پیشینۀ مفردات پژوهی قرآن کریم به سال ها و دهه های آغازین صدر اسلام بازمی گردد. در میان صحابۀ رسول خدا(ص) پس از امام علی(ع)، عبدالله بن عباس را باید مشهورترین و برجسته ترین مفسّر قرآن برشمرد. با وجود شواهد و قرائن روشن و استوار در تبیین جایگاه و نقش ارزندۀ ابن عباس در تفسیر مفردات قرآن و اتکای او به منابع اصیل عربی از جمله اشعار و ضرب المثل ها، برخی همچون ایگناس گولدزیهر با طرح برخی توهّمات، اصالت...

نظریه شبکه ها، روشی برای مطالعه سامانه های پیچیده است. در این روش، اجزای سامانه را بصورت گره و برهمکنش هر دو جزء را با پیوندی میان گره های مربوط به آنها نشان می دهیم. برای هر شبکه می توان کمیتهای بزرگ مقیاس یا توپولوژیک معرفی کرد؛ مانند قطر، ضریب خوشه و چندین کمیت دیگر که اطلاعاتی راجع به شبکه در اختیار ما قرار می دهند. هر شبکه می تواند نسبت به زبان متحول شود. در این راستا گره ها و پیوندهای جدی...

چکیده  در علم زبانشناسی، بررسی ارتباط میان واژه و معنا را معناشناسی می‌گویند. این بحث در حوزه قرآن کریم یکی از دانش­هایی است که می­توان از طریق آن به مفهوم دقیق کلمات و کاربردهای آن در قرآن دست یافت. معناشناسی نزول در قرآن با تاکید بر واژگان بیانگر نزول قرآن موضوع این پژوهش است. نگارنده ابتدا به معنا شناسی واژه نزول پرداخته و در آن به معنای لغوی نزول و کاربردهای قرآنی آن همچون: نزول باران، ن...

وجود واژه‏ هاى چند معنا و همنام در هر زبانى فهم متن را دچار مشکل مى ‏کند. از آنجا که قرآن به زبان بشرى نازل شده وجود این نوع واژه‏ ها در آن امرى اجتناب ‏ناپذیر است. قرآن پژوهان در گذشته با عنوان وجوه و نظایر و مشترک لفظى به بررسى این نوع واژگان قرآنى پرداخته ‏اند. در زبان‏شناسى جدید بافت زبانى و فرا زبانى براى تشخیص مفهوم واژه‏ هاى هم معنى و چند معنى مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله ابتدا...

یکی از ابعاد وجود انسان که کمتر به آن توجه شده، ساحت غیرشناختی نفس آدمی است. فیلسوفان اسلامی در ذیل قوه محرکه و قوه عملی انسان به طور پراکنده به توضیح این بعد از انسان پرداخته اند؛ اما دیدگاه واحدی درباره قوه عملی بیان نکرده اند. این مقاله ضمن پذیرش اهمیت شناخت و ارزشمندی قوه عاقله و نیز استناد شناخت حسن و قبح افعال به قوه نظری، تفسیر غیر شناختی از قوه عملی را قابل دفاع تر می داند. همچنین این پ...

در کتاب مقامات الطیور، داستان شیخ صنعان، شاخه ای فرعی یا داستانی در میان داستان است که ضمن بیان توجّه عطار به شیوه­ی داستان در داستان؛ پیوندی از داستان مثال با قهرمان های انسانی و تمثیل با شخصیّت های حیوانی  را در کل منطق الطیر به نمایش می گذارد. از دیگر سوی، در محتوا، همان محتوای بخش پرندگان، یعنی هفت وادی سیر و سلوک را به دیگر زبان نقل می کند. این داستان؛ یعنی شیخ صنعان (صنعا، سمعان) پیوندهای و...

چکیده یکی از پرسش های مطرح درمورد واژگان قرآن کریم این است که آیا خداوند همانند روش متداول متون بشری، در آنِ واحد، از هر یک از الفاظ قرآن در یک معنا و مفهوم استفاده کرده است یا معانی متعددی را اراده نموده است؟تحقیق حاضر به بررسی این مساله از دیدگاه علمای اصولی پرداخته است.به این صورت که ابندا با مطالعه منابع کتابخانه ای موضوعات مرتبط و دیدگاه های علمای اصولی در رابطه با موضوع پایان نامه جدا گرد...

چکیده برای بررسی متن قرآن و اثبات اینکه همین متن از زمان رسول خدا(ص) به ما رسیده است، ادلّة متنوّعی از سوی علمای مسلمان ارائه شده که برخی از این ادلّه نیاز به بررسی، تعدیل و شفّاف سازی دارند، از جملۀ این ادلّه، نظریّۀ تواتر متن قرآن است که به خوبی تبیین نشده است. اقوال علما در این مقوله بسیار متشتّت و گاهی نیز معارض یکدیگر است، در حالی که تواتر متن یکی از اساسی ترین ادلّه برای اثبات تاریخی بودن و سندیّ...

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مثبت­نگری بر افزایش امید با تأکید بر قرآن و آموزه­های اسلامی در کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان بود. پژوهش از نوع نیمه تجربی همراه با گروه تجربی و گواه بود. روش نمونه­گیری ابتدا کل جامعه آماری به تعداد 300 نفر پرسشنامه­ی امید اسنایدر را تکمیل کردند و شرکت کنندگانی که پایین­ترین نمره را اخذ کردند تعداد 50 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در گ...

چکیده زمینه و هدف: دین اسلام همواره بر بهداشت جسم و جان تاکید فراوان دارد. در رابطه با تغذیه سالم که گامی مهم برای نیل به سلامت جسم و جان بشمار می آید، رهنمودها و آموخته های متعددی در قرآن ارایه گردیده است. یکی از آیه های شاخص در این رابطه عبارت است از: «و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمه للمؤمنین». در این مطالعه به بررسی پاره ای از رهنمودهای قرآنی در زمینه ی بهداشت تغذیه پرداخته ایم. روش بررسی...