این پایان نامه که با عنوان فرهنگ نامها در داستانهای غنایی منظوم پارسی، از فخرالدین اسعد گرگانی تا عبدالرحمن جامی، نامگذاری شده است، فرهنگ نامهای خاص است که محور تمام اساسی مندرج در داستانهای منظوم غنایی از ویس و رامین تا یوسف و زلیخای جامی است، چون قبل از منظومه ویس و رامین، تنها مثنوی موجود عاشقانه، ورقه و گلشاه عیوقی بود که دارای اصل عربی است، به خاطر کامل شدن این مجموعه، این مثنوی هم مورد تح...

اقتباس از آثار ادبی برای سینما که در گسترة مطالعات بین رشته­ای دسته بندی شده است، در دهه­های اخیر توجه تطبیق­گرایان زیادی را به خود جلب کرده است. در این دیدگاه، ادبیات تطبیقی می­کوشد با ایجاد ارتباط میان علوم انسانی و به ویژه ادبیات با سایر علوم و دانش­ها، آن را از حالت صرفاً نظری خارج کند و در ارتباط با دیگر هنرها و به ویژه سینما، غنایی تازه ببخشد. در این مقاله، با تکیه بر جایگاه و اهمیت اقتباس...

اصلی ترین موضوع شعرغنایی عشق و یکی ازمهم ترین ارکان مضامین عاشقانه،عاشق است. عاشقی که درادوار مختلف شعر فارسی تحول یافته است. این تغییر وتحول زاییده ی شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه ی عصرشاعراست. باید توجه داشت که در هیچ دوره ای یک نوع عاشق خاص درتوصیفات شاعران مدنظرنبوده است. ازاین رو چگونگی توصیف و روانشناسی عاشق باتوجه به روحیه ی عاطفی او،ارتباط تنگاتنگی بانگاه به شخصیت عاشق به نوع عالم...

درجهان باستان گروه هایی از سرایندگان و چامه سرایان و داستان پردازان و سرود گویان و خنیاگران دوره گردی بودند که هریک بنابر شرایط اجتماعی و زیستی و جغرافیایی ویژه خود،از پدیدآورندگان سرودها و داستان هایی بودند که امروز با پاره ای از آنها آشنایی داریم و در دسترسمان است و برخی نیز از میان رفته و تنها نامشان و یا بخش کوچکی از آنها برجای مانده است. به سخن دیگر می توان گفت این سرایندگان و خنیاگران و ...

لسان الغیب حافظ ، یکی از بزرگترین شاعران غزل سرای  نیمة اوّل قرن هشتم ، که با مهارتی کم نظیر با الفاظ  بسیار زیبا همراه با صنایع لفظی ، مضامین عالی با معانی بسیار در ابیات کوتاه گنجانیده و در غزلهای عالی خود افکار دقیق عرفانی ، حکمی و غنایی را همراه با ترکیبات و الفاظ برگزیده  ، بدیع ، تازه و منتخب همراه کرده و از این راه شاهکارهای جاویدان بی بدیلی در ادب پارسی بوجود آورده که در این راه بس دشوار...

می‌دانیم سیطرة هفتاد ساله‌ی روسیه بر تاجیکستان، ادبیات شوروی سابق - تاجیک را رقم‌زده است، که به آن ادبیات رئالیسم سوسیالیستی گویند. ادبیات معاصر آن دیار از محدودة انقلاب اکتبر 1917م در روسیه قابل بررسی است (البته این انقلاب در تاجیکستان با انقلاب خلقی بخارا در 1920م شکل گرفته). در مقالة حاضر، یکی از درون‌مایه‌های تعلیمی و غنایی شعر معاصر تاجیکستان یعنی روسیه‌ستایی و روسیه‌پرستی در دورة رئالیسم ...

گفتگو با یک نیروی غیبی که از دیرباز مورد توجّه انسان بدوی قرار گرفته بود، با ادیان ابراهیمی حالت قانونمند گرفت و به صورت مناجات و نیایش درآمد. نیایش با خدا یکی از موارد ارزشمند و مهم در دین اسلام است و در متون مربوط به آموزه­های شریعت و متون صوفیّه بسیار مورد توجّه قرار گرفته است. یکی از مهمترین کتابهای دینی که در آن علاوه بر آموزه­های مذهبی به مسائل عرفانی و ادبی هم پرداخته شده، کتاب صحیفۀ سجّادیّه...

آن گونه که از تذکره ها و تواریخ ادبی بر می آید، اولین شاعران فارسی سُرای لرستانی، از قرن هفتم به بعد، شروع به طبع آزمایی نموده اند و آثار آنان، به شکل دیوان مستقل و یا به صورت پراکنده، در خلال جُنگ ها، اسناد و کتیبه های تاریخی، تذکره ها و کُتب تاریخ ادبیات، ضبط شده است. با وجود این، نبودن مرجعی موثق، جامع و مستقل در حوزه ی بررسی موضوعات و مفاهیم ادبی شعر فارسی لرستان، ضرورت این تحقیق را ایجاب می ک...

عشق از اساسی‌ترین موضوع‌های شعر فارسی است و انواع زمینی و آسمانی آن در اشعار شاعران مختلف، مضامین عالی و تعابیر زیبایی آفریده است. عشق در آثار غنایی که نویسنده در آن، احساسات و عواطف درونی خود را آشکار می‌سازد، محوری‌ترین موضوع به شمار می‌رود. هم‌چنین تجلّی عشق در حماسه‌ها، داستان‌های عاشقانة‌ حماسی زیبایی به ادبیات ایران و جهان عرضه کرده است. داراب‌نامۀ بیغمی، اثری غنایی و داراب‌نامۀ طرسوسی، اث...

فرج بعد از شدّت از جمله آثار ارزنده‌ی قرن ششم به شمار می‌رود که در بردارنده‌ی مسائل اخلاقی و اعتقادی همانند صبر در برابر سختی‌ها، توکل به خداوند در حل مشکلات، ایثار و از خودگذشتی، انسان‌دوستی، امیدواری در نیل به آرزوها با توکل به خداوند است. همان‌گونه که از عنوان کتاب برمی‌آید، نویدبخش گشایش و فرج برای انسان‌هایی است که خود را در معرض مصائب و سختی‌ها می‌بینند. درواقع، نویسنده، با بهره‌گیری از آی...