بی‌شک یکی از مسائل مهم در حوزه اندیشه‌های اجتماعی و سیاسی، مسئله رابطه "دین" و "سیاست" است، در جهان اسلام و گرایش‌های مطرح در بین اندیشمندان مسلمان درباره نوع و چگونگی این رابطه، مناقشه و نزاع جدی وجود دارد. برخی با انکار هرگونه پیوندی میان دین و سیاست، تداخل یکی از آن دو را در امور دیگری موجب ناکارایی طرف مقابل دانسته‌اند و لذا به جدایی کامل آن دو توصیه می‌کنند. برخی دیگر نیز با بیان استدلال‌ه...

یکی از پیشرفت‌های جامعه‌شناسی دین فرارَوی از الگوهای صلب و تک‌بعدی «دین‌داری» به‌سمت الگوهای پیچیده‌تر دین‌داری یا «دین‌داری‌ها» است. فاقدقدرمشترک‌بودن افرادی با الگوهای دین‌داری متفاوت، امکان مقایسة تطبیقی و اندازه‌گیری در مقیاسی واحد را سلب می‌کند. چنین وضعیتی ضرورت گونه‌شناسیِ نسبت‌های مختلف افراد با مقولة دین را توجیه می‌کند. این پژوهش درصدد گونه‌شناسی ایستارهای معرفتی دانشجویان نسبت به دین ا...

یکی از مباحث کلیدی و سرنوشت‌ساز دربارة عرفان و دین تعیین نسبت میان آن‌هاست. برخی عرفان را غیر از دین و حتی ناسازگار با آن می‌دانند. بر همین اساس، گروهی به عرفان دل‌بسته و از دین گسسته‌اند، و جمعی به دین پیوسته با عرفان به نزاع برخاسته‌اند. کسانی هم که عرفان را با دین سازگار می‌دانند در تعیین نسبت میان آن دو اختلاف نظر دارند. برخی عرفان را عین دین یا گوهر آن تلقی می‌کنند و دسته‌ای آن را جزئی از ...

پژوهش حاضر بر اساس ماهیت و روش در زمره تحقیقات و پژوهش های توصیغی – تفسیری است که با نگاهی بر عنصر عقلانیت از منظر قرآن کریم به بررسی حوزه نسبت دین و سیاست در ارتباط با اندیشه های نوظهوری که در جهان غرب و اسلام باصطلاح نو گرا و متجدد وجود دارد پرداخته است. در ایام های گذشته و دور بصورت تدریجی در میان برخی از روشنفکران متجدد اسلام خواه و جوامع مسلمانان بر طبل جدایی دین از سیاست کوبیده شده است . ...

نسبت زبان و سیاست، در حوزة اندیشه سیاسی و علم سیاست اهمیت بالایی دارد. مباحث این موضوع به دو بخش تقسیم می‌شود؛ نخست با رویکرد هستی شناختی و معرفت‌شناختی از نقش زبان در فهم سیاست به‌مثابه تمرینی وجودی و تحقق حیوان سیاسی و شهروندی، سخن می‌رود و دوم به کارکردهای مختلف زبان در سیاست توجه می‌گردد. از سوی دیگر با توجه به نقش دین در زندگی اجتماعی و سیاسی، قابلیت‌ها و کارکردهای زبان دین نیز موردتوجه قر...

یکی از آموزه های اصیل مدرنیته، موضوع سکولاریسم است، بر اساس این آموزه قانون اساسی، رویه قضایی و عرف قانون گذاری کشورهای مدرن غرب بر عدم مرجعیت دین، خصوصی شدن مناسک مذهبی، جداسازی از حوزه سیاست و نزاع علم و عقل با دین بنیان گذاری شده است. در سال های اخیر، اندیشمندان برجسته علم سیاست همچون یورگن هابرماس با طرح مباحث پست سکولاریسم و استدلال بر ضرورت و چگونگی حضور دین در سپهر عمومی جایگاه دین در جا...

رابطه دین و سیاست در ایران یکی از مهم ترین موضوعایت است که مقاله حاضر در صدد تبیین تئوریک و تجربی آن می باشد سخن اصلی ر اینجا این است که دین و سیاست می توانند بر مبنایی عقلی علمی و قانونی تعامل سازنده ای با هم داشته باشند اما ادغام دین و دولت و سازمان یافته شدن و دولتی شدن دین مشکل ساز است و با عقل و علم و حتی روح و هدف و کارکرد اصلی دین سازگار نیست و صبغه ایدولوژیک و گفتمانی یدا می کند و در ر...

دین عمومی یونان باستان، دینی با ویژگی های منحصر به فرد بود، دینی اسطوره ای و مبتنی بر پرستش خدایان متعدد، خدایانی که در اساطیر و باورهای یونانیان ظاهر و رفتاری انسان گونه داشتند. دینی که به واسطه ی عدم وجود کتابی مقدس و تعدد معیارهای اخلاقی، فاقد نظام منسجم معرفتی و اعتقادی بود. در همین دوران و در زمان حکم رانی اساطیر، جهان بینی نوینی به نام جهان بینی فلسفی ظهور کرد که تفکر عقلانی را مبنای پژوه...