ابن سینا با آن که به تمایز میان «جهت حمل» و «جهت سور» تصریح کرده است، در عمل، تنها به جهت حمل و تقسیمات آن پرداخته و از جهت سور و اهمیت آن در فلسفه اسلامی غافل مانده است. یکی از کاربردهای جهت سور، حمل نوع بر جنس است. به نظر ابن سینا، در گزاره «حیوان انسان است» اگر نظر به افراد حیوان باشد، جهت گزاره جهت ضرورت یا امتناع خواهد بود، اما اگر نظر به حقیقت و ماهیت حیوان باشد، جهت آن امکان است. گزاره د...

مقالة حاضر، به بررسی گزارة اسمی در زبان روسی و فارسی می پردازد. مفهوم گزاره و انواع آن مدت زمان مدیدی است که مورد بررسی دانشمندان و دستورنویسان می باشد. به هنگام بررسی گزارة اسمی در زبان روسی می بایست این نکته را خاطرنشان ساخت که در رابطه با ابن موضوع اختلاف نظرهای اساسی وجود دارد. در بحث مربوط به تئوری گزاره در زبان فارسی همچون زبان روسی، نقاط ضعف و نارسایی هایی نیز وجود دارد. در این مقاله، ان...

در این پایان نامه منطق گزاره ای دلخواه را که شامل رابط های منطقی است را با افزودن دو عملگر یکتایی توسیع داده و منطق بدست آمده را l می نامیم و نشان می دهیم در این منطق قضایای اعتباری و کارسازی برقرار است .

گزاره های صادق سالبه برای اصل صادق سازی مشکل می آفرینند. شهوداً چنین گزاره هایی نه بهسبب وجود چیزی یا چیزهایی، بلکه به سبب عدم چیز یا چیزهایی صادق اند. در حالی که اصلصادق سازی لازم م یآورد که گزاره های صادق به سبب وجود چیز یا چیزهایی صادق باشند. برایحل این مشکل یا باید اص ل صادق سازی را بازبینی کرد یا به هستان شناسی مختار چیزی افزود. حکمبه وجود امور واقع سلبی از جمله هزین ههای متافیزیکی ای است ک...

چکیده در قرآن کریم در آیات بسیاری پیرامون برخی گزاره های علمی سخن رفته که ذیل آن ها آرای مختلفی بیان شده است. در این راستا، پژوهش حاضر در تلاش است به بررسی و واکاوی دیدگاه های دو نظریه پرداز مطرح در میان فارسی زبانان یعنی دیدگاه های جعفر نکونام و محمدعلی رضایی اصفهانی بپردازد تا در نهایت اثبات کند علت اختلاف دیدگاه ها تفاوت پیش فرض های هر یک در تحلیل گزاره های علمی قرآن کریم است. برای نیل بدین...

زبان شناسی دین و بررسی ساختار آن یکی از مهم ترین موضوعاتی است که از دیرباز در عرصه دین پژوهی درخور توجه بوده و سابقه ای دیرینه دارد. این مبحث در فلسفه دین آمیخته با موضوع تمثیل همواره به تحلیل و بررسی معانی اوصاف الهی و تبیین گزاره های دینی در تمامی ادیان آسمانی اختصاص داشته و امروزه با مطرح شدن شبهاتی درخصوص تعارض علم و دین، زبان دینی به عنوان موضوعی مستقل اهمیت به سزایی یافته است. در دهه های ...

افضل‌الدین خونجی، برای نخستین بار در تاریخ منطق، در میان گزاره‌های حقیقیه و خارجیه، گزاره‌های همیشه‌صادق و گزاره‌های همیشه‌کاذب را یافته است. این گزاره‌ها پیش از این در منطق مرتبۀ اول صورت‌بندی شده و مورد بررسی قرار گرفته‌اند و نشان داده شده است که صدق همیشگی این گزاره‌ها نیازمند پیش‌فرض «وجود فرضی معدومات» است. در این مقاله، این گزاره‌ها را در منطق مرتبۀ دوم بررسی کرده و نشان داده‌ایم که در ای...

یکی از انواع پرکاربرد کلام، جملة پرسشی است که زبان‌شناسان و بلاغت­شناسان نقش‌های معنایی ـ منظوری گوناگونی برای آن در نظر گرفته‌اند. اشعار فریدون مشیری برای افزونی قدرت تأثیر و القای معانی به مخاطب، تجلی‌گاه نقش‌های معنایی ـ منظوری گزاره‌های پرسشی متعددی ­است. این ویژگی به دلیل بسامد بالا از شاخص­های برجسته در سبک مشیری است که سخن وی را در میان شاعران معاصر متفرّد و یگانه ساخته است. پژوهش حاضر در...

هدف اصلی این پایان نامه بررسی مجموعه ای از اصول است که نوعی تمامیت برای منطق مرتبه اول پیوسته را نتیجه دهد. مخصوصاً نشان داده می شود که در منطق مرتبه اول پیوسته مجموعه ای از فرمول ها (تماماً) قابل ارضا است اگر (و تنها اگر) سازگار باشد. از این مطلب نتیجه می شود که منطق مرتبه اول پیوسته نوعی تقریب از تمامیت قوی را ارضا می کند، که بنابر آن σι=φ اگر و تنها اگرn-2--σι-φ برای تمام n<ω. این صورت تقریبی ...