رثای امام حسین (ع) و عاشورا، بخش قابل توجّهی از ادبیّات عربی و فارسی را به خود اختصاص داده است. پژوهش حاضر، با تمرکز بر قصیدة «الدّم الثّائر» از وائلی و «نی‌نامه» از امین‌پور، سعی در بررسی جایگاه شخصیّت امام حسین (ع) و دلالت‌ها و معانی پنهان در متن این دو شعر دارد. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و کتابخانه‌ای است که پس از جمع‌آوری داده‌ها، به تحلیل و بررسی آن‌ها و تطبیق بازتاب رثای امام حسین (ع) در شعر ...

آیا تکرار از دیدگاه‌های بدیعی، بیانی، معانی، نحوی و سبک‌شناسی می‌تواند بیانگر زیبایی کلام و تشخص شعر حسین منزوی باشد؟ با توجه به بررسی غزل‌های منزوی می‌توان گفت که استفاده از اقسام تکرار، اصلی‌ترین خصیصه‌ شعر حسین منزوی و یکی از دلایل زیبایی کلام وی است به طوری که این خصیصه باعث تمایز و تشخّص وی از دیگر شاعران معاصر شده است. با وجود این اگر قائل به سبک شخصی برای منزوی باشیم که در آن شکی نیست، با...

روایت‌های فراوانی از اهل بیت(ع) ازجمله امام رضا(ع) دربارۀ ثواب گریه بر مصائب امام حسین(ع) وارد شده، در این احادیث، پاداش‌ فراوانی ازجمله ورود به بهشت در برابر گریستن، گریاندن و حتی تباکی بر امام حسین(ع) ذکر شده است. این احادیث از نظر اینکه چگونه صرف گریه کردن بر امام حسین(ع) موجب ورود به بهشت می‌شود و این مسئله چگونه با حکمت خداوند سازگار ا...

حضرت رقیه3 یکی از جلوه‌های احساسی و عاطفی قیام امام حسین(ع) است. از سده‌های اولیه تا پایان قرن هفتم علما و بزرگان در آثار خود از حضرت رقیه(س) و سرگذشت او یاد کرده‌اند. هدف این تحقیق، بازخوانی آثار دانشمندان تا پایان قرن هفتم برای یافتن مؤیدها و مستندات تاریخی برای تقویت فرضیه وجود حضرت رقیه در روز عاشورا و شهادت او در شهر شام است. این نوشتار با روش توصیفی و شیوه کتابخانه‌ای برای رسیدن به هدف فو...

حضرت زینب (س) یکی از مهمترین شخصیت‌های تاثیرگذار در ماندگاری قیام امام حسین (ع) می‌باشند. ایشان علاوه بر پرستاری  و همراهی کاروان اسیران، در کوفه و شام خطبه ها و سخنرانی‌هایی ایراد فرمودند. این سخنرانی ها حامل احتجاجاتی با عوامل حکومتی و مردم  کوفه و شام  بوده که از نیرومندترین عوامل جاودانه ساختن قیام عاشورا ، رسوا کننده دستگاه بنی امیه ، اثبات حقانیت و مظلومیت امام حسین ...

 احتجاج و مناظره یکی از راه‌های تبلیغ، دفاع از عقاید و کشف حقیقت، می‌باشد. از این رو یکی از بخش‌های مهمی که در شیوه تبلیغ ائمه معصوم (علیهم السلام) باید به آنها توجه نمود، احتجاجاتی است که ایشان در برابر مخالفان انجام می‌دادند. دوران امام حسین (ع) نیز از این امر مستثنی نیست. ایشان با توجه به اینکه آموزه امامت از سوی   معاویه و معاندان مورد خدشه و تردید قرار گرفته بود  با احتجاجات و مناظ...

آیه پانزدهم سوره احقاف در مقام سفارش کلّی به تمامی انسان‌های نیکوکار بوده و مصداق آن عام است. مطابق این آیه، دلیل نیکی فزون‌تر به مادر، رنج‌های وی در دوران بارداری و زایمان فرزند است. با این حال، برخی از مفسّران فریقین بر پایه روایات، آیه را به فردی خاص تطبیق می‌کنند. در نظر مفسّران اهل سنت، آیه در شأن ابوبکر نازل شده است؛ چراکه او در میان مهاجران تنها کسی بود که پدر و مادرش مسلمان بودند و در چهل‌...

هجرت تاریخی امام حسین)(ع) از مدینه تا کربلا، با همراهی جمعی از اهل بیت: انجام گرفت که زنان و فرزندان امام حسین(ع) از آن جمله بودند. یکی از فرزندان امام حسین(ع) که در این حرکت الهی حاضر بود و علاوه بر رنج سفر کربلا، محنت سفر شام را نیز به دوش کشید، حضرت رقیه(س) است.[1] این دختر سه ساله[2]‌ که به فاطمه صغرا نیز معروف است[3]، برجسته‌ترین حضور خود را در دوران پس از شهادت امام حسین(ع) و در ایام اسار...

قیام امام حسین(ع) در سال 61 هجری در برابر ستم واستبداد امویان بازتاب های فرازمانی وفرامکانی بسیاری در پی داشت. این قیام علاوه بر بُعد سیاسی و اجتماعی ابعاد فرهنگی ومعنوی مهمی به ارمغان آورد. در حوزة فرهنگی و به ویژه در ادبیات عربی بی وقفه حضور مستمر و مداومی داشت، که ادامة این تأثیر در ادبیات امروز جهان عرب بسیار چشمگیر بود. أدونیس از شاعران معاصر عرب و نامزد مشهور جایزة نوبل، از جمله شا...

چکیده: بنی امیه نخستین سلسله حکومتی مسلمانان پس از اسلام است که خلافت را بر خلاف آموزه های قرآن و سنت رسول الله (ص) و خلفای راشدین موروثی کردند. این سلسله از سال 41 هجری قمری به خلافت رسیدند و در سال 132 هجری قمری منقرض شدند. امویان در طول دوران حکومتی خود با بحران ها و قیام های مهمی مواجه شدند که مشروعیت این خلافت را در نزد مسلمین زیر سوال برد، و نقش مهمی را در تضعیف قدرت این سلسله ایفا کردند...