استفاده از آیات قرآن و احادیث نبوی در متون منثور پس از اسلام امری رایج بود که به منظور حفظ کلام الهی و نبوی، همچنین آرایش و تزیین متن به شیوه های گوناگون به کار می رفت. کاربرد آیات و احادیث، اساس و شالوده متون عرفانی را تشکیل می دهد که در نثرهای ساده و فنّی این دسته از متون به صورت گسترده به کار رفته است. کتاب شرح شطحیّات اثر روزبهان بقلی از جمله متون منثور عرفانی به نثر فنّی (قرن ششم) است که در آ...

کتاب« المجازات النبویه» یکی از آثار ارزشمند شریف رضی شاعر اندیشمند شیعی است که مشتمل بر 376 حدیث پیامبر در موضو عات مختلف می باشد . وی در آن با توانایی و مهارت خاص و با دید گاهی مبتکرانه به شرح بلاغی احادیث پرداخته که ازمنظر ادیبان در عصر خویش بی نظیر بوده است ؛ زیر ا درآن زمان توجه محققان بیشتر به قرآن معطوف بوده و سپس از آن نیز احادیث غالبا جهت استنباط احکام شرعی مورد بررسی قرار گرفته است ....

شخصیت بی نظیر علی (ع) نه تنها در ادبیات شیعی بازتاب گسترده ای داشته است بلکه بزرگان و ادیبان غیرشیعی را تا حدی مجذوب و مسحور خویش نموده، که پرداختن به فضایل و مناقب آن بزرگوار درون مایه ی اساسی سروده های آنان گشته است. در این میان شاعر و ادیب سنی مذهب، محمد عبدالمطلب نیز کوشیده است تا به فراخور دانش، استعداد و ذوق ادبی خویش در قصیده ی علویه به مدح و وصف امام علی (ع) بپردازد. او علاوه بر توصیف ص...

چکیده تحمید مصدر باب تفعیل از واژه ی حمد گرفته شده وبه معنی بسیار حمد کردن است و وقتی گفته شود:حمّدتحمیداًیعنی بسیار ستایش کردو دراصطلاح، عبارت است از مقدمه ای که درجهت ستایش خدا و برشمردن نعمات و صفات او آورده می شود. حمدبه عنوان ریشه ی تحمید، واژه ای است که دارای بار معنوی واعتقادی درمیان مسلمین می باشد، و بدون احتساب مشتقات آن چهل باردر قرآن به کار رفته است، آغاز شدن سوره های حمد ، کهف وفاطر...

مضمون اصلی اشعار مفتقر مدح و مرثیه ی اهل بیت پیامبر است.یکی ازجنبه های زیبایی اشعار مفتقر استفاده ی گسترده از صور خیال است که با استفاده از این عنصر و وجوه دیگر بلاغت به اندیشه های مذهبی خود، لباس نرم و لطیف سخن منظوم را پوشانده است و این خصیصه مهم ترین ویژگی سبکی و هنرمندانه ی این شاعر بزرگ است.ذهن خلّاق مفتقر در این عرصه، تخیّل و هنرنمایی های کلامی را با عاطفه و احساس چنان با هم درآمیخته که حال...

یعد المدیح فناً أصیلاً وموضوعاً بارزاً له أهمیته ومکانته بین موضوعات الشعر منذ العصر الجاهلی حتی عصرنا الراهن وکان الشعراء یتخذونه وسیله للإشاده بمناقب قبائلهم وساداتهم و من یحبونها. وقد تحول فی عصر صدر الإسلام لیکون مدحاً وإشاده بالقیم والمثل والمبادئ الإسلامیه التی خلعها الشعراء علی ممدوحیهم، فإنه مالبث أنه عاد فی عصر بنی أمیه والعصر العباسی لیصبح أداه للتکسب والتزلف للخلفاء والوزراء والولاه. لکن ...

این تحقیق نقدی تطبیقی بر اشعار مدحی حسّان بن ثابت انصاری و خاقانی شروانی است. در این تحقیق ابتدا اشاراتی کلی به زندگی دو شاعر شده است و سپس توصیفات کلی سیمای پیامبر(ص) در شعر حسّان و خاقانی و وجوه افتراق و اشتراک کلام مدحی این دو شاعر مورد تطبیق قرارگرفته، با توجه به اینکه در موضوعات شعری از قبیل مضامین شعری، وصف، مدح، پند و اندرز و ... بسیاری از شاعران فارسی زبان از شاعران عرب زبان متقدم تر از خ...

اوحدالدین علی ابن محمدبن اسحاق ابیوردی، متخلص به انوری، از شاعران قصیده سرای سده ی 6 هجری قمری در حوزه ی خراسان ا ست که بیش از هرچیز در جایگاه شاعری مدیحه سرا شناخته شده است. بدیهی ست شاعری که از دیرباز در به کارگرفتن هنرمندانه ی صنعت حسن طلب، شهره ی آفاق بوده و همواره به نیروی مدح و حتی هجو، از ممدوحان خود، چیزهایی گاه بسیار حقیر مانند کاه و جو مرکب، درخواست کرده است، قاعدتا باید تنها رضای خوی...

یکی از ساختارهایی که مختصّ زبان عربی است و در قرآن کریم کاربرد نسبتاً گسترده ای دارد، اسلوب مدح و ذمّ است که ما در این پژوهش سعی کردیم ضمن بیان این ساختار و اهداف وکارکرد آن، به تحلیل برخی از آیات در بر دارندة این ساختار بپردازیم. در این کنکاش پی بردیم که اگرچه این ساختار معادلی در زبان فارسی ندارد، امّا می توان برخی ساختارها و ترکیب های دستوری را در فارسی یافت که بیانگر مضامین و اهداف آن باشد و از...