جبر و اختیار از مسائل اختلافی میان متکلمان و فلاسفه است که هر یک برای آن راه‌حلی مطرح کرده‌اند. فخر رازی به پیروی از مکتب اشعری، نظریه کسب را می‌پذیرد ولی آن را به نحوی تفسیر می‌کند که به نظریه اختیار بسیار نزدیک است و حتی نظریه اختیار را در قالب عبارت «لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین» به‌صراحت بیان می‌کند. از طرف دیگر، انسان را «مضطر فی صورة المختار» می‌داند که در ظاهر نفی اختیار است. فخر...

پژوهش حاضر با رویکرد شناختی و به‌روشِ پیکره‌ای، به بررسیِ توصیفی- تحلیلیِ ساخت امری در زبان فارسی می‌پردازد؛ به عبارت دقیق‌تر، در پی یافتنِ دسته‌بندیِ انواعِ ساختِ امری، بسامدِ رخداد و الگوی مورد استفادۀ افعالِ پرکاربرد، بررسی ساختِ امریِ منفی و نیز کاربرد گفتمانی- تعاملیِ این ساخت در زبان فارسی است. برای گردآوریِ داده‌ها ابتدا مطالعۀ کتابخانه‌ای صورت گرفت که در آن ساخت‌های امری از رمان دایی جان ناپلئون...

چکیده موضوع این پایان نامه به روشهای بیان معانی افعال و افعال حرکتی روسی با پیشوند "??-" در زبان فارسی اختصاص داده شده است. دلیل اصلی انتخاب این موضوع، مشکلاتی است که دانشجویان ایرانی در هنگام توضیح معانی مختلف و کاربرد پیشوند "??-" با افعال، با آنها مواجه می شوند. این مشکلات به این مربوط می شوند که پیشوند "??-" وقتی به بن فعل می چسبد، نه تنها یک معنی، بلکه معانی متعددی را بیان می کند. افعال ...

فعل رکن اصلی و هستة بخش گزاره در دستور زبان فارسی و یکی از محورهای تحلیل سبکی در لایة نحوی زبان است. در این گفتار، نقش و کارکرد سبک‌شناختی افعال در رباعیات عمر خیام نیشابوری بررسی و تحلیل می‌شود. نگارندگان در این جستار درپی پاسخ‌گویی به این پرسش‌ها هستند: 1) ویژگی‌های کلیدی فعل در رباعیات خیام چیست؛ 2) بسامد ویژگی‌های افعال در رباعیات خیام چگونه است؛ 3) چگونه ویژگی‌های مهم فعل با سبک فکری و محت...

در خصوص سازگاری یا ناسازگاری آموزه‌های حکمت متعالیه با آموزه‌های قرآنی و وحیانی همواره اختلاف نظر وجود داشته است. مقاله‌ی حاضر با هدف بررسی میزان هماهنگی آموزه‌های حکمت متعالیه با آموزه‌های قرآنی، یکی از مهم‌ترین مسائل فلسفی-کلامی یعنی مسأله‌یهدف‌داری آفرینش را با روش تحلیلی-تطبیقی، در سه محور اصل غایت‌مندی، علت غایی و غایت افعال الهی، از دیدگاه قرآن کریم و حکمت متعالیه مورد بررسی قرار داده و ب...

افعال پیشوندی در تالشی، با توجه به گوناگونی پیشوندهای فعلی، از گستردگی خاصّی برخوردارند. این گستردگی موجب شده است تا گویندگان این زبان بتوانند مفاهیم و جملات مختلف را با افعال مستقل بیان کنند. پیشوندهایی که همراه این افعال می آیند، در موقعیتهای گوناگون، بار معنایی متنوع و متعددی به آنها می بخشند. در این مقاله با تکیه بر شواهد متعدد، ابتدا افعال پیشوندی در تالشی گروه بندی و سپس معانی مختلف هر گرو...

این پایان نامه به بررسی افعال مترادف ????????????,????????????,???????????-??????????, ?????????-????????? در زبان روسی و نحوه بیان آنها به زبان فارسی پرداخته است. مترادف ها در زبان روسی از سه طریق به وجود می آیند. 1- از طریق واژه سازی 2- به دلیل گسترش دامنه معایی یک کلمه 3- در نتیجه اقتباس از کلمات خارجی. هدف از این پایان نامه بررسی گروه خاصی از افعال مترادف در زبان روسی و همچنین یافتن معادل...

پردازش زبان طبیعی

چکیده فعل در زبان فارسی در برگیرنده انجام دهنده عمل، نحوه و زمان عمل می باشد، بنابراین، نقش مهمی را در گفتار ایفا می کند. در این پژوهش، رشد ساخت واژگان فعل که شامل: افعال ساده، مرکب، معین، وجهی، رابط، پیشوندی، عناصر صرفی و صورت های زمانی فعل می باشد در گفتار کودکان طبیعی از سنین 18 ماهگی تا 5 سالگی مورد بررسی قرار گرفته شده است. این پژوهش شامل کودکان طولی و مقطعی می باشد که روی دو کودک به صورت...