برهان جهان­شناختی از مهم‌ترین براهین اثبات وجود خدا به شمار می­آید که فیلسوفان و متکلمان بر اساس مبانی فکری خود آن را بررسی کرده­اند. هسته مرکزی این برهان از دیدگاه فیلسوفان، امکان و وجوب و از دیدگاه متکلمان، حدوث و قدم است.  این مقاله این دو برهان را توضیح می­دهد و مبانی آنها را بیان می­کند، آن­گاه به دیدگاه فیلسوفان و متکلمان درباره معیار نیازمندی معلول به علت پرداخته، دیدگاه فیلسوفان و متکلم...

از ظاهر برخی عبارت­های ابن رشد چنین استفاده می شود که وی حکمت را برای تحصیل سعادت عقلی خواص(فیلسوفان) کافی می داند و شریعت  را از این جهت ضروری نمی­داند. هرچند فیلسوفان را از جهات دیگری نیازمند شریعت می داند. مثلاً از این جهت که تنها با سعادت عامه مردم است که می توان از امکان تحقق سعادت خواص سخن گفت و چون سعادت عوام از طریق شریعت ممکن است، پس شریعت برای فیلسوفان هم ضروری است. این مقاله ضمن ارائه...

مقایسه میان فیلسوفان و نظام‌‌های فلسفی از صدر تاریخ فلسفه تا روزگار ما همواره وجود داشته، چنانکه فارابی مؤسس فلسفه اسلامی در کتاب الجمع بین رأی الحکیمین، به‌نوعی تطبیق میان فلسفه‌‌های افلاطون و ارسطو پرداخته است. مع‌هذا این پل ماسون اورسل در اوایل قرن بیستم با انتشار کتاب فلسفه تطبیقی (1931) بود که با دیدگاهی تاریخ‌محور و با توجه به مرکزیت اندیشه غربی، بحثی منسجم و روش‌مند را در این باب آغاز و...

یوهان ولفگانگ فون گوته (1749-1832) ادیب، شاعر و متفکر آلمانی در بخش دوم دیوان غربی- شرقی خود با عنوان یادداشت ها و مقالات برای فهم بهتر دیوان غربی-شرقی که به نثر تألیف شده است با عملی هرمنوتیکی همت خویش را مصروف هموار کردن فهم دیوان خود می کند. در فصل با نام ترجمه تأملات خود را در باب امر ترجمه و انواع آن بیان می کند. گوته سه نوع یا به زعم خود، سه دوره از ترجمه را بر می شمارد. نوع اول که آن را ...

اتریش در دو قرن اخیر فیلسوفان مهمی داشته که عظمت اندیشة آن ها برخی را برآن داشته است تا از وجود یک سنت اتریشی در فلسفه سخن بگویند. چون این فیلسوفان در تاریخ فلسفة تحلیلی نقش مهمی ایفا کرده اند، بعضی به یک تلقی انگلیسی ـ اتریشی از فلسفة تحلیلی قائل شده اند و البته با مخالفت هایی نیز مواجه شده اند. آن ها از این دفاع می کنند که در کنار فیلسوفان انگلیسی، فیلسوفان اتریشی نیز سهمی در فلسفة تحلیلی دار...

اهمیت پرسش از هستی خدا و تأثیرات گستردة آن در کلیت زندگی انسان، باعث تلاش فیلسوفان و متکلمان برای ارائة برهانی عقلانی در این خصوص شده است که براهین متنوعی چون برهان های وجودی، فطرت، حدوث، حرکت، نظم، اخلاقی، و جهان شناختی از این جمله اند و از قرون گذشته تاکنون با تعابیر و تفاسیر گوناگونی ارائه شده و می شوند. در این میان، برهان جهان شناختی، از جهات چندی دارای اهمیت است که باعث مهم ترشدن آن و تقرب...

چکیده زیبایی شناسی در فلسفه مورد کم توجهی قرار گرفته است. به تبع آن زیبایی شناسی در تعلیم و تربیت نیز توجه زیادی به آن نشده است. تبیین ماهیت زیبایی شناسی در تعلیم و تربیت انگیزه اصلی شکل گیری این پژوهش بوده است. در جوامع اسلامی نیز با نقصی بزرگ در فلسفه روبرو هستیم. با توجه به میراث علمی و فرهنگی غنی که از تمدن اسلامی داریم، هنوز نتوانسته ایم در جهان این فرهنگ بزرگ را به خوبی گسترش داده و در...

نظام هیئت به طلمیوسی بر مبنای اعتقاد به وجود هشت فلک شکل گرفته بود که محاسبات علم هیئت و نجوم مورداستفاده قرار می گرفت فیلسوفان نخستین مسلمان ( فارابی و ابن سینا) فلک دیگری بر این مجموعه افزودند که بر آن نام محدد الجهات نهادند براهین فیلسوفان در بحث افلاک جمله مربوط به این فلک است و در اثبات وجود سایر افلاک برهانی اقامه نکرده اند به نظر می رسد که ابطال نظام بطلمیوسی خللی به وجود این فلک وارد نم...