تمدن اسلامی از موضوعات مهمی است که نه فقط به هویت جهان اسلام بازمی گردد، بلکه در زمانه ای که تمدن غرب خود را بی رقیب دیده است، می تواند در هویت یابی دنیای اسلام بسیار مؤثر باشد؛ اما این که این تمدن چه فراز و فرودهایی را طی کرده است و این فراز و فرودها با تمدن غربی چه نسبتی برقرار می نماید ازجمله مواردی است که می تواند موضوع تحقیق باشد. همچنین در بحث از تحولات علمی و اجتماعی در تاریخ بشر معمولاً ...

کتابخانه در جامعهء اسلامی از مؤسساث مهم در رشد و توسعهء تمدن اسلامی است. با گسترش تمدن اسلامی شمار و انواع کتابخانه ها فزونی یافت. این کتابخانه ها مبتنی بر کتابخانه های عمومی اختصاصی، مدارس . مساجد. حکام و شخصی بوده که توسط خلفا. امراء و حاکمان تأسیس شده بود. در این مقاله، جنبه های متنوع توسعه آموزش و پرورش و استقرار کتابخانه به منزله سازمانهای کمک آمرزشی مورد ارزیابی قرار گرفته و فهرستی از کت...

تحقق‌بخشیدن به تمدن اسلامی، از آن‌گونه که در دوران پیامبر(ص) بوده است، مستلزم توجه به برخی اصول بنیادین و راه‌کارهای عملی است. پرسش اصلی این است که الزامات و بایسته‌های تحقق تمدن نوین اسلامی بر مبنای سیره سیاسی پیامبر(ص) چیست؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهند که در سیره‌ی سیاسی پیامبر(ص) مؤلفه‌هایی هم‌چون: "ایجاد تشکیلات و ساختارهای لازم برای اعمال حاکمیت"، "توجه به اصل وحدت و همیاری مسلمانان"، "اجرای ...

تمدن اسلامی یکی از دوره‌های ممتاز در تاریخ تمدن بشری است. لازمه تحقیق در این تمدن همچون هر تمدن دیگری دوره‌بندی آن است، زیرا دوره‌بندی تاریخی اساساً ناظر بر تحولاتی است که در اصل و متن حیات اجتماع بشری رخ می‌دهد و دیگر اینکه این امر سبب نظام‌بخشی ذهن مورخان در تنظیم اطلاعات تاریخی شده، امکان بررسی و شناخت فرایند و روند تحولات رویدادهای تاریخی در دوره‌های مختلف را فراهم می‌سازد. این تحقیق به روش ...

این نوشته بر ربط میان تصوف و تمدن در تفکر و تجربۀ عرفانی معطوف خواهد بود، تا نخست در نگاه نظری کارکردهای تمدنیِ آموزه‌های عرفانی و امکان نگرش تمدنی بهایده‌های صوفیانه روشن شود و آن‌گاه نسبت میان تصوف و تمدن به لحاظ عینی و تاریخی نیز روشن گردد که چنین آموزه‌های عرفانی ـ تمدنی نه تنها در کتاب‌ها و نوشته‌های اهل معرفت، بلکه در عرصۀ عینیت تاریخی نیز تحقق یافته و در صورت‌بندی جامعه، فرهنگ و تمدن اسلا...

آینده­پژوهی و واکاوی پیشران‌های جهانی و ترسیم فضای حاکم بر آینده روابط فرهنگی بین­المللی، چهارچوب مناسبی را برای ارائه تفسیری معقول از آینده درخشان و درعین‌حال تحول­پذیر تمدن نوین اسلامی فراهم می­آورد؛ به‌گونه‌ای‌که با بررسی زمینه‌ها و روندهای تأثیرگذار بر نقش­آفرینی تمدن نوین اسلامی در حوزه خارج از جهان اسلام، می‌توان به نیروهای در حال شکل­گیری در آینده نظام فرهنگی بین‌المللی اشاره کرد و به ای...

تمدن هر ملت و امتی، بیش و پیش از هرچیز در فرهنگ مردمان و پیروانش ریشه دارد. تمدن اصیل اسلامی نیز تمدنی انسان‌محور و البته با رویکرد دینی و معنوی است؛ و عامل انسانی، یعنی آحاد مؤمنان به شریعت اسلام و مبانی آن، در مقایسه با عوامل مادی و طبیعی، مهم‌ترین نقش را در پیدایی، بقا و ارتقای این تمدن دارد. پس شناختِ مهم ترین ویژگی‌های شخصیتی شهروندان مدینه فاضله اسلامی، که قرآن و حدیث برای ایشان تعریف می‌ک...

هدف پژوهش حاضر شناسایی جایگاه عقلانیت به‌عنوان یکی از ارکان شکل‌گیری تمدن نوین‌ اسلامی در تحقق مراحل پنج‌گانه تمدن نوین اسلامی در اندیشه امام و آیت‌الله خامنه‌ای است. بدین منظور مطالب مکتوب حضرت امام، خصوصاً در کتاب‌های «شرح حدیث جنود عقل و جهل»، «شرح چهل حدیث» و بیانات ایشان در «صحیفه نور» و همچنین بیانات مقام معظم رهبری در طول سال‌های رهبری و زعامت ایشان مورد واکاوی و مداقه قرار می‌گیرد. نتایج...

برای روشن شدن روابط و تعاملات فرهنگی و علمیِ میان شرق و غرب نیاز به تحقیقات بیش‏تری در این زمینه می‏باشد. در این میان فهم روابط شرق و غرب در دوران میانه و در حقیقت روابط فرهنگی و تمدنیِ جهان اسلام و مسیحیت در این دوران، بسیار بااهمیت می‏باشد. چرا که در این دوره، تمدن اسلامی با تمدن مسیحیِ غرب در تعاملی نزدیک و شدید بوده است. هدف ما در این نوشتار، توجه به روابط و تعاملات تمدنی و علمی جهان اسلام و م...

چکیده : وقف از جمله مولفه های فرهنگ های اسلامی است که در تمدن اسلامی دارای جایگاه ویژه ای می باشد. ویژگی هایی که این فرهنگ دارد باعث شده که با توجه به نیاز جامعه اسلامی به ویژه، عدالت اجتماعی، کارکرد های متفاوتی از آن را در راستای زدودن آسیب های اجتماعی مشاهده کنیم. یکی از زمینه هایی که در تمدن اسلامی پیوند ناگسستنی با فرهنگ وقف دارد تأسیس بیمارستان و اختصاص موقوفات فراوان جهت اداره آن می باش...