توجیه نظام هستی مساله بسیار مهمی است که هر گونه اتخاذ موضع در مورد آن، تاثیری سرنوشت ساز در هر نظام فکری خواهد داشت. عرفا در توجیه نظام هستی گویند: هنگامی که ذات احدیِ حق تعالی تجلی کرد، بنا بر قاعده ی الواحد، تنها تجلی واحدی از او پدید آمد. این تجلی واحد بنا بر موطن های متعدد، متکثر شده است. عرفا این تجلی واحد را به دلیل شباهتی که با نفَس انسانی در ایجاد کلمات دارد، و همچنین بدلیل تنفیس کربی که ...

این پایان نامه در مورد روشهای بیان وحدت وجود در آثار مسلم عطار نیشابوری بوده که در چهار فصل تهیه و مورد تحقیق قرار گرفته است.میدانیم وحدت وجود جهانی بینی فلسفی عرفانی بوده که پیشینه تاریخی داشته و روابط انسان را با خدا و با عالم هستی مورد بحث قرار می دهد. پس از فصل اول که کلیات بحث ، هدف و انگیزه ارائه شده فصل دوم در مورد تعاریف لغوی و اصطلاحی وحدت، وجود واقوال مختلف در این مورد آورده شده است ....

مسئلۀ وحدت وجود از مسائل کلان هستی شناختی است که در فضای عرفانی پدید آمده و آرام آرام در فضای فلسفی وارد شده است. قبول یا رد آن تمام مسائل فلسفی را تحت الشعاع قرار می دهد. با قبول وحدت وجود، عالَم رنگ دیگری به خود گرفته، در معنای غلیظ آن، علیت از میان موجودات رخت بر می بندد. نیز وحدت وجود تحلیل دیگری از وجود حضرت حق و شریعت خواهد داد. فیلسوفانی قبل از صدرالمتألهین در این باب بحث کرده اند، اما مل...

در این پژوهش به دو مسئله محوری پرداخته شده است: (1) ارائه تصویری از چالش عمیق بین طبیعت و مابعدالطبیعه در آثار بنیان گذاران فلسفه و حکمت یونان، یعنی افلاطون و ارسطو؛ (2) ترمیم و بازسازی این نقیصه با استمداد از آموزه های حکمت متعالیه و ارائه تبیین رضایت بخش و معقول از ارتباط وثیق بین طبیعت و مابعدالطبیعه در اندیشه های ملاصدرا. در این نوشتار، زمینه ها و بستر هایی که با توجه به مبانی حکمت صدرایی م...

آموزة تشبیه و تنزیه یکی از پیچیده­ترین آموزه­های کلامی است که از دیرباز متفکران اسلامی را به خود مشغول کرده است. ازیک‌سو، اهل حدیث و اشاعره و ازسوی‌دیگر، معتزلیان و گروهی از متلکمان شیعه با قرائت‌های کاملاً متفاوتی بدین آموزه نظاره کرده‌اند. گروه اول به سمت تشبیه و گروه دوم به سمت تنزیه سوق یافته‌اند. و اما در این میان ابن‌عربی و شارحان مکتب او به قرائتی جدید، یعنی تشبیه در عین تنزیه دست یافته‌ا...

تمایلات فلسفی سروده هایی ودایی، در اوپنیشادها به صورتی مبسوط مورد بحث قرارگرفتهاست و به جای سرودهای ستایش آمیز ودایی که مخاطبانشان خدایان و الهه ها بودند، در اوپنیشادهاجستجوی حقیقت نهفته در اشیاء، و یافتن اصل ثابت و بی تغییر پنهان در وقایع متغیّر و نا پایدارمطرح شده است . در حالی که سروده های ودایی از انشعابات مختلف و پراکندۀ وجود متعال سخنمی گویند، اوپنیشادها از حقیقت واحدی سخن به میان می آوردن...

یکی از عوامل تأثیرگذار در تحول فلسفه یونانی و به ویژه الهیات فلسفی در قرون وسطی ، طرح مباحث جدید در هستی شناسی از جانب حکمای اسلامی از جمله ابن سینا بوده است . مسئله تمایز وجود از ماهیت و به تبع آن تقسیم موجودات به ممکن و واجب و اعتقاد به عینیت و حقیقت برای وجود و وجود محض دانستن خدا ، سبب تغییرات ساختاری در فلسفه یونانی گردید و مباحث جدیدی را وارد الهیات فلسفی نمود که هم به بسط و تکمیل فلسفه م...