ژئوپلیتیک،از نظر تاریخی همواره نقش ترغیب ‌کننده‌ای برای سیاست‌مداران و راهبردپردازان داشته است؛ کشورهای مختلف با بهره‌گیری از ظرفیت‌های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک خود،سعی در حفظ ثبات و ارتقاء جایگاه خود در مناسبات ژئوپلیتیک منطقه‌ای دارند.در بین کشورهای منطقه خلیج فارس،قطر از جمله کشورهایی است که در جریانِ تحولات منطقه‌ای،پویش‌هایی ژئوپلیتیک داشته که فراتر از واقعیتهای جغرافیای سیاسی این کشور اس...

در سال های اخیر تفکر اوراسیاگرایی بیش از هر اندیشه دیگری به سیاست خارجی روسیه به ویژه در مناطق خارج نزدیک جهت می دهد. این اندیشه بر این باور است که باید در برابر جهان تک قطبی ایستاد. به عقیده ولادیمیر پوتین در عصر حاضر، «بهار روسیه» رسیده است و این کشور می بایست با دنبال کردن تفکر اوراسیایی، هویت از دست رفته خود را احیا کند و یک بار دیگر مناطق از دست رفته را به زیر پرچم بزرگ و باشکوه روسیه درآو...

مطالعه و تبیین ساختار نظام قدرت منطقه ای در مناطق مختلف جغرافیایی کره زمین، کمک مؤثری به آگاهی و شناخت کشورها و قدرتهای منطقه ای ـ در بررسی سیاستهای فرامرزی آنها ـ می کند. رده بندی این گونه کشورها براساس قدرت ملی، شناخت آنها را تسهیل می کند. با تعیین منزلت ژئوپلیتیک یک کشور می توان موقعیت آن کشور را برپایه وزن ژئوپلیتکی آن نسبت به سایر کشورها در سطح منطقه ای یا جهانی مشخص کرد. برای دستیابی به م...

از اولین حفر چاه نفت و کشف آن در مسجد سلیمان بیش از یک قرن می گذرد . به عبارتی این طلای سیاه در این مدت چه تحولاتی رادر تاریخ ایران به وجود آورده است . کشور انگلستان با ترفندهایی قراردادهایی را با دولتمردان ناآگاه ایران منعقد ساخته بود و بر این ثروت خدادادی نفت چنگ انداخته بود . تا اینکه ایرانیان به خود آمده و به رهبری دکتر مصدق نفت ایران ملی اعلام گردید . با خلع ید نمودن دولت انگلستان از ...

در فضای ژئواکونومیک فعلی جهان که انرژی، محور سیاست و استراتژی کشورهای بزرگ و صنعتی است، اصلی ترین فشار برای تصاحب آسان منابع آن روی کشورهای اطراف حوزه خلیج فارس و سپس خزر می باشد. نکته حائز اهمیت و مثبت اینکه، ایران به دلیل قرارگرفتن میان این دو حوزه و داشتن رتبه دوم ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان بازیگر تأثیرگذار نقش با اهمیتی دراستراتژی جهانی ژئوپلیتیک انرژی پیدا کرده است. اما در چهار دهه اخیر...

چکیده بخشی از رفتار سیاسی بازیگران بین المللی در قالب ایجاد چالش ژئوپلیتیک در مناسبات واحدهای سیاسی نمود می یابد که هدف آن تحمیل اراده یا افزایش هزینه­های مادی و معنویِ کشور رقیب است. منطقه ژئوپلیتیک خلیج فارس عرصه هماوردی دو سازه هویتی ایرانی-شیعی در برابر سازه هویتی عربی-سنی و کشمکش سرزمینی کشورهای منطقه بوده که در این میان مناسبات ایران و امارات متحده عربی بر سر مالکیت جزایر سه گانه، نمود رسا...

چکیده  در 21 نوامبر 2013 ویکتور یانوکوویچ، رئیس جمهور  اوکراین در اجلاسی در لیتوانی توافقنامه تجاری و تعامل با اتحادیه اروپا را لغو کرد و از امضای آن سر باز زد. این موضوع باعث اعتراضات گسترده در اوکراین شد و با کشته شدن 5 نفر از معترضان، اوکراین وارد جدی ترین بحران سیاسی خود پس از انقلاب نارنجی در 2004 شد. همانند سایر بحران ها ازجمله بحران سوریه در سال 2011 روسیه و ایالات متحده امریکا با اعلام ...

هلال شیعی مفهومی است که در سال های اخیر اعراب حوزه خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی و غربی ها مرتب آن را تکرار می کنند و به تازگی برخی شیعیان و ایرانیان نیز، این مفهوم را به کار می برند. ظهور یک مفهوم نو در منطقه خاورمیانه و مفهوم سازی درباره تشیع که در سرنوشت شیعیان و ایران که بزرگ ترین کشور شیعی تأثیرگذار محسوب می شود، هر پژوهشگری را به تفکر وامی دارد؛ از این رو، تأمل درباره چیستیِ هلال شیعی و...

گرمایش جهانی یکی از اساسی ‎ترین مسائلی است که امروزه توجه بسیاری از کشورها را به خود جلب کرده است. این پدیده، به عاملی مهم در ایجاد فضای رقابت بر سر افزایش و کاهش گازهای گلخانه‎ای تبدیل شده است. از این رو، کارشناسان گرم‎شدن زمین را یکی از مهم‎ترین مشکلات محیطی، اقتصادی و سیاسی در قرن بیست‎‌و‌یکم قلمداد می‎کنند. این نوشتار تلاش دارد، پدیدۀ گرمایش جهانی و چالش‎های بین المللی ناشی از آن را در چارچ...

برخی بازیگران بین‏المللی در سال‏های اخیر با توسل به قدرت نمادین تمثیل راه ابریشم در صدد بازسازی و بهره‏مندی از منافع آن برآمده‏اند. چین در سال 2013 ازابتکار "یک کمربند، یک راه" رونمایی کرد و ابرطرح کمربند اقتصادی راه ابریشم را ارائه نمود که مسیر اصلی آن از آسیای مرکزی می‏گذرد. پیش از آن نیز ایالات متحده در سال 2011 به‏طور رسمی، اصطلاح رمانتیک راه ابریشم را در تعیی...