از زمان آغاز پژوهشهای مربوط به شعر حافظ تا حال، در بارة شناخت وجوه جمال‌شناسی شعر حافظ، تحقیقات و پژوهشهای ارزنده‌ای صورت گرفته است؛ اما اغلب این پژوهشها از آفت عادت و آشنایی به دور نبوده‌اند. حقیقت این است که نگاه ناآشنا به شعر حافظ، دنیایی دیگر با چشم‌اندازهای دل‌انگیز پیش چشم می‌گشاید. در این مقاله جنبه‌های آوایی، موسیقایی، دیداری و بصری، رقص کلمات و حروف و روابط پنهان اجزای شعر حافظ با نگاه...

تئوری قدمت و کمال (در شعر جاهلی) باعث گردید مسائلی خارج از حوزه ادب بر آن سایه افکند تا جائیکه پیشگامان شعر مدرن اظهار داشته اند برای اینکه شعر و أدب نفسی تازه کند و پابه عرصه تحولات جهانی شعر و ادبیات بگذارد و از واقعیت های فرهنگ و اوضاع اجتماعی امروز بدور نماند لازم است از قید و بندهای کهن رهایی یابد و در این باره "خالدة سعید" گفته است لازمه ابداع و نوآوری أساسأ رهایی از قید و بند تقلید و سنت...

از آن جا که شعر زبان اسرار دل است و مخلوق عاطفه‌های حسّاس، شاعری نوعی کیمیاگری شناخته شده است در حوزة پیوند الفاظ با موسیقی. در میان سرامدان شعر فارسی، فرّخی نمونة کامل شاعرانی است که در تلفیق مضامین شعر با موسیقی گام‌های استوار برداشته است. وی را در حوزة الفاظ به حُسن انتخاب کلمات خوش آهنگ، فصیح، رشیق و دلاویز باید ستود. براستی در رعایت تناسب معانی و مضامین و تلفیق آنها با موسیقی کلمات و ترکیبا...

جنگ و نزاع یکی از مهمترین مشخصه های زندگی اعراب قبل از اسلام بوده است تا آن جا که جنگ وکشتار را می توان یکی از سنت هایشان به شمار آورد. این جنگ ها به دلایل زیادی رخ می داد که به دلیل شرایط طبیعی شبه جزیره عربستان ، دلیل اقتصادی ، از مهمترین این دلایل بود . از آن جایی که ادبیات آینه ی تمام نمای جامعه است و می توان در چارچوب آن ، حوادث گوناگونی را که در اجتماع روی می دهد ، مشاهده کرد، بدون شک جنگ...

در این مقاله موضوع "وصف اطلال و دمن " در شعر فارسی و عربی مورد بحث واقع شده است. پس از ذکر مقدمه ای کوتاه، ابتدا نمونه هائی از شعر عرب دوره جاهلی- مقدمه معلقات سبع- در این زمینه ذکر شده و سپس از شعرای فارسی زبان که اشعاری در این زمینه سروده اند یاد شده است. برجسته ترین شعرای مورد نظر، منوچهری دامغانی، امیر معزی، عبدالواسع جبلی و لامعی گرگانی می باشند. تحلیل برخی از مضامین اشعار شعرای فوق بخش بع...

مفهوم «کریم» یکی از مهم‌ترین مفاهیم مورد توجه در فرهنگ عربی، به‌ویژه در دو دورة پیش و پس از ظهور اسلام بوده‌است. تکرار این واژه در قرآن نیز نشان‌دهندة اهمیت آن است. مفهوم واژة «کریم» در عصر جاهلی و پس از نزول قرآن مجید دچار تحول عظیمی شده‌است. در نوشتار حاضر، تحول معنای «کریم» در قرآن، نسبت به دورة پیش از نزول بررسی گردیده‌است. با تحلیل فرهنگ جاهلیت و کاربردهای واژة «کریم» در دورة جاهلی، مشخص ش...

شعر علاوه بر اینکه سبب رشد جنبه‌های فردی و اجتماعی، تقویت ذوق زیبایی‌شناسی و غنای دایره واژگانی کودک می‌شود، ممکن است تأثیر منفی بر کارکرد زبان او داشته باشد. عدول از هنجارهای معیار، استفاده نادرست از کلمات، و جمله‌بندی غیراصولی موجب جایگزینی نامناسب ساخت‌های دستوری در ذهن کودک می‌شود؛ ازاین‌رو لزوم مطابقت کلام با مقتضای حال مخاطب و القای مناسب پیام، ضروری می‌نماید که شاعران شعر کودک، ابتدا به ...

در میان اشعار منسوب به جاهلیت، گاه اصطلاحات دینی، عبارت ها و مفاهیمی مشاهده می شود که با مفاهیم، تعابیر و اصطلاحات دینی قرآنی شباهت دارد. ادعای تقدم زمانی این اشعار بر قرآن کریم، عده ای را برآن داشته که بپندارند شعر جاهلی می تواند یکی از منابع قرآن تلقی شود. این نتیجه مبتنی بر احراز مشابهت تام و تمام مضامین اشعار جاهلی با قرآن از یک سو و اثبات اعتبار این اشعار از سوی دیگر است و بررسی های علمی د...

به طور کلی، روش های ارائه شده جهت استخراج خودکار کلمات کلیدی، سعی در بدست آوردن نتایج بهتر در معیارهایی مانند بازخوانی و دقت دارند. اگرچه این معیارها، میزان کارایی روش استخراج کلمات کلیدی در نقش یک انسان را نشان می دهد اما با توجه به نقش غیرقابل انکار موتورهای جستجو در دنیای امروز، به نظر می رسد که در انتخاب کلمات کلیدی علاوه بر توجه به معیارهای رایج بازیابی اطلاعات باید به افزایش میزان دسترسی ...