عصر امام محمّدبن علی الجواد(ع) بخشی از دوران شکل گیری فقه و حدیث شیعه است؛ لذا پژوهش حاضر در پی آن بوده است تا نقش و جایگاه امام را در نشر حدیث شیعه تا حد امکان آشکار نماید. بدین منظور مطالعه ای در زندگی، و اقدامات امام در امر پرورش راویان و برگزاری جلسات مناظره و احتجاج و نظام وکلا و... انجام گرفت و نتایج زیر حاصل شد: بشارت ولادت امام جواد(ع) را پدر بزرگوارش به عنوان مولودی پرخیر و برکت به شیع...

آیه شصت و یکم سوره آل عمران که در جریان مباهله پیامبر با مسیحیان نجران نازل شده و مشهور به آیه «مباهله» است، از روشن ترین دلایل قرآنی بر فضیلت اهل بیت عصمت و به ویژه امیر مؤمنان (ع) است. در این آیه آمده است: «... فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمُ‏ْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلیَ الْکَذبین». علمای شیعه، به اتفاق، با استناد به قرائن درون متنی و برون متنی مصداق «انفسن...

ریشۀ بسیاری از اتهامات به شیعه و ناصحیح خواندن احادیث شیعی، به اصل امامت بازمی‌گردد؛ چنان‌که نویسندۀ کتاب مشکلة‌الحدیث، حجم زیادی از اشکالات خود بر متن احادیث شیعه را بر این اصل متمرکز ساخته است. یحیی محمّد، امامت را اکتسابی و فاقد مفهوم عصمت دانسته، آن را مانند مرجعیت کنونی، به کمال علم و دین و تقوی تفسیر کرده است. عدم وجود نص صریح در قرآن دربارۀ امامت از جمله دلایل او برای ایجاد خدشه در این اص...

چکیده علی بن موسی الرّضا (ع) یکی از چهره‏های مورد ستایش شاعران عربی و فارسی است که بعد از پیامبر اکرم (ص)، امام علی (ع) و امام حسین (ع) بیشترین اشعار را به خود اختصاص داده است، به صورتی که شعر رضوی یکی از موضوعات مستقل در ادبیّات فارسی و عربی محسوب می‏شود. در مقاله حاضر، مدایح رضوی در شعر عربی و فارسی، از ابتدا تا پایان قرن دهم، مورد مقایسه و بررسی قرار گرفته است. مهم‏ترین موضوعاتی که شاعران در م...

از ویژگی‌ها و نقاط بارز سیرۀ امام رضا(ع)‌ مواجهۀ ایشان با نمایندگان ادیان و مذاهب گوناگون در قالب مناظره‌هایی است که برخلاف اهداف مأمون ـ‌خلیفۀ عباسی‌ـ از برگزاری آنها، به عرصه‌ای برای دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام، امامت و عقاید به‌حقِ شیعه و به‌ویژه اثبات صلاحیت و حقانیت امام برای امامت و خلافت تبدیل شد. استحکام در استدلال، استناد امام به منابع دست‌اولِ ادیان ابراهیمی و احاطۀ ایشا...

از دیدگاه امام هادی (ع)، امامت، از اصول اعتقادی است که باید با ادله عقلی و قطعی به اثبات برسد. او، حامل کتاب خداست که تمامی علوم و فنون در آن گرد آمده است و به همین خاطر، عالم هستی تحت تسخیر و تصرف او خواهد بود در حالی که اراده او مطابق خواست و اراده خدای سبحان است زیرا او خلیفه و حجت خدا است. امام، واسطه فیوضات نازله الهی است و تدبیر امور عالم با اوست. او صاحب علم لدنی نامحدودی است، امام دارای...

بررسی تاریخ امامت نشان دهنده این واقعیت است که هریک از امامان در سیره سیاسی،اجتماعی ،فرهنگی و علمی خویش مبارزه جامع و هدفداری با خلفای هم عصر داشته اند و همه آنها به جز وجود مقدس امام عصر(عج)،در این راه به افتخارشهادت نائل آمده اند.هدف نهایی همه ائمه اطهار(ع)یکی بوده ولی نوع حرکت هر یک از آنان برای رسیدن به مقصود به تناسب زمان واقتضای شرایط سیاسی،فرهنگی واجتماعی متفاوت بوده است.این پژوهش به منظ...

چکیده علی بن محمّد خزّاز رازی قمی، از محدّثان، عالمان و فقیهان برجسته و دانشمندان نامدار شیعه در نیمة دوم سدة چهارم و اوائل سدة پنجم هجری است. وی دارای آثار فراوانی در زمینة دانش های مختلف دینی است. در این میان، کتاب کفایة الأثر فی النّص علی ائمّة الأثنی عشر به دلیل دلبستگی وی به ولایت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ زیرا در این کتاب که از دیدگاه مکتب تشیّع در موضوع «خلافت و ...

تاریخ ولادت و شهادت امام جواد(ع) از جمله موضوعاتی است که گزارش های تاریخی چندگانه ای از آن، در منابع تاریخی آمده است. رسیدن به نتیجه ای روشن در این گونه موارد، علاوه بر افزودن آگاهی های قابل اعتماد درباره معصومان(ع)، به شناخت بهتر زمان صدور برخی روایات و رویدادها مدد می رساند. این مقاله برای تعیین زمان دقیق تولد و شهادت امام جواد(ع)، با بررسی گزارش های موجود در منابع شیعه و اهل سنت درباره سال و...