هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و کارویژه‌های ولایت فقیه در جامعه اسلامی و به تبع آن نظریه اصل نظارت بر مجلس توسط ناظرین شرع از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری بود. روش پژوهش اسنادی و توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد، حضور شیخ فضل‌الله نوری در انقلاب مشروطه به عنوان رهبریِ انقلاب، روشن‌ترین دلیل بر عدم اعتقاد ایشان به حکومت سلطان می‌باشد. ایشان فقهاء را نایب امام می‌داند و براساس این اعتقاد خود، به ...

تبیین مفاهیم مندرج در نظریات علمی یکی از ضروری ترین مباحث پژوهشی است، زیرا تلقی صحیح و شفاف نظریه در گروی فهم درست مفاهیم است لذا نوشتار حاضر در پی تبیین مبادی تصوری نظریه «ولایت مطلقه فقیه» در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است .نظریه ولایت مطلقه فقیه ، هم از بُعد اعتقادی و هم از جهت مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران دارای جایگاه ویژه ای است.از این رو با رویکرد توصیفی – تحلیلی، سه مفهوم «ولایت»...

هدف پژوهش حاضر بررسی و امکان‌سنجی مدیریت و "ولایت شورایی" است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و امکان‌سنجی و بررسی پیشینه، موضوع‌شناسی و حکم‌شناسی ولایت و مدیریت شورایی نشان می‌دهد که با توجه به این‌که فقیهان به‌خاطر احیای اسلام و ارزش‌های دینی و اخلاقی وارد عرصه‌ی ولایت عمومی و رهبری و مدیریت سیاسی جامعه شده‌اند، و چه‌بسا در آینده ضرورت تشکیل شورای رهبری، به‌دلیل فقدان فرد واجد شرایط رهبری، اجتن...

یکی از دغدغه های اصلی کشورهای در حال توسعه، کارآمدی نظام سیاسی است. نظام مقدس جمهوری اسلامی به عنوان نخستین تجربه حکومت اسلامی در سالهای اخیر، و تنها نسخه نظام سیاسی مبتنی بر ولایت و رهبری فقیه نیز از قاعده فوق مستثنی نبوده و بحث کارآمدی از چالشهای توسعه و پیشرفت آن می باشد. تحقیق پیش رو ضمن مروری بر ادبیات کارآمدی و با جمع بندی تعاریف، نگاهی تازه به این مقوله دارد. الگوی پیشنهادی رهیافت «تحلیل...

«ولایت فقیه»، از جمله نظریاتی است که در عصر غیبت درباره وضعیت سیاسی جامعه شیعی از سوی عالمان این گروه مذهبی ارائه شده و به رغم طرح اولیه چنین موضوعی در مباحث فقهی، مبانی کلامی آن نیز تا حدودی به طور همزمان در این مباحث مطرح و تبیین شده است. در تداوم این بحث‌ها، این سؤال مطرح می‌باشد که آیا ولایت فقیه یک مسئله فقهی است یا کلامی؟ و این مقاله نیز مفروض می‌دارد که این موضوع، هم یک مسئله فقهی و هم ک...

کیفیت نصب و انتخاب ولی فقیه و فعلیت یافتن مقام ولایت و به طور کلی مشروعیت و مقبولیت ولی فقیه از مباحث اصلی و مهم بین گروه های اسلامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است. برای تبیین مسأله مشروعیت و مقبولیت ولی فقیه از دیدگاه امام خمینی(ره)، پس از طرح مبانی و نظریات موجود در باب مشروعیت و مقبولیت ولایت فقیه و بحثِ ابتنا یا عدم ابتنای مشروعیت بر مقبولیت، دیدگاه دو گروه سیاسی موجود در نظام جمهوری اس...

از مراتب عالی ولایت در مسألة امامت، ولایت معنوی است که با اشراف و تصرّف معنوی امام به اذن الهی در نفوس آماده تحقّق می‌یابد. مراد از ولایت معنوی نوعی اقتدار و تسلّط معنوی است که با پیمودن صراط عبودیّت و رسیدن به مقام قرب برای امام به اذن الهی حاصل می‌شود. در دیدگاه علاّمه طباطبائی، ولایت به این معنا غیر از نبوّت، خلافت، وصایت و نیز غیر از امامت به معنی مرجعیّت دینی و یا حتّی زعامت سیاسی است. انسان افزون...

إن الشوری آلیه تنفیذیه لإداره الدوله الإسلامیه ومنهج للتواصل بین الأمه والحاکم، وأسلوب من أسالیب المشارکه السیاسیه للأمه فی ظل الدوله الإسلامیه بقیاده المعصوم أو الفقیه. وأن هذا الدور للشوری له من الأهمیه والقیمه التی وضحتها الشریعه من خلال مصادرها فی القرآن الکریم والسنه الشریفه، ولا تتوقف أهمیه الشوری وقیمتها علی أن نقول: إنّ الشوری جعلت منهجاً لتعیین الحاکم. کما أن لا جدلیه قائمه بین الشوری...

نهضت آزادی از گروه هایی است که پس از کودتای 28 مرداد1332 ایجاد شد و به عنوان یک سازمان سیاسی در مبارزه پارلمانتاریستی با رژیم شاه ظاهر شد. موسس این سازمان که مهندس مهدی بازرگان بود بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام خمینی به ریاست دولت موقت برگزیده شد اما به دلیل ناتوانی در اداره کشور انقلابی، تساهل در برابر غرب و عوامل رژیم سابق و نداشتن نگاه انقلابی از صحنه سیاست ایران کناره گیری نمود. ...