هدف اصلی این پژوهش شناسایی تهدیدهای امنیتی (به­ویژه تهدیدهای نظامی ناشی از برنامه­های تولید تسلیحات هسته­ای) اسرائیل، بررسی تأثیر این تهدیدها بر محیط امنیت منطقه­ای خاورمیانه، و ارائۀ راهکارهایی برای مقابله با آنهاست. پرسش­های پژوهشی عبارت‌اند از: 1. دیدگاه راهبردی و اصول سیاست‌های امنیت ملی اسرائیل چیست؟ 2. مهم‌ترین تهدیدهای امنیتی اسرائیل برای کشورهای خاورمیانه و به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران چ...

باور ما در این مقاله این است که جمهوری اسلامی ایران باید جغرافیای تمرکز سیاست خارجی خود را از کشورهای عربی خاورمیانه به عنوان منطقه نفوذ خود به کشورهای شرقی و شمال شرقی خود تغییر دهد. نویسنده با استفاده از نظریه‌های واقع‌گرایانه در حوزه عملکرد سیاست خارجی در جهت تأمین منافع ملی با استناد به تداوم تعارض میان حوزه‌های نفوذ ایران و کشورهای عربی در منطقه، استدلال می‌کند که تغییر در تمرکز منطقه‌ای ر...

خاورمیانه به دلیل اهمیت استراتژیکی، ژئوپلیتیکی و ژئو اکونومیکی آن، از دیرباز در کانون توجه دولتهای بیگانه و قدرت های استعماری در جهان قرار داشته است. این منطقه، در مقام حوزه پیرامونی اروپا، واجد جایگاه مهمی در سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و قدرت های بزرگ آن، به لحاظ امنیتی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. اتحادیه اروپایی از نخستین روزهای شکل گیری، سیاست های ثابتی را نسبت به این حوزه در قا...

منطقه «خاورمیانه» پیشتر از هر چیز، یادآور «بحران» و «منازعه» است. وقوع دو جنگ جهانی، چهارجنگ گسترده بین اعراب و اسراییل، سه جنگ عظیم در خلیج‌فارس، جنگ‌های داخلی متمادی و متعدد، پیدایش و پدیداری جنبش‌های اسلامی مختلف و مخالف و بالاخره رشد چشمگیر بنیادگرایی اسلامی باعث شده‌اند تا منطقه خاورمیانه تداعی کننده خونریزی و درگیری باشد.(1) به خاطر چنین پیشینه‌ای است که اغلب تئوری‌هایی که ثبات، صلح و امن...

مسابقه تسلیحاتی به ویژه در خاورمیانه به دلیل دخالت قدرت ها همواره وجود داشته است. اما مدتی است که این مسابقه با هیجان بیشتری دنبال می شود. بسیاری از صاحب نظران مسائل خاورمیانه بر این باورند که رقابت تسلیحاتی جاری در خاورمیانه پیامدهای وخیمی را درکوتاه مدت و بلندمدت برای منطقه و جهان در پی خواهد داشت. اولین پیامد منفی این فرایند را می توان در به تعویق افتادن فرایند های توسعه سیاسی در خاورمیانه ...

هدف مقاله حاضر بررسی تاثیرات بیداری اسلامی در خاورمیانه و شمال آفریقا بر امنیت ملی ج.ا.ایران می‌باشد. در این راستا چارچوب نظری «امنیت در مکتب کپنهاگ» به عنوان چارچوب مفهومی مناسب و جامع برای بررسی بیداری اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا و همچنین تاثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مورد بهره برداری قرار گرفته است. بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، چالش‌ها و تاثیرات عمیقی بر ...

در بسیاری از کشورهای جهان هر ساله میزان تمرکز بازارها در صنایع و مؤسسات مختلف اندازه‌گیری می‌شود که نتایج آن راهنمای دولت‌ها برای سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و بقای رقابت است. در این پژوهش تأثیر یکی از مهم ترین عوامل نهادی یعنی ساختار بازار بر کارایی نظام بانکی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در طی سال های 1995-2008 مورد بررسی قرار می‌گیرد. این بررسی در ابتدا میزان کارایی نظام بانکی کشورها را با اس...

واقعه یازدهم سپتامبر و تحولات پس از آن، خاورمیانه را به نظام بین الملل مرتبط و اهمیت این منطقه را در توازن قدرت بین المللی افزایش داد. این امر باعث شده است آرایش نظامی ایالات متحده در منطقه پس از پایان جنگ سرد و به ویژه پس از یازدهم سپتامبر افزایش یابد. در این راستااهداف راهبردی و درازمدت آمریکا که به وسیله حضور سخت افزاری و هم از طریق اصلاحات اقتصادی، سیاسی و امنیتی طرح خاورمیانه بزرگ و با بهر...

بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، آثار وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازی گران منطقه ای و فرامنطقه ای، در جهت شکل دهی تحولات به نفع خود، در مقابل یک دیگر صف بندی کرده اند. بروز بیداری اسلامی، موجب شد تا کشورهای عربی به ویژه عربستان، آن را تهدیدی علیه امنیت خود تلقی نمایند و با اع...

چکیده خاورمیانه با موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک خود و برخورداری از منابع عظیم انرژی، در طول تاریخ همواره کانون توجهات قدرت­های فرامنطقه­ای بوده است. این عوامل باعث شده که ایالات متحده آمریکا به­عنوان تنها قدرت بزرگ جهانی توجه خاصی به این منطقه داشته باشد و در ابعاد مختلف، راهبرد نوین خود را در منطقه خاورمیانه پیگیری کند. پژوهش حاضر در پاسخ به چیستی راهبرد آمریکا در منطقه خاو...