امروزه زبان‌شناسان علوم شناختی به استعاره، تنها به‌عنوان یک عنصر زینتی و جمال‌شناختی کلام نگاه نمی‌کنند، بلکه از این دیدگاه، استعاره شیوه‌ای از مفهوم‌سازی ذهنی است که در زبان نمود پیدا می‌کند و تجربه‌های حسی، جسمی، حوادث زندگی و میزان دانش زبانی کاربران از طریق تشبیه، قیاس و استعاره‌سازی با مفاهیم طبیعت، حیوانات، اجسام و ... ساختارهای زبانی جدیدی را می‌آفریند. این نوع آفرینش‌های استعاری، نزد کا...

بررسی استعاره در اسم های مرکب اسم-اسم فارسی در چارچوب زبان شناسی شناختی پژوهش حاضر به بررسی نقش استعاره ی مفهومی در ساخت اسم های مرکب اسم-اسم فارسی بر اساس چارچوب بنسز (2006) می پردازد. بر اساس این چارچوب استعاره ی مفهومی طبق چهار الگو در ساخت اسم های مرکب اسم-اسم می تواند نقش داشته باشد. این چهار الگو عبارتند از: 1- اسم های مرکب اسم-اسم دارای وابسته ی استعاری، 2- اسم های مرکب اسم-اسم دارای...

حرمت شراب و باده در فرهنگ اسلامی موجب شده بحث‌های حافظ‌شناسان دربارۀ این پدیده در غزل حافظ به حوزۀ فقهی محدود شود و عمدتاً از دقت‌ در تعابیر هنری جایگزین آن غفلت شود. در این مقاله، تعابیر متعدد حافظ از شراب، متناسب با ساختار غزلیات وی، استخراج شده‌است. در تعابیر حافظ، عمدتاً طنزهایی نهفته‌است که علت کاربرد شراب را در غزل نشان می‌دهد. حافظ به اعتبار رازگشایی شراب، از تعابیر استعاری «پیش‌بین» و «سر...

در این پژوهش چگونگی پردازش روان شناختی استعاره های زبانی متعارف بررسی شده است. برای این منظور ابتدا ماهیت نظام مندی استعاره های زبانی متعارف و سپس تاثیر متعارف بودگی عبارات استعاری بر برانگیختگی استعاره های مفهومی (ذهنی) مطالعه شده است. برای بررسی نظام مندی، تعداد 9 استعاره مفهومی انتخاب و برای هر یک کلیدواژه هایی از حوزه مبدأ استعاره تعیین شد. متعارف بودگی در قالب مفهوم باهم آیی، و نظام مندی د...

در قلمروی زبان‌شناسی و شعرشناسی شناختی بهره گیری از ابزار استعاره در کالبدی شدن تجارب بشری همواره مورد توجه بوده است. در این رابطه، اندامهای بدن همواره به عنوان یک حوزه ی مبدأ در امر ساختارپردازی استعاری مفاهیمی متنوع در اغلب زبانها لحاظ می شده اند و در این امر از الگوهای فرهنگی هر زبان بهره برده اند. از این رو، پژوهش حاضر به جهت مطالعه ی تعامل میان نظام استعاری زبان، بدن و فرهنگ در زبان فارسی ...