علوم بلاغی و بالأخص علم معانی به بررسی چگونگی تأثیرگذاری یک اثر، بر مخاطب می پردازد. اینکه چگونه یک نویسنده از ابزارهای بیانی در جهت القای مفهوم، مضمون و یا احساس مورد نظر خود به مخاطب بهره می گیرد، موضوع این علم است. اثرگذاری انکارناپذیر حکایات به ظاهر ساده ی «اسرارلتوحید فی مقامات شیخ ابوسعید ابوالخیر» انگیزه ی نگارش این رساله شده است. این تحقیق بر این است که جنبه های بلاغی اسرارالتوحید را ...

 نقد و بررسى «تفسیر قمى» اثر على بن ابراهیم قمى است. این تفسیر، در اواخر نیمه اول یا اوایل نیمه دوم قرن چهارم هجرى قمرى، نگارش یافته است. شواهد نشان مى‌دهد که تفسیر مورد بحث، تفسیر معروف على بن ابراهیم قمى نیست، بلکه تفسیرى تلفیق شده از کتاب یاد شده و دیگر روایتهاى تفسیرى است. نویسنده پس از ذکر آراء رجالیان درباره سه راوى اصلى این تفسیر - »على بن ابراهیم قمى«، »عباس بن محمد« و »ابى الجارود« و م...

دائره المعار ف اسلام را اصلی ترین منبع اسلام شناسی در مغرب زمین می شناسند؛ اما مقالات این مجموعه و تصویر ارائه شده از اسلام در آن، نیازمند نقد و بررسی است. بسیاری از این تصاویر، حاصل کج فهمی مظاهر مادی و معنوی اسلام و برخی نیز متعمدانه و از روی سو گیری است. در مقالۀ [امام] علی بن ابی طالب[(ع)] از رابرت گلیو در چاپ سوم این دایره المعارف، به رغم بهره گیری از منابع شیعی و بررسی های همدلانه، برخی ا...

در دوره خلافت خلیفه دوم, مسلمانان که هدف فتح ایران را در سر داشتند, به دنبال محلی بودند که علاوه بر نزدیکی به مرز ایران, از نظر آب و هوایی, مطلوب ساکنین جزیره العرب باشد; از این رو سعدبن ابی وقاص پس از مکاتبه با خلیفه دوم, به سلمان فارسی و حذیفه بن الیمان مإموریت داد تا به دنبال محلی مناسب جهت اسکان خود و گله شترانشان باشند. در پی این مإموریت, منطقه ای در ساحل غربی رود فرات و نزدیکی شهر باستانی...

کهن‌ترین دستنویس فارسی که تاکنون شناخته شده، نسخه‌ای از کتاب الابنیة عن حقایق الأدویة متعلق به سال 447 هجری است؛ اما در میان نسخه‌های قرآنی قدیم‌تر گاه یادداشت‌هایی می‌توان یافت که اطلاعات ما در خصوص فارسی نویسی ایرانیان را به زمانی بسیار قدیم‌تر می‌برد. یکی از این اسناد، مجموعه یادداشت‌های خیقانی (احتمالاً اهل همدان) است که در هنگام تصحیح قرآنی 30 پاره به زبان فارسی و در پایان هر یک از این اجزا...

صاحب بن عباد شاعر شیعه مذهب ایرانی قرن چهارم و وزیر اهل علم و ادب دربار آل بویه که صاحب آثار علمی و ادبی فراوانی است،بیشترین اشعار خود را در وصف امیر مومنان(ع) و به عشق او سروده است. ابن ابی الحدید معتزلی شارح نامدار نهج البلاغه و یکی از علمای اهل سنت قرن هفتم که در اواخر عصر عباسی می زیسته،و آثار متعددی از خود به جا گذاشته است،حضرت علی (ع)را در هفت چکامه با عنوان علویات سبع، به زیبایی ستوده اس...

کتاب اسرارالتوحید با تصحیح و تعلیقات مستوفای شفیعی کدکنی چند سال پیش به صورت مهذّب و منقّح، چاپ و منتشر شد. در این چاپ، گره بسیاری از مشکلات گشوده شده؛ ولی در برخی موارد، ابهاماتی چند، همچنان برجای مانده است. از جمله این مشکلات، فعل «بکفت» در عبارت «به ارادت شیخ بکفت» است که شفیعی کدکنی حدس زده اند که فعل «کفتن» در این جمله به معنای «انس و الفت گرفتن» آمده است. در این مقاله با شواهدی مستدل نشان د...

چکیده ندارد.

موضوع علم بیان ، بررسی زیبایی شناسی متون ادبی از زاویه « تصویر گری به وسیله کلمات » است . تشبیه که یکی از مهم ترین شاخه های علم بیان است ؛ « ادعای همانندی بین دو چیز » بوده و شامل چهار رکن اصلی « مشبه » ، «مشبه به » ، «وجه شبه » و «ادات تشبیه » می باشد . فرهنگ تشبیه نیز یک فرهنگ کاربردی است که به کمک آن میتوان تشبیه های موجود در منبع اصلی را مشاهده نموده و به وسیله فهرست الفبایی ، به آسانی به م...