تبعید یکی از کیفرهای معیّن در حقوق جزایی اسلام است که دارای پیشینه ای تاریخی بوده و قرآن و روایات بر مشروعیّت آن دلالت دارند. در فقه، نفی بلد به معانی متفاوتی ازجمله حبس، اعدام و غرق نمودن در دریا و غیره تعبیر شده است ولی قول مشهور آن به معنای دورکردن یا اخراج فرد از شهر و روانه کردن او به جای دیگر است. تبعید در جرائم خاصی مانند زنای غیرمحصن، محاربه و قوّادی کیفر حدّی بوده و در سایر موارد همچون لوا...

قانون مجازات اسلامی پس از ?? سال، در سال ???? ابلاغ شد. این قانون در بسیاری ابعاد نسبت به قانون ????، دست خوش تحول گردید. یکی از بخش هایی که این دگرگونی به خوبی در آن قابل مشاهده است، کتاب حدود است. مبحث حدود در نظام جزایی اسلام ازآن جهت اهمیت دارد، که احکام آن در عین شدّت، چندان قابل زیاده و نقصان نیستند؛ از این رو بررسی موارد تغییر در قانون جدید بایسته می نمود. نظر به این که جرائم حدی در حوزه...

در فقه نگرش­های عمیق فقهی در مورد جبران ضرر وجود دارد. لهذا، قواعدی که در فقه برای اثبات احکام ثانوی مورد استناد قرار می­­­گیرد بر مصلحت شخصی و نوعی استوار است؛ یکی از مصادیق خسارت معنوی، «قذف» یا نسبت اعمال ناروا می­باشد که اقامه و اجرای آن متوقف بر مطالبه­ی آن است، طبق مفاد قاعده­ی لاضرر هر نوع حکمی که موجب ضرر و زیان گردد از نظر شرع منتفی است؛ لذا در بادی­النظر، مداقه­ی قانون­گذار، در مرحله ...

اصل صرفه­جویی کیفری یکی از بنیادی­ترین اصول در حوزه­ی حقوق کیفری است که پیچیدگی و سختی­هایی را که در برابر حقوق جزا به عنوان یکی از محدودیت­های حقوق و آزادی شهروندان وجود دارد با اندکی ملایمت و سازگاری از بین می­برد. این اصل در واقع، به دنبال تحدید و مرزبندی قلمرو مجاز مداخله­ی حقوق کیفری در حوزه حقوق و آزادی­های شهروندان می­باشد. التزام به اصل صرفه­جویی کیفری نه تنها موجبات استفاده­ی بهینه از ...

اجتهاد از دیر باز دارای اهمیت فراوانی در حوزه احکام اسلام بوده است، زیرا اجتهاد به عنوان یکی از مهمترین راه کار های استخراج نظریات عملی اسلام در حوزه احکام و حقوق شرعی است. بررسی مبادی و مقدمات اجتهاد نیز به واسطه تاثّر مقدمه از ذی المقدمه دارای اهمیت فراوانی است، تا جایی که در عصر جدید بررسی مبادی علوم، خود به شکل علمی مستقل درآمده است. لغویون و اصولیون در معنای لغوی و اصطلاحی اجتهاد اختلاف نظر...

مجازات و به تبع آن قوانین جزایی یکی از قدیمی‏ترین نهادهای بشری است که در جوامع بشری به وجود آمده است. چه آن که در جامعه متشکل از انسانها، به علت تعارض منافع، وقوع جرم امر مسلمی بوده است و چون وقوع جرم وجدان آدمیان را جریحه‏دار می‏کند، جامعه در برابر جرم واکنش نشان داده، مجرمان را مجازات می‏نماید. در ادیان الهی نیز مجازات مجرمان و متخلفان از مقررات الزامی دینی، مورد توجه قرار گرفته است. مقررات ج...

یکی از مشکلات حال حاضر دستگاه قضایی کشور، مسأله تعیین ارش است. ارش جزایی (کیفری) مالی است که در ازای صدمات وارد بر اعضا به سبب جنایت غیر منجر به مرگ، در مواردی که دیه آن در شرع معین نشده به مجنی علیه پرداخت می شود. واژ? حکومت نیز به همین معنی بکار می رود. در فقه امامیه برای تعیین ارش جزایی، چند شیوه ارائه شده است که بعضی از آنها امروزه کارایی خود را از دست داده اند. قانونگذار ایران نیز درباره ن...

حقوق در تاریخ ایران رابطه ای مهم با مذهب برقرار کرده است. این رابطه مختص به ایران پس از نفوذ اسلام نیست بلکه در ایران پیش از اسلام و بالاخص در عهد ساسانیان ‘ حقوق به شدت با مذهب مزدیسنی آمیخته بوده است. در این مقاله ضمن مطالعه نهادهای حقوق مذهبی ساسانی ‘ به بررسی اثری پرداخته شده که این حقوق بر حقوق ایران پس از اسلام گذاشته است . مطالعه تطبیقی فقه زرتشتی و فقه اسلامی روشن می سازد که چه مایه از ...

تحقیق حاضر،بررسی تطبیقی نظرات و استنباطات فقهی و اجتهادی ،دو فقیه برجسته و اثر گذار شیعی یعنی محمد بن مکّی معروف به شهید اوّل(ره) متوفی786 ه ق وشیخ زین الدین ملقّب به شهیدثانی(ره) متوفی 966ه ق می باشد ، این تطبیق در واقع، بررسی اختلافات فقهی شهید اول(ره) وثانی(ره) در زمینه احکام مجازاتها است . در فقه شیعه مجازات جرائم کیفری به سه بخش اصلی، حدود ،قصاص و دیات تقسم بندی گردیده است ،که در مجموعه حاضر ...