نمایندگان پارلمان به عنوان قسمی از حاکمان، کارکردهای مهم قانونگذاری و نظارت را بر‌عهده دارند که طیف وسیعی از شهروندان و دیگر مقامات را تحت تأثیر قرار داده و مستقیماً با منافع عمومی در ارتباط است. به همین دلیل، ممکن است در هنگام انجام وظایف خود به طرق مختلف تطمیع شده یا تحت نفوذ قرار گیرند. برای جلوگیری از بروز چنین تهدیداتی، روش‏های نظارتی خاصی در قالب قواعد رفتار پارلمانی پیش‏بینی شده است که به...

نقش قوه مقننه در بودجه‌ریزی در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. قدرت پارلمان کشورهای مختلف در بودجه‌ریزی را می‌توان در سه دسته کلی پارلمان‌های دارای قدرت نامحدود، پارلمان‌های با قدرت محدود و پارلمان‌های دارای قدرت متوازن کردن بودجه طبقه‌بندی کرد. بررسی قانون اساسی ایران نشان می‌دهد که قوه مقننه در گروه کشورهای دارای قدرت متوازن کردن بودجه قرار دارد. بر این اساس اگرچه مجلس صلاحیت عام برای مقر...

تعیین قانون قابل اعمال بر تعهدات غیرقراردادی برای اولین بار به‌طور رسمی در سال 2007 در قالب مقرره رم 2 به تصویب شورای وزیران و پارلمان اتحادیه اروپا رسید. این مقرره، حقوق اتحادیه اروپا را درمورد تعهدات غیر‌قراردادی در کشورهای عضو (به‌استثنای دانمارک) برابر و متحد‌الشکل می‌کند. هدف این مقرره، مساعدت به دادگاه‌های کشور عضو در اتخاذ تصمیم نسبت به قانون حاکم بر تعهدات غیر‌قراردادی در اختلا...

«پارلمان اروپا» در 21 آوریل 2004، «رهنمود 35 /2004 دربارۀ مسئولیت محیط‌زیستی راجع به پیشگیری و جبران خسارت‌های محیط‌زیستی» را برای پاسخ به فجایع زیست‌محیطیِ با ابعاد خسارت گسترده به تصویب رسانید. «رهنمود» یادشده دو نوع رژیمِ مسئولیت مدنی محض (به‌عنوان اصل) و مسئولیت مدنی مبتنی بر تقصیر (استثنا بر اصل) را شناسایی کرده است. متصدی یا عامل زیان می‌تواند در مقابل مسئولیت محض تحمیلی، دفاعی را که در بخش...

غالباً در زبان فارسی وبر از طریق پارسونز و تفسیر وی از جامعه‌شناسی سیاسی او شناخته شده‌است. بدین‌ ترتیب ماکس وبر در ادبیاتِ علوم اجتماعیِ ما عموماً به‌عنوانِ فردی که نظریه‌پرداز بوروکراسی و قفس آهنینِ آن است معرفی‌ گردیده‌. جامعه‌شناسیِ سیاسی وبر در نسبت با معنایِ کاریزما[1] و قدرتِ خلاق‌ِ آن کم‌تر مورد توجه قرار گرفته یا به صورتِ منفک از نظریه‌ بوروکراسی ترسیم شده‌است. در این متن تلاش شده تا نشان داده شو...

در این پژوهش سعی می شود با روش توصیفی- تحلیلی انواع آمبودزمان­های اصیل در سطح ملی مورد مطالعه قرار گیرد و آن­گاه به بررسی نهادهای دیگری پرداخته شود که ذیل عنوان کلی «شبه­آمبودزمان» یا «آمبودزمان­مانندها» طبقه­بندی می­شوند. تنوع و گستردگی این نهاد در اقصی نقاط جهان به این دلیل است که ایده آمبودزمان در برخورد و تعامل با فرهنگ­های مختلف دچار فراز و نشیب­های بسیاری شده است و به دلیل انعطاف­پذیری بس...

چکیده اگرچه با صدور فرمان مظفرالدین شاه مبنی بر تأسیس مجلس شورای ملی، معترضان سیاسی خشنود شدند و دست از تحصن کشیدند، اما موضوعی که بر دامنه­ی ابهام­ها افزود، محتوا و دلالت اصلی این فرمان بود. سرعت تحولات انقلاب موجب شد این مساله حل نشده باقی بماند؛ زیرا در آن فضای متلاطم تنها به یک تفاهم زودگذر بین شاه و مخالفان نیاز بود تا بحران بست­نشینی و مهاجرت هر چه سریع­تر پایان یابد. بدین ترتیب منازعه­ی ...

ایده حاکمیت قانون، به معنای حکومت براساس قانون و تساوی همه اشخاص در برابر قوانین می‌باشد. تحقق این آرمان در قوه مجریه، به منظور جلوگیری از خودسری‌های کارگزاران اجرایی و اداری اهمیتی خاص دارد، اما تضمین این ایده در عمل، به وسیله ابزار‌های کنترلی ویژه‌ای انجام می‌پذیرد. هدف این مقاله بررسی ابزار‌های نظارتی یاد‌شده، در دو کشور انگلستان و ایران و روشن‌ساختن نقاط قوت و ضعف آن‌ها می‌باشد.ایده ت...

بودجه به عنوان سندی که حاوی اطلاعات مربوط به منابع و نحوه‌ مصرف آن است، یکی از مهمترین اجزای نظام پاسخگویی در بخش عمومی بوده که در دهه‌های اخیر و تحت تأثیر پارادایم مدیریت نوین در بخش عمومی دستخوش تغییر و تحولات متعددی گردیده است. در ایران نیز طـی سال‌های اخیر مباحث متعددی در رابطه با ضرورت اصلاح نظام بودجه‌بندی و ورود به حوزه‌ عملیاتی کـردن بودجه مطرح شده است که با تـوجه به ساختار فعلی نظام حس...

در این نوشتار، نگارنده تلاش کرده است با روش تبیینی- تحلیلی در چارچوب ساختار- کارگزار به این پرسش‌ها پاسخ دهد: 1. مهم‌ترین دلایل یا فرصت‌ها در حاکمیت و در خود کنشگران زن در تحقق برخی از ابعاد حقوق شهروندی در کویت چیستند؟ 2. مهم‌ترین موانع و چالش‌ها در مسیر پیشبرد حقوق شهروندی زنان کویت کدام‌اند؟ پاسخ آن است که دستاوردهای چشمگیر زنان در حقوق شهروندی ریشه در شکاف‌های سیاسی در ساختار حاکمیت به‌ویژه...