زبان¬شناسی شناختی یکی از گرایش¬های جدید علم زبان¬شناسی است که نظریه استعاره مفهومی از نظریات مهم آن می¬باشد. از دیدگاه زبان¬شناسی شناختی، استعاره درک یک حوزه مفهومی از راه حوزه مفهومی دیگر است. حوزه مفهومی که استعاره از آن برمی¬خیزد و دارای مفهومی ملموس¬تر است حوزه مبدأ و حوزه انتزاعی¬تر حوزه مقصد است. در نظریه استعاره مفهومی حوزه مبدأ و حوزه مقصد بهم پیوند می¬خورند و این پیوند در سطح واژگان و ...

مفهوم دل در ادبیات عرفانی کهن ایران زمین دارای اعتباری خاص است و ادبیات تطبیقی بستری است که برای مقایسه مفاهیمی ازین دست با الگوهای موجود در دیگر کشورها حائز اهیمت است. مقاله حاضر به بررسی خصوصیات انعکاس مفهوم «دل» براساس نظریة استعاره مفهومی در زبان های فارسی و اوکراینی می پردازد .دراین مقاله، مجموعه شواهد زبانی با استفاده از این نظریه، که برای نخستین بار در سال 1980 توسط جورج لاکوف و مارک جان...

در این تحقیق با تکیه بر روی کرد تحلیل گفتمان انتقادی (cda ) به تجزیه و تحلیل ده رمان از نویسندگان زن و مرد ایرانی می پردازیم. در حوزه ی واژگان از جنبه ی به کارگیری واژگان غیرهسته ای و استعاره و در بخش نحو به مقایسه ی جمله های معلوم در مقابل مجهول، کوتاه در مقابل بلند و نقل قول مستقیم در مقابل غیرمستقیم، به مقایسه ای از جنبه ی جنسیت نویسندگان پرداخته می شود. در این مقایسه آمارها نشان داده اند که...

استعاره به عنوان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های مطالعاتی رویکرد معنی شناسی شناختی، ابزاری برای بیان مفاهیم و تجارب انتزاعی براساس تجربه‌های عینی و ملموس‌تر بشر به شمار می‌رود. جورج لیکاف و جانسون در سال 1980 در کتاب استعاره هایی که با آن‌ها زندگی می‌کنیم، دیدگاه تازه‌ای را در زمینه‌ی استعاره مطرح ساختند و با ارائه‌ی شواهد تجربی نظراندیشمندان سنت بلاغی را که استعاره را صرفا وسیله‌ای برای زینت گفتار و...

پژوهش حاضر به بررسی انواع استعاره های مفهومی در ترانه های عامیانه گویش بختیاری از دیدگاه معنی شناسی شناختی و مشخصاً نظریه معاصر استعاره لیکاف(1992) می پردازد. در معنی-شناسی شناختی اعتقاد بر این است که استعاره مفهوم سازی حوزه انتزاعی مقصد بر اساس حوزه عینی مبدأ می باشد. نظریه معاصر استعاره بر اساس لیکاف و جانسون(1980) بر پایه دو فرض بنا شده: 1- استعاره مختص زبان ادب نیست و در کاربرد روزمره زبان ن...

نظریة استعارة شناختی معتقد است که زبان عادی و زبان ادبی، از جهاتی در مفهوم سازی مفاهیم شبیه هم و از جهاتی متفاوتند. مقاله حاضر، در صدد پرداختن به خلاقیت های حافظ در تصور مفهوم عشق در چارچوب این نظریه است. مفهوم عشق در شعر حافظ به کمک راهبردها یا ابزارهای شناختی رایجی چون استعاره، تصویر، مجاز و جاندارپنداری مفهوم سازی می شود، اما به نظر می رسد حافظ شیوه های خلاقانه تری را در استعاره های شعری عشق...

استعاره در دیدگاه سنتی نوعی آرایه­ی ادبی محسوب می­شود. توصیه ارسطو و حکمای مسلمان این است که  کاربرد استعاره باید منحصر در متون ادبی باقی بماند. لیکاف با نقد این دیدگاه بیان می­دارد که استعاره بخش جدایی ناپذیری از فرایند تفکر در انسان است. اندیشه استعاری امری اجتناب ناپذیر، فراگیر و معمولا ناآگاهانه است. استعاره مفهومی در واقع یک قلمرو ذهنی را بر حسب قلمروی ذهنی دیگر مفهوم­سازی می­کند. در این م...

در جستار فرارو، هدف نگارندگان، بررسی استعارة تبعیّه در دیوان امیرخسرو دهلوی است تا بدین­سان میزان بهره‌­وری شاعر را در کاربرد این نوع استعاره نشان دهند. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است. نتیجة کلّی نشان می‌دهد امیر خسرو، استعاره تبعیّه­گرا، نیست؛ او از دیدگاه کمّی، در دیوان 15710 بیتی خود، تنها 103 استعارة تبعیّه (80 استعاره در فعل و 23 استعاره در صفت) را در 92 بیت آورده است. از دیدگاه کیف...

نظریة تصادفی، متن تصادفی داوود عمارتی مقدم در سال های اخیر انبوهی از مقالات نقدادبی در نشریه¬های پژوهشی کشور منتشر می شود که ساختاری دوـ پاره دارند؛ در بخش اول به معرفی یک نظریه می¬پردازند و در بخش دوم آن نظریه را بر یک متن ادبی اعمال می¬کنند. مثلاً در پاره¬ی نخست نظریه¬هایی چون فرمالیسم، ساختارگرایی، روایت¬شناسی، سخن¬کاوی انتقادی و... معرفی می¬شوند و در پاره¬ی دوم متنی اغلب بدون توجه به قابلیت¬...