شاهان صفوی به دلیل وضعیت سیاسی ـ اجتماعی ایران و مقابله با قدرت امپراتوری عثمانی و ایجاد وحدت سیاسی ـ مذهبی و تقویت و مشروعیت بخشی به حکومت خود، اقدام به رسمیت دادن مذهب تشیّع نمودند و به زیارت به عنوان یکی از مراسم مهم تشیّع دوازده امامی، که تأثیر بسزایی در تقویت باورهای سیاسی ـ مذهبی مردم نسبت به سلسله صفویه داشت، توجه ویژه‏ای نشان دادند و به سفرهای زیارتی متعددی رفتند. در این مقاله، سعی شده اس...

دین یکی از قدیمی ترین و مهم ترین نهادهای اجتماعی است و تمامی جوامع در طول تاریخ دارای دین بوده اند. با صنعتی شدن جوامع، ظهور اندیشه های غیردینی، دین و باورهای دینی تنها قلمرو خاصی را در کنار مفاهیم دنیوی تشکیل دادند.گرایش به خدا، ذاتی ذهن انسان و مکمل طبیعت بشری است. شاید همه چیز تحلیل رود ولی اعتقاد به خدا که اصل همه ی ادیان جهان است بر جای خواهد ماند. این گرایش اصیل یعنی خداجویی در هر نحله و ...

تبیین مسائل اجتماعی، به دلیل پیچیدگی و زوایای بسیار آن، مستلزم رویکردی بین رشته ­ای و یکپارچه نگر است. از این رو بررسی الگوهای فرهنگی، متضمن تلفیق رویکردهای روان شناختی و جامعه شناختی است. الگوهای فرهنگی فردگرایی ـ جمع­ گرایی تعیین کننده نوع ارتباط فرد با جامعه و میزان مشارکت در فعالیت­ های اجتماعی به شمار می­ روند که به تبع آن سطوح متفاوتی از سلامت اجتماعی را رقم می­ زنند. هدف از مطالعه حاضر ب...

هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پروژه­ی احداث سد کارون 3 است که با استفاده از روش کیفی اجرا شده است.  یافته­های پژوهش نشان می­دهد افرادی که تحت تأثیر اثرات منفی سد کارون 3 قرار گرفته­اند عبارتند از: خانواده­های نقل مکان شده از محل خود، جوامع میزبان و پذیرنده و جوامع ساکن در حاشیه­ی رودخانه­ی کارون می­باشند.  مهم­ترین پیامد احداث سد کارون 3 ویرانی نظام تولید سنتی و مهاجرت ر...

مشارکت مردم در قالب تشکل‌های معنوی، امروزه به‌یکی از راهبردهای مهم در توسعه اجتماعات محلی تبدیل شده که به شکل نهادهای مردمی ایمان‌ محور شناخته می‌شوند. معمولا نهادهای مردمی ایمانی برای ارتقاء حیات معنوی و تامین آخرت انسان‌ها فعالیت می‌کنند در حالی‌ که مطالعات وسیع مرتبط و نیز پژوهش حاضر نشان می‌دهد که این نهادها به ‌دلیل ظرفیت‌های ایمانی، علاوه‌ بر کارکرد محوری در امور معنوی جوامع، اثر‌بخشی مضا...

 ایران در دوران‌های گذشته از ملّی‌گرایان نوگرا  یا اسلام‌گرایان توسعه‌گر، رهبران و نخبگان نواندیش بسیاری را تجربه نموده است. در این میان حضرت امام خمینی(س) به عنوان احیاگر تمدن ایران اسلامی و بنیانگذار و معمار انقلاب اسلامی ایران و رهبری یک انقلاب فرهنگی، از جایگاه رفیع و بی بدیلی برخوردار است. آغاز نهضت اسلامی ایران در خرداد 1342 و نقش رهبری حکیمانه امام خمینی(س) در ای...

شاهان صفوی به دلیل وضعیت سیاسی ـ اجتماعی ایران و مقابله با قدرت امپراتوری عثمانی و ایجاد وحدت سیاسی ـ مذهبی و تقویت و مشروعیت‌بخشی به حکومت خود، اقدام به رسمیت دادن مذهب تشیّع نمودند و به زیارت به عنوان یکی از مراسم مهم تشیّع دوازده امامی، که تأثیر بسزایی در تقویت باورهای سیاسی ـ مذهبی مردم نسبت به سلسلة صفویه داشت، توجه ویژه‏ای نشان دادند و به سفرهای زیارتی متعددی رفتند. در این مقاله، سعی شده اس...

بازار یکی از مهم­ترین ارکان سنتی شهرهای ایرانی ـ اسلامی به شمار می­رود.  بازار سنتی بعنوان مرکز تجاری شهر ارتباط­دهنده دروازه­ی شهر با مرکز شهر (بافت تاریخی) از اعتبار خاصی برخوردار بوده است و در کنار نقش تجاری، نقش­های دیگری چون نقش فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و ... را ایفا می­کند.  پس از ورود تفکر مدرنیسم بی­توجهی به بازار آغاز شد و بازار رونق گذشته خود را از دست داد و با رکود مواجه گشت.  این پژوه...

جغرافی دانان فرهنگی با تأکید بر مبانی و اصول علم جغرافیا و با اعتقاد به فضای شهری به عنوان چشم انداز فرهنگی (انسانی)، به بررسی تحولات فرهنگی و نقش آن در شکل دهی به فضاهای جغرافیایی می پردازند. در این نوشتار، منظور از تحولات جغرافیای فرهنگی شهر، بررسی تحولات فرهنگی برپایة پنج مفهوم محوری یعنی «ناحیه فرهنگی»، «پخش فرهنگی»، «بوم شناسی فرهنگی»، «درهم تنیدگی فرهنگی» و «چشم انداز فرهنگی» در فضای شهری...