پژوهش حاضر نگاهی است به ساختمان واژه در فارسی امروز و امکانات ترکیبی و اشتقاقی آن در چهار مقوله دستوری اسم، صفت ، فعل و قید که با فهرستی از وندهای زایای فارسی بدست داده شده است . باید توجه داشت که اغلب ترکیبات زبانی عناصر ترکیبی را از مقوله خود خارج کرده و کلمه جدید را در مقوله دیگری می سازند. حال اگر ترکیب دو واژه در همان مقوله باقی بماند آن را ترکیب وگرنه اشتقاق می گویند. ترکیبات ترکیبی در هر...

گویش بلوچی سرحدّی زیرشاخه­ای از بلوچی غربی (رخشانی) است. پژوهش حاضر درصدد است تا مقوله­های تصریفی یا ساخت­واژی- نحوی اسم شامل: شمار، جنس دستوری، معرفگی، حالت و مالکیت را در گویش بلوچی سرحدّی گرنچین مورد بررسی قرار دهد. این مطالعة هم­زمانی بر اساس پیکرة زبانی گردآوری­شده از طریق کار میدانی در منطقة گرنچین واقع در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان خاش انجام شده ­است. داده­های زبانی از طریق ضبط گفتار آز...

واژة مشتق در دستورهای مبتنی بر نظریة ساختاری آن است که از یک تکواژ آزاد و دست کم یک وند ساخته شده­ باشد. بر اساس این نظریه، پایه­واژة کلمات مشتق الزاماً فعلی نیست و می­تواند اسمی و وصفی و... نیز باشد. همچنین، وند می‌تواند مقوله/نوع و معنای واژه را تغییر دهد و چندمعنایی پدید ­آورد. چندمعنایی یعنی یک واژه از چند معنی برخوردار باشد و می­تواند در سطح تکواژ، واژه، گروه و جمله بررسی شود. انتقال معنا، ...

در این پایان نامه به کشف و بررسی شبکه فرایندهای واژ- واجی گویش اصفهانی در چارچوب واج شناسی زایشی پرداختیم. در این راستا ابتدا مروری داشتیم بر پژوهش های پیشین بر گویش اصفهانی و پژوهش های هم سو با آن که در زمینه واج شناسی زایشی انجام و سپس مبانی نظری واج شناسی زایشی و جایگاه واج شناسی در زبان شناسی و قواعد واژ- واجی مطرح شده است. در بخش عملی پایان نامه، دست یابی به ماده خام پیکره های زبانی از طری...

گرمایش جهانی باعث تغییرات در سری زمانی متغیرهای هواشناسی شده است که این تغییرات همراه با مداخله جدی عوامل انسانی در طبیعت، تغییرات هیدرولوژیکی را نیز به همراه داشته است. بطوریکه می توان اثرات آنها را در قالب روند در سری زمانی مربوط مشاهده کرد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی و مقایسه روند تغییرات متغیرهای دما، بارندگی و دبی رودخانه ها بصورت ماهیانه و سالانه در سطح حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از...

میان زایایی ساختواژی و تعداد محدودیت های حاکم بر عملکرد زایای فرایندهای ساختواژی رابطة معکوس وجود دارد؛ به این ترتیب که با افزایش تعداد این محدودیت ها، زایایی ساختواژی کاهش می یابد. گروهی از محدودیت های زایایی ساختواژی، ساختاری هستند که از آن جمله می توان به محدودیت های صرفی و نحوی اشاره کرد. محدودیت های صرفی شامل طبقة صرفی پایه، ساخت صرفی پایه و وند موجود در آخرین لایة پایه و محدودیت های نحوی ...

رساله حاضر به معرفی رویکرد ساختواژه قاموسیlexical morphology) ) پرداخته است و آن را با داده های زبان فارسی مطابقت داده است.ازآن جایی که اساسا ساختواژه و نیز رویکرد صرف قاموسی، هم به موارد تصریف(inflection ) و اشتقاق(derivation) و هم به موارد ترکیب (compound ) می پردازد که بحث بسیار گسترده و مفصلی است ،نگارنده تنها به موارد وند افزایی بسنده کرده و موارد ترکیب را کنار گذاشته است . روش تحقیق توصیف...

تنها زبان ایرانی که روزگاری دراز است در ایران زمین رواج دارد? زبان فارسی است که از دوره های باستان و میانه آن آثاری گرانبها بازمانده است. این زبان دارای گویش هایی است که با رواج زبان فارسی معیار از میان رفته اند و یا تنها آثاری از آنها باقی مانده است. یکی از این گویش ها? گویش بیرجندی است که از گویشهای استان خراسان جنوبی می باشد. با دقت در گفتار گویشوران بیرجندی? می توان به این مساله پی برد که س...

این پایان نامه تحت عنوان جمع های بر مبنای مشبکه در سه فصل تدوین شده است. در فصل اول مقدمات و پیش نیازهایی به منظور مطالعه ی جمع های بر مبنای مشبکه آورده شده است، سپس در فصل دوم به معرفی جمع های برمبنای مشبکه ازمجموعه های جزئا مرتب پرداخته شده است، خانواده جمع ‎ ?را معرفی کرده و برخی ویژگی های خانواده جمع ‎? ‎ را مورد بررسی قرار داده است. در فصل سوم نتایجی برای ساخت مشبکه جدید با بررسی جمع ها...

ساختمان واژه را در بخشی از دستور زبان بررسی می کنند که صرف نامیده می شود. ساختمان واژه خود دو گونه تصریفی و اشتقاقی است. در صرف تصریفی نقش نحوی واژه را مورد بررسی قرار می دهند. در ساخت اشتقاقی واژه به نقش دو عامل مهم یعنی پیشوندها و پسوندها پرداخته می شود. پیشوندها و پسوندها از نظر فعال بودن یا نیمه فعال و یا غیر فعال بودن آنها مورد بررسی قرار می گیرند. اگر پیشوندها و پسوندها را از نظر مذکور ب...