در فرهنگ اسلامی و ایرانی حکمت های بسیاری وجود دارد که به سبب تعالیم اسلام، وحی و قرآن کریم از یک سو و عقلانیت، تجربه و تعالیم پیامبران ایرانی، از دیگر سو در بسیاری از مضامین عقلی، اخلاقی و اجتماعی اشتراک دارند. مقایسه و تطبیق این مضامین گامی ارزشمند در تبیین پیوندهای فرهنگی مشترک اسلام و ایرانیان است. در این تحقیق موضوعات خردورزی، علم و دانش، صبر، احسان و نیکی، سخاوت و قناعت را در این دو فرهنگ ...

تحلیل مکالمه یکی از رویکرد های مطالعه ی زبان گفتاری و سخن است و زیر مجموعه ی کاربردشناسی زبان به حساب می آید. پیش توالی¬ها که در حوزه ی تحلیل مکالمه جای دارند به عنوان مقدمه ای برای سخنی چون درخواست دعوت، یا اعلان عمل می کنند. پیش توالی ها شرایط را برای بیان توالی اصلی می سنجند تا از شنیدن پاسخ غیرترجیحی به توالی اصلی جلوگیری شود. در بیان درخواست چون مشارکت دیگری نیاز است خطر تهدید وجهه وجود دا...

هدف پایان نام? حاضر این است که تأثیر پذیری متون اخلاقی فارسی از سد? سوم تا هفتم هجری را در چهار اثرمنتخب (قابوسنامه، کیمیای سعادت، کلیله و دمنه و گلستان) از کلام حضرت علی(ع) در نهج البلاغه مورد بررسی قرار دهد. با توجه به اینکه ازهمان ادوار نخستین ادب فارسی، سخنوران و ادیبان اثرخودرا با سخنان حضرت آراسته اند و جهت حرمت بخشی به آثار خود و جاویدان ساختن آنها به دامن قرآن و حدیث آویخته اند، هرچهار ...

«حلقه در گوش کردن» آیینی کهن است که در میان اقوام و گروه های مختلف اجتماعی، و برای مقاصد گوناگون معمول بوده است. بررسی ها نشان می دهد که از گذشته های دور، هم در گوش انسان ها و هم در گوش حیوانات حلقه می- کرده اند و هرچند گونه هایی از آن را به قصد زینت و آرایش به کار می برده اند، غالباً برای گروه های فرودست جامعه، نشان? غلامی و بردگی بوده است. نگارندگان در این مقاله، با تأمّل در پیشین? این آیین در ...

مفهوم کودکی تصویر متغیر و متکثری است از کودک، که هر جامعه بنا بر اندیشه،ذهنیت و باور خویش آن را تجربه و درک می کند.شرایط اقتصادی و اجتماعی،فرهنگی و سیاسی از عوامل تأثیر گذار بر این مفهوم اند؛به گونه ای که هر تغییر و دگرگونی هرچند اندک در این شرایط، مفهوم کودکی را هم دستخوش تغییر می سازد. در این پژوهش پس از مطالعه درباره چیستی کودک و مفهوم کودکی و مروری بر مختصات شرایط اجتماعی،اقتصادی،سیاسی و ف...

داستان عاشقانه یکی از انواع ادبی دیرینه و پرطرفدارِ ادب فارسی است. هدف این مقاله بازشناخت این نوع ادبی کهن و محبوب است. برای این منظور از ریخت شناسی، که یکی از ابزارهای دانش گونه شناسی در شناخت انواع ادبیِ روایی است، بهره گرفته شده است. در این مقاله با ریخت شناسی بیست و دو منظومۀ عاشقانه ـ به عنوان شکل غالب و مقبول داستان عاشقانه در ادبیات فارسی ـ به شناسایی خویشکاری ها، شخصیت ها، الگوی روایی و ط...

سرزمین سنداز آغاز حکومت خاندان سومرا(از قرن11 تا13م)تا حکومت انگلیسی ها (1843تا1947م) سهم بسزایی در ترویج زبان و ادب فارسی داشته است و در طول این دوران کتاب های فارسی ارزنده ای در سند به رشته تحریر درآمده که علاوه بر شعر و ادب و تاریخ، شامل تذکره نویسی فارسی نیز می شود. در این مقاله به اختصار به معرفی برخی از تذکره نویسان سند پرداخته خواهد شد که در جهت احیای زبان و ادب فارسی خدمات شایانی را ارا...

دربارۀ زبان پارسی دری ورارود و خراسان و ریشۀ پیدایش آن تاکنون نظرهای گوناگونی بیان شده که در این مقاله به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود. برتلس با تأیید نظر ملک‌الشعرای بهار و صدرالدین عینی زبان دری را زبان اصلی مردم ایرانی‌نژاد آسیای میانه از بلخ تا بخارا می‌داند و نظریۀ مهاجرت همگانی از ایران به آسیای میانه و تبدیل زبان سغدی به دری را رد می‌کند. اما آلکساندر فریمان به میدان آمدن زبان دری را در ...