مقالة حاضر با به‌کارگیری نظریة «بینامتنی» کریستوا (1969) و مدل لپیهالم (1997) برای دسته‌بندی انواع تلمیح و راهکارهای ترجمة آنها، بررسی موردی 4 شعر پرتلمیح تی اس الیوت «ترانة عاشقانة جی آلفرد پروفراک»، «سرزمین بی‌حاصل»، «مردان پوچ» و «چهارشنبة خاکستر» به همراه 16 ترجمة فارسی از آنها از دهة 1340 مطمح نظر دارد. هدف این بررسی، راهکارهای مترجمان ایرانی برای انتقال تلمیحات بینامتنی در اشعار الیوت به ...

ترجمة لفظ‌به‌لفظ آثار ادبی به‌ویژه آثار آن دسته از ادیبانی که افکار فلسفی و دینی را در نوشته‌های خود بیان می‌کنند، همواره دشواری‌ها و چالش‌هایی را پیش‌ رو داشته ‌است. از جملة این چالش‌ها می‌توان به مواردی اشاره کرد که در سطح جمله‌ها و ساختار آن‌ها‌ و هم‌چنین در سطح معادل‌یابی در فرایند ترجمة لفظ‌به‌لفظ این متون روی می‌دهد. کتاب البدائع والطّرائف نوشتة ادیبِ فیلسوف جبران خلیل ‌جبران است ک...

همگام بارشد تبادلاتاجتماعی،فرهنگیومذهبی درسراسرجهان درعصرحاضر،ترجمة متون اسلامی به زبان آلمانی نیزدرایران نیزفزونی یافت.آنچه دراین میان،مترجمانرا گرفتارچالشها ودشواریهای گاه حلنشده قرار میدهد،حساسیت ویژهای است که او را وامی‌داردترجمة متون اسلامی رابادرنظرگرفتن قالب ومحتوا درست وباظرافت به مخاطب انتقال دهد؛زیرااشتباه درترجمة این متون،سهلانگاری وعدم احساس مسئولیت اورابه مفاهیم دینی بهذهن متبادرمی...

ترجمه یکی از مهم‌ترین مسائل فرهنگی معاصر است؛ زیرا وظیفة مترجم تنها جایگزینی الفاظ نیست، بلکه به عنوان یک میانجی، سعی در ایجاد نوعی هماهنگی بین فرهنگ ملّی و فرهنگ مبدأیی دارد که دارای عادات و رسوم خاصّ خود است. این مسأله کار مترجم را دشوار و مأموریّت او را با پیچیدگی همراه می‌سازد. نیومارک، دانشمند و نظریّه‌پرداز آمریکایی در حوزة ترجمه، روش‌هایی را برای ترجمة عناصر فرهنگی پیشنهاد داده که در محافل ع...

از مسائلی که در زبان‌شناسی متن‌بنیاد همواره مورد توجّه تحلیلگران متون مختلف قرار گرفته، انسجام (Cohesion) و هماهنگی انسجامی در متن است. در این پژوهش، بر اساس نسخة تکامل‌یافته از نظریة نظام‌مند هالیدی و حسن (1985م.)، و نیز مفهوم هماهنگی انسجامی که رقیه حسن در سال 1984میلادی مطرح نمود، عوامل انسجام در سورة علق و ترجمة آن از حداد عادل، به صورت گزینشی و استقرائی، به بوتة نقد و ارزیابی توصیفی‌ـ تحلیل...

رابطه و پیوند دو سویه قرآن و سنت به عنوان دو منبع معرفت شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. مقاله با بیان دو روش برای مطالعه پیوند متقابل قرآن و سنت، یکی مطالعه خود قرآن و سنت و دیگر تحقیق در رشته های گوناگون علوم اسلامی؛ راه نخست را برگزیده و در آغاز به نقش قرآن در سنت پرداخته و معتقد است که قرآن در دو جهت بر سنت تأثیر می گذارد یکی اعتبار بخشیدن و دیگر ارزیابی و بازشناسی. سپس به چهار دیدگاه در چگ...

ژان رنه لادمیرال نظریه‌پرداز نامدار فرانسوی، مؤلّفه‌هایی را برای رویارویی با مشکلات ترجمه برمی‌شمارد که مترجم باید آن‌ها را بشناسد و به آن‌ها عمل کند. این نظریه‌پرداز مقصدگرا معتقد است که محدود نمودن ترجمه به رمزگردانی ساده نادرست است و ترجمه باید با بازنویسی همراه باشد و مترجم در آن به تولید معنا یا آفرینش مجدّد بپردازد. جستار پیش ‌رو می‌کوشد که با روش توصیفی‌ـ تحلیلی، ترجمة تسوجی را از داستان ب...