مطالعه دستور نقشگرای هلیدی در ده رمان از ده داستان نویس زن ایرانیچکیدهیکی از راه های بررسی تحول گفتمان زنانه در آثار داستانی زنان، تحلیل کاربرد زبان در این آثار بر مبنای نظریۀ دستور نقشگرای هلیدی در چارچوب « انتخابگری در زبان» است. دیدگاه های گوناگون دربارۀ تحول و تکوین گفتمان زنانه و شکل گیری «گونۀ کاریردی زنان» در آثار نویسندگان زن ایرانی در دست است. در پژوهش حاضر با بررسی ده اثر از آثار نویس...

هویت جهادی در مطالعات اجتماعی و فرهنگی، مفهومی تازه و بکر و در عرصة تنازعات بین‌المللی و منطقه‌ای از کاربردی‌ترین مفاهیمی است که استفاده می‌شود.این هویت در مسائل ادبی نیز به‌ویژه رمان، جا بازکرده‌است؛ به‌گونه‌ای که در دهه‌های اخیر بیشتر مضمون‌های رمان دفاع مقدّس را به خود اختصاص داده‌است. مسئلة حائز اهمیت، این است که فرهنگ هویت جهادی در این ژانر چه دستاوردهایی را به مخاطب منتقل می‌سازد؟ هویت جها...

جنگ تحمیلی و دفاع مقدس، مهمترین رخدادی بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به وقوع پیوست. به تبع نگاه ها و دریافت های گوناگون و گاه متقابل از جنگ، در آثار مربوط به این حوزه داستان نویسان نیز با رویکردهایی متفاوت به این موضوع پرداختند. رویکردهای عمده را در این زمینه می توان به چهار دسته تقسیم کرد: رویکرد ارزش محور، رویکرد جامعه محور، رویکرد انتقاد محور و رویکرد انسان محور. از میان این رویکرد...

این مقاله بر آن است نشان دهد چگونه مایکل آنداچی کوشیده تاریخ شرق از دید غرب را در رمان بیمار انگلیسی (1992) بازنویسی کند. در پرتو رویکرد مطالعات استعمار و پسااستعمار و نیز با توجه به‌ نظریة هیدن وایت مبنی بر روایتمندی تاریخ (مجازی بودن ذاتی سخن تاریخی)، نویسندگان کوشیده‌اند چگونگی به ‌چالش کشیده شدن تاریخ مکتوب را در این رمان بررسی کنند. آنداچی، به ‌عنوان یک نویسندة مهاجر پسااستعماری، سکوت دیرپ...

دربارۀ ویژگی­های زبانی آثار ادبی زنان دیدگاه های گوناگونی وجود دارد. در پژوهش حاضر بر ضرورت تحلیل سبکی آثار داستانی زنان به عنوان روشی برگزیده در تحلیل ویژگی های زبانی، ادبی و اندیشگانی این آثار تأکید شده است. در ادامه، برجسته ترین وجوه سبکی آثار زویا پیرزاد، با رهیافت سبک­شناسی فمنیستی، بررسی و تحلیل شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد از نخستین اثر نویسنده یعنی مجموعه داستان مثل همۀ عصرها تا...

این مقاله در پی آن است که نشان دهد برای کشف گفتمان مسلط  و ایدئولوژی حاکم دریک اثر ادبی، چگونه می توان از رهگذر سبک شناسی انتقادی به این مهم دست یافت .در این مقاله، نخست بر روی مفهوم سبک تأمل کرده  و سپس نقبی بر سبک شناسی انتقادی زده ایم و از رهگذر آن ، لایه های رمان «ماه کامل می شود» اثر فریبا وفی  را مورد بررسی قرار داده ایم .این پژوهش به روش لایه ای انجام شده است . ابتدا لایه ی بیرونی و بافت...

ادوارد مورگان فورستر رمان‌نویس سرشناس بریتانیایی، در اوایل قرن بیستم با نوشتن رمان «گذری به هند» به شهرت جهانی رسید. او اولین رمان‌نویس برجسته‌ای است که از استعمار انگلیس در هند انتقاد کرد و همین موضع ضداستعماری فورستر موجب شد تا «گذری به هند» از دیدگاه نقد پسااستعماری قابل‌تحلیل باشد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی جایگاه فورستر در گفتمان پسااستعماری می‌پردازد و سپس به این سؤال پاسخ م...

با ظهور رنسانس، رمان به علت برخورداری از قابلیت نشان دادن واقعیت­های زندگی، جای حماسه را می­گیرد و در نیمه اول قرن بیستم، جورج لوکاچ، رمان‌های رئالیستی را به عنوان اصلی­ترین شکل اثر ادبی هم‌خوان با جامعه بورژوایی مطرح می­کند. با پیوستن به مکتب مارکسیسم، دیدگاه­های فمینیستی در آثارش نمود پیدا می­کند. در ایران نیز رمان «چراغ­ها را من خاموش می­کنم»، اثر زویا پیرزاد یکی از رمان­ها...

این مقاله به بررسی تعامل اسطورة آمریکا به‌عنوان یک گفتمانِ فرهنگی و رمان ماجراهای آگی مارچ اثر سال بلو ، می‌پردازد و از جمله به نقش فعال آن در بازتولید و تحکیم این گفتمان نظر دارد. برای این منظور از رویکردِ نقادانة ماتریالیسم فرهنگی استفاده می‌‌کنیم تا نشان دهیم که چگونه وجود آنچه آلن سینفیلد یک نقصان یا «خط‌خطا » در ساختار گفتمان مسلط می‌گوید، ابتدا به «تعارض » اجازة بروز می‌دهد ولی در ادامه، آن...