محمدرضا شفیعی کدکنی (م.سرشک) یکی از پرمایه ترین و آگاه ترین شاعران روزگار ماست. وی شاعری را با غزل و مجموعه ی "زمزمه ها" آغاز می کند که نمودار توانایی و آگاهی وی از شعر کلاسیک فارسی است و به خصوص قدرت او را در غزل سرائی تأیید می کند؛ با وجود این، به زودی قالب و بیان شعر سنتی را رها کرده و به سوی شکل و زبان شعر نیمائی روی می آورد و نیز شعر غنائی و تغزلی را تقریبا ً کنار می گذارد و به شعر اجتماعی ...

کمال خجندی، از سخنوران و عرفای عالی قدر قرن هشتم هجری، یکی از بزرگ مردانی است که از آیات و مضامین قرآنی در اشعار خویش بسیار بهره برده است. در این مقاله، بازتاب مطالب قرآنی خواجه کمال ذیل چهار بخش مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است که عبارت اند از: ۱. اسماء، سُوَر و آیات قرآنی؛ ۲. تلمیح به داستان های قرآنی؛ ۳. تجلی مضامین قرآنی؛ ۴. اقتباسات قرآنی. در بخش اول ابیاتی که نام سوره ها و آیه های قرآنی به...

ابوالفرج رونی از شاعران توانایی است که شعر او به دلایل مختلف دارای اهمیت است. دیوان این شاعر شامل قصاید، قطعات، رباعیات و غزلیات تاکنون دو بار در ایران تصحیح و منتشر شده است. نخستین بار در سال 1304 به اهتمام چایکین و بار دوم در سال 1347 به کوشش محمود مهدوی دامغانی. این مقاله با بررسی چاپ اخیر ضعف ها و نارسایی های آن را در چند مورد نشان می دهد ؛از جمله: شیوۀ تصحیح (نامشخص بودن و غیرانتقادی بودن ...

یکی از عناصر فرهنگی هر جامعه‌، نوع پوشش مردم آن عصر است. هدف پژوهش حاضر بررسی پوشش زنانه در داستان‌ عامیانۀ «سمک عیّار» است. این اثر، نوع پوشش منطقۀ خراسان در حدود اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری را در برمی‌گیرد. دورۀ سلجوقیان در ایران از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا ایران در این عصر از اقتدار، قدرت و جغرافیای وسیع‌تری برخوردار بوده و پادشاهان سلجوقی دل‌بستگی بیشتری به توسعۀ فرهنگی و هنری...

زن به عنوان نیمی از جمعیت جهان و عنصر زایای آفرینش، مدام زیر ذره‌بین و بی‌مهری مردان و حکومت‌های برآمده از آنان بوده است. در اسطوره‌ها و افسانه‌های ملل مختلف نسبت به این جنس لطیف، بی‌مهری­های فراوانی شده است. چه بسا برای دور نگه‌ داشته‌شدن‌ از مواهب زندگی، دچار حبس و تبعید گشته یا برای اثبات وجود خویش آزمون‌های خطرناکی را از سر گذرانده است. دوبیتی‌های عامه، یکی از دل‌انگیزترین قالب­های شعری ادب...

منطقه زیست بختیاری¬ها در ارتفاعات و دره- رودخانه¬های زاگرس قرار دارد و موقعیت جغرافیایی منطقه بخصوص، پیچ و تاب شبکه¬های ارتباطی و رودخانه¬ها و دیگر عناصر زیست- محیطی نقش شایان توجهی در شکل¬دهی به داده-های باستانشناختی و نقشمایه¬های آثار هنری منطقه، از پیش از تاریخ تا حال حاضر داشته است، یکی از این آثار هنری که گویای این امر است نقشمایه¬های فرش یا دستبافته¬های بختیاری¬هاست به نحوی که سوالات و فر...

علیقلی خان سردار اسعد، خان ایل بختیاری و کسی که لشکرکشی نیروهای بختیاری به تهران و شکست محمدعلی شاه و فتح تهران را رهبری کرد، از خوانین فرهنگ دوست بختیاری بود. او طی دوران زندگانی خود با علاقه و اشتیاق بسیار به پرورش معارف و پیشرفت فرهنگ پرداخت و علاوه بر اینکه خود، نویسنده و بویژه تاریخ نویس بود از نگارش، ترجمه، چاپ و نشر کتاب، تشویق و حمایت به عمل می آورد. سردار اسعد بختیاری، مترجمان و نویسند...

منطقه الیمایی شامل جلگه های مرتفع و دره های کوه های بختیاری در شرق رود کارون و در حقیقت همان شمال شرقی خوزستان است. هرچند تعیین حدود دقیق این منطقه بسیار دشوار است ولی وسعت این منطقه در طول حیات آن بر حسب کشور گشایی های جدید اشکانیان، کاملاً تغییر می یافته و یا دولت های کوچک همسایه، بخش های کم بیش مهمی از الیمایی را تسخیر می کردند. در عصر سلوکیان و به ویژه در دوره اشکانی، بخش هایی که اکنون در ای...

محدوده سرزمین بختیاری در زمان قاجار گسترش یافت، چنانکه محمدتقی­خان چهارلنگ از تیره کنورسی و یکی از اعقاب علیمردان­خان بختیاری دهات متعددی را در نواحی فریدن و بربرود خریداری کرد. و مناطق شوشتر و رامهرمز را به تصرف خود درآورد و بدین­سان محدوه بختیاری از شمال و جنوب گسترش یافت. محمدتقی­خان در سال 1249 هجری قمری سر از فرمان فتحعلی­شاه پیچید، ولی در زمان حکمرانی محمدشاه، شاه قاجار موفق به ایجاد نفاق...

کوچ نشینان بختیاری به عنوان یکی از ایلات و عشایر عمده کشور به شمار می روند. سه استان چهارمحال بختیاری‘ اصفهان و خوزستان قلمرو ییلاقی و قشلاقی آنها را تشکیل می دهند. بختیاری ها در طول سال به دو منطقه متفاوت از نظر جغرافیایی کوچ می کنند. بطوریکه حرکت از قشلاق به ییلاق از اواخر اسفند شروع و تا اردیبهشت ماه ادامه می یابد و حرکت از ییلاق به قشلاق نیز از نیمه دوم شهریور ماه شروع و تا اواخر مهرماه به ...