شعر هر شاعر، آیینه اوضاع اجتماعی و فرهنگی روزگارش است و ابهام و وضوح شعرش نیز تا حدی به جلوه های حیات اجتماعی که بدانها اشاره کرده است، بستگی دارد. لذا، تجزیه و تحلیل شعر شاعران برجسته ای چون: رودکی، انوری و خاقانی، علاوه بر ارائه تصویری روشن از جنبه های زندگی اجتماعی روزگار آنان، می تواند بخشی از پیچیدگیها و دشواریهای شعر آنان را نیز حل کند.در این پژوهش سعی شده است، بخشی از عناصر اجتماعی که شا...

غزلیات شمس تبریزی، اثر مولانا جلال الدین محمد بلخی را می توان در زمره ی عالی ترین نمونه های شعر فارسی به شمار آورد. مهم ترین ویژگی این غزل ها موسیقی بکر و بی تکلفی است که به شیوه های مختلف در تمام شعر منتشر می شود. کلمات چرخ زنان از نهان گاه جان شاعر به ظهور می رسند و در همان هیأتِ ناب بدوی، زمخت و تراش نخورده، در کنار هم نظام موسیقایی اثر را می سازند. در این نظام، موسیقی کناری یکی از چهار جلوه ...

چکیده احمد بن محمد بن عیسی اشعری از اصحاب امام رضا، امام جواد و امام هادی? و از راویان بزرگ شیعه در قرن سوم هجری به شمار می رود. همه ی فقهاء و همه ی علمای رجال در باره ی وثاقت ایشان اتفاق نظر داشته و کمترین شک و تردیدی در این باره وجود ندارد. از این رو، تحقیقی با عنوان «آرا و اندیشه های کلامی احمدبن-محمدبن عیسی اشعری» صورت پذیرفته است. بی تردید نقل روایات اعتقادی توسط راوی شیعی، نشان دهنده ی...

کمال‌الدین علی محتشم کاشانی که به چکامۀ معروف عاشورایی خود شهره است، در فن شاعری و ترکیب‌بند جاودانش محصول زمینه‌هایی از آثار سرایندگان نسل‌های پیش از خود است. در این جست‌وجو به بازخوانی اجمالی سه مورد که دارای ظرفیت زمینه‌سازی کسب دانش شعر و مرثیه از سوی این شاعر آیینی است، پرداخته می‌شود که عبارت‌اند از: مولانا حسن کاشی، عارف و شاعر سده‌های هفتم و هشتم هجری؛ نورالدین حمزه بن علی معروف به آذری...

«زراره بن اعین» و «محمد بن مسلم» از اصحاب اجماع و دو تن از پرروایت ترین راویان کتاب های حدیثی امامیه هستند. رجال شناسان به کتاب های این دو طریق خاصی ارائه می دهند؛ از سوی دیگر محدثانی چون کلینی، صدوق و طوسی اسناد متفاوتی برای روایات این دو دارند. افزون بر رجال شناسان، هر محدث الگو یا سند ثابتی برای روایات زراره بن اعین و محمد بن مسلم داشتند. در این پژوهش با رویکردی نو، الگوی ثابتی که هر محدث دا...

رساله مثالیه در مسئله عالم مثال و به قلم شیخ بهاء الدین محمد لاهیجی است. به گفته محدث ارموی او همان قطب الدین محمد بن علی اشکوری است که کتاب محبوب القلوب را نوشت. در این رساله از ویژگی.های عالم مثال، شواهد اثبات آن از آیات و روایات و عقل، چگونگی تعلّق نفس به بدن مثالی، مُثُل افلاطونی، تناسخ و امر معاد جسمانی بحث شده است.

چکیده موضوع مقاله‌ی حاضر تبیین منازل مسیر کاروان امام حسین(علیه السلام) در کتاب الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد دانشمند بزرگ شیعه، محمد بن محمد بن نعمان ملقب به شیخ مفید (د.413ه) است و هدف نویسنده بر ‌آن بوده که با پژوهش در متون کهن تاریخی و جغرافیایی سده‌های پیشین و سود جستن از منابع جدید، سیمایی از جغرافیای تاریخی این مناطق ارائه دهد چراکه تاکنون پژوهشگران و نویسندگان تنها به بیان ...

بسیاری از رباعیات منسوب به خیام(ف 513-515ق) در برخی از متون نظم و نثر فارسی به نام شاعران دیگر نیز ضبط شدهاست. این امر علاوه بر ایجاد تردید در مورد صحت انتساب این رباعیات به خیام، انتساب چنین رباعیاتی را به شاعران دیگر نیز دشوار میسازد. اختلاف در انتساب رباعیات تا حدی است که گاه برای یک رباعی، نام هفت شاعر در منابع مختلف درج شده است. بیش از یک سده است که پژوهشگران ایرانی و خارجی دربارهی صحت ان...