هدف از خلقت انسان رسیدن به مقام انسان کامل است.انسان کامل کسی است که وجودش، سبب بقاء عالم است. امام سجاد(علیه السلام)دیدگاه خویش را در مورد انسان کامل در قالب ادعیه و مناجات ها بیان نموده اند و اهل بیت(علیهم السلام) را به عنوان مصادیق انسان کامل معرفی نموده اند.برای رسیدن به این مقام، باید از موانعی گذشت.از منظر امام سجاد(علیه السلام) برخی از این موانع عبارت است از:کفران نعمت،نسیان،غفلت،عجب و س...

خوشنویسی در طول تاریخ برای مسلمانان هنری مقدس بوده و برای ایرانیان با توجه به ظرایف جایگاه و تنوع کاربردی از گذشته تا به حال همواره اعتباری خاص داشته است. در این تحقیق شیوه های گوناگون خوشنویسی وسیر تحول و تکامل خط عربی از کوفی نخستین تا خوشنویسی نوین امروزی بررسی و از نمونه های خوشنویسی و خطوط حکاکی شده در سنگ قبور تخت فولاد مطالبی عنوان شده است .در بخش اول سیر تحول , تکامل خشنویسی اسلامی در ط...

موضوع دعا و نیایش، از ارکان اعتقاد بشر در طول زمان های مختلف بوده است. نگاه آدمی به هستی از کهن ترین ادوار به همراه چاشنی دعا و نیایش به درگاه حضرت حق بوده است ؛ از آن جهت جریان نیایش در طول تاریخ از زندگی و افکار بشر قطع نمی شد، که انسان خود را مخلوق و دوستدار حق می دید و گمان او از حق، تصوری از یک خدای انعطاف پذیر بوده که با قربانی کردن و خواندن اوراد و انجام مراسم آئینی اراده اش را با اراده ...

هنرهای سنتی نظیر گچ‌بری، کاشی‌کاری و آجرکاری در معماری ایرانی خصوصاً در مساجد جایگاه ویژه‌ای دارند. از سویی از زمان پیدایش اسلام در ایران شاهد دگرگونی گسترده در شکل، محتوا، شیوه و محل اجرای آنها می‌توان بود. به جهت یافتن روند این تحولات، مسجد جامع نایین ـ به‌عنوان نمونه‌ای از مساجد نخستین دورۀ اسلامی ـ  با آرایه‌های باشکوه گچ‌بری و مسجد جامع ورامین ـ از یادگارهای برجامانده پس از حملۀ مغولان ـ  ا...

کتیبه‌ها در شکل‌ها و مفاهیم مختلف در مساجد بکار رفته است. این مضامین شامل مفاهیم قرآنی، احادیث، ادعیه و اسامی مقدس، فرامین پادشاهان هر دوره، شعر و وقفنامه‌های مساجد می‌شود. این خصایص باعث‌شده تا کتیبه‌ها بعنوان شناسنامه بناهای تاریخی باشند، که با مطالعه آن‌ها می‌توان علاوه بر اطلاعات تاریخی، نوع مداخلات انجام‌شده در مساجد را نیز مشخص نمود. مسجد جامع عباسی اصفهان دارای تعداد شصت نمونه کتیبه با م...

شیخ اشراق دارای رساله‌های مستقلی در زمینة دعا و نیایش است. همچنین در لا به لای آثار فلسفی وی مناجات‌هایی ذکر شده‌اند که در مجموع می‌توان آنها را به دو دستة نیایش (دعا و صلوات) و ستایش (تسبیح و تقدیس و سلام) تقسیم نمود. در این مقاله با بررسی انواع مناجات‌های بکار رفته در آثار شیخ اشراق علت توجه یک فیلسوف به دعا و نیایش مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور به توصیه‌های شیخ اشراق نسبت به خواندن د...

موسیقی یکی از عناصر تحلیل ساختاری آثار ادبی است که نقش بسزایی در بیان و انتقال مفاهیم ایفا می‌کند و به سخن تعالی می‌بخشد. ادعیه و مناجات‌های ائمه(ع) بیانگر توحید و توجه انسان‌ها به ساحت مقدس ربوبی است که لحن زیبا و موسیقی دلنشین آن‌ها، از مهم‌ترین عوامل القاء و انتقال این مفاهیم در خوانندگان آن است. یکی از این آثار پرمایه، مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه است که لحن عارفانه و زبان شیوای آن با مض...

بحث اصلی این مقاله بررسی وضعیت و خوانش کتیبۀ توغ‌های تاریخی منطقۀ کاشان به عنوان اسنادی از تاریخ، فرهنگ و هنر این منطقه است. امروزه توغ‌هایی نفیس با پیشینه‌ای چندصدساله در بسیاری از حسینیه‌ها، تکیه‌ها، زیارتگاه‌ها و مساجد شهرها و آبادی‌های منطقه نگهداری ‌شده و در ایام عزاداری در میان دسته‌های عزادار برافراشته می‌شود. تزیینات توغ به طور عمده شامل کتیبه‌ها و نقوش گل‌ و بوته و اسلیمی است. این تزیی...

مسجدجامع عتیق قزوین مانند سایر مساجد جامع کشور، از ابهت خاصی برخوردار است. این مسجد از نوع مساجد چهار ایوانی است و شکل مربع‌مستطیل، شرقی ـ غربی و گنبدی، خربزه‌ای دارد. کتیبه‌های خاص آن، از نظر سبک هنری، نگارش و مفاهیم، در هنر خوشنویسی و معماری جایگاه خاصی دارد. این مقاله با هدف بازشناسی و بررسی زیباشناختی، کتیبه‌های مسجدجامع به‌طور عام و شبستان مسجد را به‌طور خاص مورد مطالعه قرار می‌دهد. با م...