چکیده تاریخ زندگی بشر گواه آن است که سودای نیل به سعادت فردی و اجتماعی و جامعه ای به دور از کاستی، همواره ذهن عقلا را به خود مشغول ساخته است. ابونصر فارابی از پیشگامان فلسفه مدنی و طراح جامعه آرمانی در عالم اسلامی است. فارابی مدینه فاضله را در چهار چوب نظم کلی حاکم بر جهان ارزیابی می کند و هدف جامعه آرمانی را رسیدن به کمال انسانی و دستیابی به سعادت می داند. در نظر فارابی اجتماع هر قدر کاملتر ...

در این رساله مبانی و اصول و روش های تربیت اجتماعی از دیدگاه فارابی و علامع طباطباییمورد نقد و بررسی قرار گرفته است. از مبانی مشترک فارابی و علامه متوان به مبنای فلسفی مبنای دینی و مبنای روان شناختی و مبنای جغرافیایی اشاره کرد.و اصول مشترک می توانبه اصل عدالت اجتماعی، تفاوت های فردی، اصل احسان و محبت و اصل همگانی بودن تعلیم و تربیت اشاره کرد.

افلاطون و فارابی با طرح مدینة فاضله در جهت نیکبختی جامعة انسانی کوشیدند. هر دو با بیان اینکه تنها از راه جامعة حکمت محور می توان به سعادت حقیقی دست یافت، شرط اساسی و بنیادین چنین اجتماعی را حاکم حکیم و زمامدار فیلسوف می دانند. در حقیقت، آنچه در منظومة فکری این دو پیشگام در طرح مدینة فاضله ضرورت پیدا می کند زیستن در پرتو حکمت و حکومت حکیم است که موجبات سیر صعودی و، در نهایت، وصول به قلة کمال را ...

چکیده‏ بحث از وجود و اسماء و صفات خداوند متعال و چگونگی پیدایش و خلقت موجودات، أهم مسائل فلسفی است و از جمله بحثهائی است که تمامی فیلسوفان اعم از شرقی و غربی آن را مورد بحث قرار دادهاند. رساله حاضر با ترسیم فضای فکری فیلسوفان یونانی و رومی ماقبل و ما بعد سقراط و همچنین عقاید فلاسفه و متکلمین مسلمان در مسئله خداوند تا ظهور فارابی، نگاه فارابی و سهروردی در وجود و صفات حقتعالی را مورد بررسی قرار...

یورگن هابرماس بر خلاف سنت پیشینیان خود که در سنت پوزیتویستی نظریه پردازی می کردند واصالت را به قلمرو حس و تجربه و مشاهده می دادند و کاری به حوزه هنجارها وارزش ها نداشتند وعقلانیت را در حوزه تجربی می جستند عدول کرده وبا نقد از عقلانیت صوری وذاتی به عقلانیت انتقادی رسید و وارد حوزه بایدها و نبایدها شد و اخلاق گفتمان را پیش کشید واز پروژه ناتمام مدرنیته وروشنگری سخن گفته است . و اما فارابی نیز اگر...

پرسشی که این پژوهش با آن مواجه بود به جایگاه دوستی مدنی در فلسفه سیاسی فارابی و نسبت میان دوستی با انواع مدینه ها برمی گردد. تحلیل محتوای آثار فارابی آشکار می کند که اولاً فارابی مقوله دوستی را در منظومه فلسفی خود ـ و نه تنها در روابط انسانی و در مدینه، بلکه در کل عالم وجود، و بر اساس آن در مدینه ـ محل تامل قرار داده است و منشأ دوستی در انسان را قوه نزوعیه نفس می داند. ثانیاً مقوله دوستی نزد وی پ...

تقریباً قاطبة فلاسفة اسلامی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به مسئلة «تشخّص» پرداخته و پاسخ‌هایی را ارائه داشته‌اند و ازین رو، سرگذشت این بحث به طور کلّی در سنّت فلسفی اسلام قابل مطالعة جدّی و تدقیقات همه‌جانبه است، امّا در اینجا قصد ما پرداختن به جنبه‌ای از نقش فارابی در تطوّر و تکامل این سیر تاریخی است، تا از این طریق پرتوهایی بر زوایای مغفول و ناشناخته‌تر سنّت عقلانی مسلمانان افکنده شود. یکی از کسانی که...

هرگونه بررسی و پژوهش نیازمند روش است. این ایده اگرچه، ایده ای جدید  است، اما گویی در گذشته نیز کاربرد داشته است. پژوهشگران معاصر در بررسی و فهم فلسفه اسلامی کلاسیک تلاش کرده اند روش فلاسفه مسلمان در تألیف آثارشان را نیز به بحث بگذارند. در این مقاله تلاش شده است تا یکی از آرای لئو اشتراوس در باب روش فارابی در نگارش آثارش به نقد کشیده شود. اشتراوس در پی بررسی های خود در باب فلسفه سیاسی اسلامی به ...

عقل از مسائل بنیادی در فلسف? مشاء است. رویکرد فارابی به عنوان حکیم مسلمان ایرانی با اندیش? شرقی، و اسکندر افرودیسی به عنوان حکیم یونانی و غربی، به آن نیز از مسائل مهمی است که می تواند از وجوه تمایز و افتراق فلسف? مشائی ارسطویی و حکمت اسلامی محسوب شود. این پژوهش بر طبق سنت روش شناسی مطالعات تطبیقی به تحلیل و تطبیق رسال? عقل این دو حکیم می پردازد. بر اساس نظر اسکندر، عقل (در رسال? نفس ارسطو) سه ن...

عقل از مسائل بنیادی در فلسف? مشاء است. رویکرد فارابی به عنوان حکیم مسلمان ایرانی با اندیش? شرقی، و اسکندر افرودیسی به عنوان حکیم یونانی و غربی، به آن نیز از مسائل مهمی است که می‌تواند از وجوه تمایز و افتراق فلسف? مشائی ارسطویی و حکمت اسلامی محسوب شود. این پژوهش بر طبق سنت روش‌شناسی مطالعات تطبیقی به تحلیل و تطبیق رسال? عقل این دو حکیم می‌پردازد. بر اساس نظر اسکندر، عقل (در رسال? نفس ارسطو) سه ن...