جستار حاضر به بررسی نسبیتِ زبانی با تأکید بر اصطلاحات خویشاوندی در گویش لکی دره شهر می پردازد. گویش لکیِ دره شهر از گویش های زبان کُردی (کُردیِ جنوبی) و گویش اغلب ساکنین شهرستان دره شهر، از توابع استان ایلام، می باشد که در نبردی نابرابر با زبانِ فارسیِ معیار در حال تغییر و دگرگون شدن است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است. برای نمونه برداری اطلاعات و داده ها، از روش میدانی استفاده شده است. به این صو...

با وجود زوال «گویش قدیم شیرازی» و جایگزینی آن به وسیله گویش دری از حدود سده­های نه و ده هجری، هنوز برخی نشانه­های آن در «گویش شیرازی امروز» مشاهده می­شود. بدین ترتیب، اگرچه عمده تفاوت­های گونه­ی زبانی رایج در شیراز با گویش گفتاری معیار، در حوزه تمایزهای لهجه­ای است؛ این گونه­ی زبانی واجد برخی ساخت­های نحوی و واژگان مخصوص به­خود، یعنی واجد برخی خصائص گویشی نیز می­باشد. در همین زمینه، در این گفتا...

در این پژوهش نظام جنسیت دستوری در گویش جوشقانی، یکی از گویش­های مرکزی ایران، بررسی شده­است. ابتدا، ضمن تعریف جنسیت دستوری به بیان پیشینه و مبانی نظری پژوهش پرداخته شده است. داده­های این پژوهش از گویش­وران بومی و از گفتار افراد بی­سواد و یا کم­سواد ضبط شده و پس از طبقه­بندی آنها بر اساس رویکر رده­شناختی کوربت(1991 و 2007) تحلیل شده اند. جنسیت دستوری در این گویش شامل یک تمایز دوگانۀ مذکّر و مؤنث د...

در این مقاله ترتیب اصلی کلمات ((basic word order در گویش گیلکی لنگرود مورد بررسی قر ار گرفته است. نشان د اده ایم که ترتیب اصلی کلمات در این گویش sov است. آنگاه به شناسایی و ر ابطهء جفت های همبستگی در این گویش با ترتیب اصلی کلمات sov پرداخته ایم و در تمام مو ارد، همبستگی های بین آنها را با ارایه مثال بررسی کرده ایم. این مطالعه نشان می دهد که ازمجموعهء چهارده مورد جفت همبستگی معتبرو قابل بررسی در...

چکیده: قرآن قدس، نسخه ای خطی است از قرآن با ترجمه ای منحصر به فرد به فارسی که در موزه ی آستان قدس رضوی نگهداری می شود و نیز چاپ عکسی آن در سال 1364 توسط دکتر علی رواقی در دو جلد منتشر شده است. زبان این برگردان، که از متون دوره ی تکوین است، آمیزه ای است از فارسی، عربی و عناصر گونه ای و گویشی. این متن به دلیل برخورداری از ویژگی های زبانی بی نظیر از جمله واژه های گویشی و واژه های کمیاب و نایاب، ...

از فرایندهای واژه­سازی در گویش کردی کلهری تکرار است که در آن، تمام یا بخشی از واژه تکرار، و واژۀ جدیدی ساخته می­شود که یا معنای جدیدی دارد، یا بر معنای پایه تأکید دارد، و یا شدت آن را نشان می­دهد. در این مقاله فرایند تکرار را در گویش کردی کلهری از دیدگاه نظریۀ بهینگی بررسی کرده‌ایم تا اولاً چگونگی فرایند تکرار در این گویش مشخص شود، ثانیاً در چارچوب گونۀ معیار نظریۀ بهینگی، که به نظریۀ تناظر مشهور...

پژوهش حاضر به منظور دستیابی به واژگان گونه های مختلف گویش مازندرانی صورت گرفته است . استان مازندران از نظر تکلم به گویش مازندرانی به چهار منطقه تقسیم می شود: 1) شهرهای رامسر، تنکابن، کلاردشت چالوس ، نوشهر. 2) شهرهای آمل، نور، محمودآباد. 3) شهرهای بابل، قائم شهر، سوادکوه، ساری . 4) شهرهای نکا، بهشهر، بندر گز. لهجه منطقه یک شبیه گیلکی و لهجه مناطق دیگر به یکدیگر نزدیک است . برای جمع آوری واژگان چ...

پژوهش حاضر اولین تلاشی است که از یک سو با اتخاذ رویکردی کمّی-رایانشی، و از سوی دیگر با رویکردی کل گرایانه سعی در بررسی گونه های زبان مازندرانی (طبری) و ترسیم چشم اندازی نسبتا روشن از وضعیت پیوستار گویشی این منطقه در چارچوب مطالعات گویش سنجی دارد. برای تدوین اطلس زبانی 73 سایت در قلمرو گویشی گستردۀ پژوهش - که از شمال به شبه جزیره میانکاله و دریای مازندران، از جنوب به دامنه های رشته کوه البرز، از ...

نوشتار پیش رو، به معرفی تکواژی در گویش هزارگی افغانستان می پردازد که ساختاری بسیار ویژه دارد . این تکواژ که از یک واج تشکیل شده، معنای «تأیید» و «بله» را می رساند و گویشوران سالمند آن را استفاده می نمایند. ویژگی بازگشتی این واج، که در میان زبان های هند و اروپایی نادر است، خود به تنهایی درخور اعتناست. این مقاله ، ایتدا به معرفی منطقه و گویش قوم هزارگی می پردازد، سپس مشابهت های این صدا در سایر گو...