مسأله ی اساسی تحقیق حاضر، بررسی و مقایسه ی اندیشه های اجتماعی سید قطب و حسن البناء است. تقریباً تمامی نویسندگان و محققان، سید قطب را از الهام دهندگان اصلی جنبش بنیادگرایی مدرن می دانند. از او به عنوان بزرگترین ایدئولوگ تأثیرگذار بر جنبش اسلام گرای معاصر، معمار اسلام رادیکال و پدر جنبش های افراطی مسلمان در سراسر جهان یاد شده است. حسن البناءنیز به حق یکی از بیدارگران اهل قبله در عصر ما و، در حقیقت...

با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم سالاری دینی، پرسش از پیشینه مباحث نظری سازگاری و یا ناسازگاری دین و دموکراسی به مسئله ای بنیادین در عرصه نظام سازی تبدیل شد؛ موضوعی که کمتر پاسخ آن از دل اندیشه های اندیشه وران جریان فکری- سیاسی اسلام گرای دوره پهلوی دوم عرضه شده است. بااین حال، آیا می توان نظریه مردم سالاری دینی را در آرای اندیشه وران اسلام گرای پیش از انقلاب اسلامی ریشه یابی کرد؟ به عنوا...

عقلانیت انتقادی، نگرشی در شناخت شناسی و فلسفه ی علم است که بر طبق آن هر گزاره ی معرفتی به طور عام و هر نظریه ی علمی به طور خاص را می توان به گونه ای عقلانی نقادی کرد و آن ها را، در صورت برخورداری از محتوای تجربی، می توان، با قرار دادن در معرض آزمایش ها و مشاهدات گوناگون، مورد آزمون تجربی قرار داد تا صدق احتمالی آن ها تأیید یا کذب آن ها معلوم گردد. در عقلانیت انتقادی انسان ها پس از مواجهه با مسأ...

اندیشه ی ناسیونالیسم یا ملی گرایی و مفهوم حقوق شهروندی از مفاهیم و مبانی اندیشه ی تجدد به شمار می آیند.پیدایش این دو گفتمان در اروپا تحت تأثیر زمینه های ذهنی، تحولات سیاسی و اجتماعی و انقلاب های دموکراتیک به ویژه انقلاب کبیر فرانسه بوده است.در ایران عصر قاجاریه به دنبال رشد اندیشه های نوخواهانه، مجالی نیز برای طرح مفاهیم جدید حقوقی از جمله مفهوم حقوق شهروندی فراهم شد.بررسی آثار اندیشه گران و نو...

رساله ی حاضر عهده دار بررسی نگرش و دیدگاه علامه اقبال لاهوری به مفهوم « خودی » است. اقبال در خصوص مفهوم « خودی » اندیشه هایی منحصر به فرد دارد، وی در پرداختن این مفهوم متأثر از اندیشه های اسلامی است و کوشیده تا بتواند این اندیشه را براساس مبانی و اصول اعتقادات اسلامی به معنای واقعی و اصیل دریابد. اقبال معتقد است انسان باید در طول حیات خویش بتواند به « خودی » که جوهره ی واقعی و اصیل انسانی است د...

چکیدهخانه فضای بلافصل مرتبط با زندگی آدمی است. فضایی که از آن تاثیر می گیرد و بدان تاثیر می گذارد. این فضا در پیوند با مفهومی پیچیده یعنی خانواده به عنوان اصلی ترین نهاد اجتماعی و جزء لاینفک خانه ی ایرانی- اسلامی معنا می یابد. پیوند میان خانه، خانواده و زندگی جاری در آن، می تواند مفهومی ماندگار و جاودانه برای ساکنان خانه خلق کند. در جامعه ی امروز، به علت پیچیدگی های اجتماعی پدید آمده و رسوخ اند...

ساختگرایی (Structuralism) به مثابه یکی از بارزترین جنبش های تاریخ اندیشه ی آدمی، در فاصله ی میان دو جنگ جهانی متولد شد و در حال حاضر نیز در نوع خود نگرشی پویا و رو به رشد است. به همین دلیل نمی توان به نوعی ارزیابی نهایی و کامل در این باره دست یازید. اندیشه ی «ساخت» (structure) از قدمتی به مراتب طولانی تر برخوردار است این اصطلاح در قرن هفدهم میلادی به واژگان زیست شناسی افزوده گردید ودر قرن نوزده...

حضرت امام خمینی به عنوان رهبر و بنیانگذار انقلاب اسلامی طی دوران حیات سیاسی، علمی و مبارزاتی شان – به ویژه در طول چهار دهه رهبری انقلاب اسلامی (از سال 1340 به بعد) که مقارن با انواع فشارها، تهدیدها و تحریم ها بود- در سخنرانی ها، پیام ها، نامه ها، نوشته های خود، خطوط اساسی نهضت اسلامی را در زمینه های مختلف بطور واضح و روشن، بیان فرموده اند. کلیه مطالبی که به صورت های مختلف از معظم له صادر شده، ه...

نهضت فرهنگی رنسانس را میتوان نقطه ی عطف مهمی در طول تاریخ بشریت دانست که در شکل گیری حرکت های اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی جهان معاصر نقش تعیین کننده ای داشته است. دستاورد مهم این نهضت ، توجه به یافته های تجربی و عقل ابزاری در سیاست گذاری زندگی فردی و اجتماعی بشر، توجه به خود یا اومانیسم گرایی و همچنین برآورده شدن حقوق مادی و محدود کردن حاکمیت مذهب بود. نتیجه قطعی نهضت رنسانس، در هم ریختن...

هدف این نوشتار نقد یک نظریه یا نظریه پرداز نیست همچنین اندیشه والرشتاین یامبانی اسلام را به صورت تخصصی واکاوی نمی کند بلکه می کوشد تا امکان شیوه علم دینی  را در قالب یک مثال نشان دهد نظریه های علوم انسانی با روش شناسی های یکسان تولید نمی گردند همچنین مبتنی بر مقدمات باور ها و پیش فرض های مصرح و غیر مصرحی هستند که سرنوشت نهایی نظریه در گرو ان هاست در این نوشتار به عنوان یک نمونه به جای نقد محتوا...