مقالۀ حاضر نگاهی است تاریخی‌تحلیلی و مستند بر زندگانی و آثار نمایشی یکی از شاعران پرآوازه و درعین‌حال گمنام نمایشنامه‌نویسی ایران‌زمین به نام نظام وفا که در اواخر دوران پهلوی اول توانست با نگارش نمایشنامه‌های مدرسه‌ای و رویکردهای پداگوژیکی و حتی فمینیستی، نام خود را به عنوان یکی از رجال ادبیات نمایشی کشور ما به ثبت برساند. نظام وفا بی‌گمان یکی از سخنوران نامی و شعرای نازک طبع کاشانی سدۀ اخیر ک...

نگاهی به سابقة اقتباس از متون ادبی در هنرهای نمایشی­ ازجمله سینما، تلویزیون و تئاتر در جهان نشان می­دهد که اقتباس می­تواند خلأهای متنی موجود در بخش تئاتر و سایر انواع نمایش را به بهترین وجه پر کند. در ادبیات فارسی، به ­رغم توصیفی بودن متون ادبی، کم نیستند آثاری که ظرفیت­های نمایشی زیادی دارند و می­توان با بهره­گیری از آن­ها به غنای متون نمایشی افزود. یکی از این آثار که به دلیل شهرت منطق‌الطیر و...

فطرت بخارایی از سران جنبش بیداری در آسیای مرکزی است که در بنیادگذاری نثر نوآیینِ فارسیِ تاجیکی نقش مهمی ایفا کرده است. وی اثری به نام مناظره تألیف کرده است که به لحاظ ساختار گفتگومحور، نخستین گام در نمایشنامه‎نویسی فارسیِ این منطقه به شمار می‎رود. نگارندگان، این اثر را با استفاده از الگوی «قابلیت‎های نمایشی گونۀ ادبی مناظرۀ منثور با رویکرد گفتگومحور» تحلیل کرده‎اند. گفتگو به عنوان وجه مشترک این دو...

مقالۀ حاضر نگاهی است تاریخی تحلیلی و مستند بر زندگانی و آثار نمایشی یکی از شاعران پرآوازه و درعین حال گمنام نمایشنامه نویسی ایران زمین به نام نظام وفا که در اواخر دوران پهلوی اول توانست با نگارش نمایشنامه های مدرسه ای و رویکردهای پداگوژیکی و حتی فمینیستی، نام خود را به عنوان یکی از رجال ادبیات نمایشی کشور ما به ثبت برساند. نظام وفا بی گمان یکی از سخنوران نامی و شعرای نازک طبع کاشانی سدۀ اخیر کش...

چکیده تذکر هالاولیاء، تنها اثر عطار نیشابوری است که به نثر نوشته شده است و عطار در آن به شرح احوال و کرامات هفتاد و دوتن از بزرگان دین و مشایخ صوفیه پرداخته است. بازتاب شرایط سیاسی، اجتماعی و ادبی دوران زندگی عطار را در آثار وی م یتوان به خوبی مشاهده کرد. علاوه بر این، تصوف و تأثیر آن بر ادبیات فارسی در نوشته های عطار به زیبایی، ژرف نگری و رسایی انعکاس یافته است. اما برای یافتن جنبه های نمایشی ...

درام تعاملی (برهم کنشی)، به مثابة نوع تازه ای از مناسبات مجازی درام، محصول تعامل رایانه و قواعد نمایشی است. تعامل مزبور حاصل مناسبات جدید میان مخاطب و درام نویس است؛ کاربر یک نرم افزار داستانی با اعمال سلیقه و خواست خود در روند شکل گیری روایت، جایگاه خود را به عنوان عاملی نوظهور در فرآیند نمایشی تثبیت می کند. درام تعاملی از دو سو نشانگر مناسباتی پویا و قابل تأمل است: نخست از منظر زیبایی شناسی م...

هدف این مقاله بررسی تطبیقی دستور زبان داستان و ساختار پیرنگ در دو روایت از داستان «افشین و بودلف» در تاریخ بیهقی به قلم ابوالفضل بیهقی و فرج بعد الشدت اثر قاضی محسن تنوخی است. به نظر می‌رسد اگر چه از نظر گونۀ روایت و نقطۀ دید تفاوتی در ساختار دستور زبان دو روایت دیده نمی‌شود، اما در واکاوی و تحلیل ساختار دستور زبان دو روایت از دیدگاه علم روایت شناسیِ ساختارگراهمواره این نکتۀ جالب ذهن نگارنده را ...

چکیده :   امروزه روش های متفاوتی در امور تربیتی به کار گرفته می شود و یکی از متداول ترین روش ها استفاده از هنرهای نمایشی از جمله تلویزیون ، سینما، تئاتر و دیگر قالب های نمایشی می باشد، که کاربرد وسیعی نه تنها در امور فرهنگی اجتماعی داشته بلکه یکی از ابزار مهم در شاخه های سیاسی واقتصادی به شمار می رود.   پیشینه به کارگیری روش نمایش برای هدایت وتربیت در اسلام به یکی از قصص جذاب قرآن باز می گردد. ...

حکایت رابعه، دختر کعب، از الهی­نامه عطار نیشابوری، در بین ده­ها حکایت این شاعر و نویسنده صاحب نام، ازجمله معدود حکایت هایی است که حائز ویژگی­های نمایشی است. این ویژگی­ها که نشأت گرفته از بهره­گیری عطار از تصویر و نمایش به جای نقل و توصیف صرف است، به این متن ارزش نمایشی بخشیده است و وجود عناصری چون کشمکش، گره­افکنی، بحران، گره گشایی، شخصیت­پردازی و صحنه­پردازی در بطن ساختار داستانی منسجم و مناسب...

شاهنامۀ فردوسی اثری با شخصیت‏های بسیار و متنوع است و توانایی تبدیل شدن به متون نمایشی را از هر حیث دارد؛ ولی پیش از ورود به نگارش چنین متونی نیاز است هر یک از شخصیت‏ها از منظر نظریه های شخصیت‏پردازی دراماتیک بررسی و تحلیل شود. شخصیت‏پردازی قهرمان نمایش به منزلۀ یکی از ارکان اصلی دنیای نمایش، مؤلفه‏های ویژه‏ای چون کنش‏مندی و انگیزش برای دست زدن به عمل دراماتیک، ویژگی‏های فیزیکی و روانی دارد که آ...