از سده های نخستین تاریخ اسلام تا کنون تفاسیر فراوانی برای قرآن نگاشته شده است و برای شناخت بیشتر آن ها بررسی مبانی و روش آن ها ضروری است. در این میان تفسیر «من وحی القرآن» از تفاسیر معاصر شیعه است که فضل الله‏ در آن کوشیده است روح قرآنی را در همه زمینه‏های زندگی مادی و معنوی احیا کند. این تفسیر با رویکردی نواندیشانه و انتقادی نگاشته شده و ازاین جهت که بیشتر انتقادات او متوجه مفسران شیعه همچون ع...

یکی از مسائل مهم و ضروری در تفسیر قرآن کریم، شناخت قواعد تفسیری و کار بست آن در تفسیر است، قواعد تفسیر قوانین کلی است که وسیله ی استنباط از آیات قرآن کریم قرار می گیرد و رعایت این قواعد باعث کاهش خطاهای تفسیری می شود و مفسر را در درک و فهم آیات و کشف مراد و مقاصد الهی یاری می رسانند، مسئله قواعد تفسیری از صدر اسلام مطرح بوده مانند قاعده ارجاع متشابهات به محکمات و در طول تاریخ تفسیر قرآن مورد تو...

فارغ از مواضع و جایگاه امام خمینی(ره) در نقش بنیانگذار نظام سیاسی کشور، دیدگاه های فقهی نوین و متفاوت ایشان در زمینه ی حکومت، ولایت و حیطه ی اختیارات حاکم اسلامی، می تواند منبع استنباط اصول اقتصاد سیاسی مدنظر ایشان باشد و با توجه به اهمیت محوری ترین سند حقوقی کشور (قانون اساسی) میزان انعکاس آن در این قانون، واکاوی شود. ازاین رو باید دید، اقتصاد سیاسی مدنظر امام(ره) چه اصول و اهدافی دارد؟ چگونه ...

با ظهور اسلام و تثبیت قدرت سیاسی مسلمانان در جزیره العرب ، سواحل جنوبی خلیج فارس که بر اثر سالها نفوذ و حاکمیت دولت های ایرانی دارای فرهنگی غالبا ایرانی بود ضمیمه قلمرو حکومت اسلامی مدینه گردید.با قرار گرفتن این ناحیه گسترده در یک واحد اداری ،سرداران خلافت مدینه توانستند با به کار گیری توانائی های مردمان بومی این نواحی در امر دریانوردی و آشنائی دیرینه ایشان با راه ها و جغرافیای طبیعی و سیاسی سو...

گسترش اسلام در ایالت کرمان یکی از مسائل مهم جامعه ایران در قرون نخستین اسلامی است زیرا مردم ایران با پذیرفتن اسلام و دست کشیدن از دین باستانی خود مهم ترین تحول را در تاریخ این کشور به وجود آوردند که آثار این تحول بزرگ تا به امروز ادامه دارد. سرزمین های وسیع ایالت کرمان همانند فارس یکی از پایگاه های استوار دین زرتشت در ایران به شمار می آمد و روند اسلام پذیری مردم، تدریجی و نسبت به سایر نقاط ایرا...

بحث سیاق از مباحث کلیدی و زیربنایی در حوزه علوم قرآنی و اصول تفسیری است. این نقش کلیدی در حوزه‌های معارفی دیگر هم‌چون فقه و اصول نیز مطرح است. دانشمندان علوم قرآن و تفسیر، از سیاق بسیار یاد کرده‏اند و آن را مورد استناد قرار داده‏اند، ولى تعریف دقیقی از سیاق ارائه نکرده‌اند و هم‌چنین در تحقق سیاق، دو شرط ارتباط صدوری و ارتباط موضوعی را بیان کرده اند، که به نظر می‌رسد این دو شرط باید مورد واکاوی ...

  مبانی و دیدگاه‌های ابن‌تیمیه در تفسیر، به عنوان بزرگ‌ترین شخصیت و پیشوای فرقه سلفیه، جهت شناسایی و نیز برای نشان دادن اثرپذیری تفسیر وی از آرا و اصول فکری‌اش اهمیتی ویژه دارد. در مقاله حاضر مهم‌ترین اصول و مبانی پذیرفته‌شده نزد وی و نیز اثرپذیری آرای تفسیری وی از این اصول نمایانده شده است و این نتیجه به دست آمده که تکیه و جمود بر اصولی چون ظاهرگرایی، منع تأویل به معنای مصطلح آن، پرهیز از عقل‌...

تفسیر مجمع البیان که در دوره گذار از روش تفسیر نقلی به تحلیلی، سامان یافته، نقطه پیوند اسلوب قدیم و جدید و در شمار اندک تفسیرهایی است که دارای اسلوب، سیاق عالمانه و مکانت علمی همه زمانی می باشد. پژوهنده، در آغاز، تفسیر نامبرده را بلند آوازه ترین تفسیر از میان تفسیرهای سه گانه شیخ طبرسی می شمارد که اگر چه از تفسیرهای معاصر و پیش از خود چون »الکشاف« و به ویژه »التبیان« شیخ طوسی الهام گرفته اما بر...

در زمان امامین صادقین(ع) فرق و مذاهب مختلفی در ابعاد درون دینی و برون دینی فعالیت داشته اند. مذاهبی مانند فرقه های فقهی و کلامی اهل سنت، کیسانیه، مرجئه، غلات، خوارج و ... و نیز اندیشه هایی مانند دهریون، التقاطی ها و... . رفتار این دو امام بزرگوار در برخورد با ایشان با ظرافت ها و پیچیدگی های خاصی همراه بوده است. ایشان هم باید برای ایجاد و حفظ وحدت میان مذاهب اسلامی تلاش می کردند و هم سعی در اقنا...