.  از کتب تخصصی مربوط به باستان شناسی هزاره سوم فلات ایران با نگاهی ویژه به حوزه جنوب شرقی ایران است.  آن توسط "انریکه اسکالونه" تالیف، " سید منصور سیدسجادی" ترجمه و در انتشارات سمت با هدف تدریس و یا مکملی برای درس باستان شناسی ایران در آغاز شهرنشینی به چاپ رسیده است. آنچه در مقدمه کتاب توسط نویسنده بدان اشاره شده شامل: شناسایی قطب های فرهنگی...

مخروطات یا همان دانش مطالعۀ مقاطع مخروطی از عالی‌ترین مباحث نظری هندسۀ دوران باستان و سده‌های میانه بوده که به خاطر کاربردهای عملی نیز مورد توجه قرار می‌گرفته است. در پژوهش پیشِ رو، پس از اشاره‌ای کوتاه به تاریخچۀ مخروطات در یونان و در تمدن اسلامی، چگونگی راه‌یابی آن به کتاب‌های درسی دورۀ قاجار و کمی پس از آن در ایران، و نیز دگرگونی واژگان این علم در جریان این انتقال، بررسی می‌شود.

علیرغم مطالعات، کاوشها و بررسیهای فراگیر باستان شناسی در فارس، شهرستان کازرون همچنان ناشناخته باقی مانده است و فقدان بررسی های منظم باستان شناسی موجب شده است تا اطلاعات کمی از استقرارهای ادوار مختلف فرهنگی و ساختارهای اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی این منطقه داشته باشیم. شهرستان کازرون در غرب استان فارس قرار دارد و یک منطقه کوهستانی است و وسعت این شهرستان 4119 کیلومتر مربع است. این منطقه دارای ویژگ...

قلعه ایرج که از آن به عنوان قلعه گبری نام می برند در ضلع شمالی جاده ارتباطی ورامین به پیشوا در شمال روستای عسگرآباد قرار گرفته است. براساس یافته های باستان شناسی سطحی الارض این قلعه احتمالاً از دوره ساسانی مورد استفاده بوده است، موقعیت حساس و قرارگیری آن در ادامه دشت ری و قرار گرفتن بر سر راه ابریشم و همچنین ابعاد بزرگ و نوع مصالح به کار رفته در معماری آن از ویژگی های مهم این قلعه است. علاوه ب...

قلعه ایرج که از آن به عنوان قلعه گبری نام می برند در ضلع شمالی جاده ارتباطی ورامین به پیشوا در شمال روستای عسگرآباد قرار گرفته است. براساس یافته های باستان شناسی سطحی الارض این قلعه احتمالاً از دوره ساسانی مورد استفاده بوده است، موقعیت حساس و قرارگیری آن در ادامه دشت ری و قرار گرفتن بر سر راه ابریشم و همچنین ابعاد بزرگ و نوع مصالح به کار رفته در معماری آن از ویژگی های مهم این قلعه است. علاوه ب...

چکیده: در گوشه و کناره های سرزمین پهناور ایران مناطقی است که به جهت دور افتاده بودن و شرایط سخت جغرافیایی آنها کمتر مورد توجه محققان و باستان شناسان قرار گرفته اند. با پ‍ژوهش در این بخش ها می توان شواهدی را بدست آورد تا از طریق آنها به بازسازی فرهنگی گذشته این سرزمین دست یافت. منطقه (بخش) کوچک الوار از جمله این مناطق است که در شمال شهرستان اندیمشک قرار گرفته است. در این پایان نامه که پ‍‍ژوهشی...

بررسی و شناخت اسطوره های اقوام و ملتها در مطالعات باستان شناسی مربوط به دوران تاریخی حایز کمال اهمیت است. زیرا کمتر اثر هنری را می توان مشاهده کرد که رد و نشانی از اساطیر یا باورهای اقوام مذکور بر خود نداشته باشد. این گونه پژوهشها را شمایل شناسی(iconography) می نامند که باستان-شناسان ادراکی بیشتر به آن می پردازند. این رساله توصیفات ارائه شده در مورد عناصر اسطوره ای، دینی و حماسی ایرانی در متو...

نام ریو-اردشیر، به صورت کامل و اختصاری بر روی مهرها و سکه های ساسانی و با ضبط های مختلف در دیگر منابع نوشتاری هم زمان یا نزدیک به دوره ی ساسانی آمده است. منابع تاریخی و جغرافیایی سده های نخستین و میانه ی اسلامی اما به دو اسم مکان به نام ریشهر (که آن را صورت دگرگون شده ی ریو-اردشیر دانسته اند) اشاره دارند و از یکی با عنوان ریشهر توج، در ایالت اردشیرخوره و از دیگری با نام ریشهر در ایالت ارجان نام...

این پروژه براساس اهمّیّت نقش تمبر در ارتباطات و همچنین اهمیت طراحی آن به عنوان سفیر فرهنگی یک کشور انتخاب شد. پژوهش مذکور، با مطالعه تطبیقی دو دوره تاریخی متفاوت روند تحول تمبرهای خاص فرهنگی کشور را مورد مطالعه و بررسی قرار داد و از این دستاورد برای طراحی تمبرهای جدید که ریشه در فرهنگ و قدمت این هنر دارد بهره جست، تا گامی به سوی تحول طراحی تمبر در کشور باشد. روش تحقیق به صورت کتابخانه ای است. ...