گرچه نقد و بررسی آثار ادبی با توجه با رابطه ی آن با محیط و روحیات شاعر، امروزه نقد اجتماعی و نقد روانشناسی نام گرفته و اصول و معیارهای آن در قرون اخیر تنظیم شده است، اما منتقدان ادب عرب در قرون ابتدایی پس از ظهور اسلام به ارتباط ادبیات و مخصوصاً شعر با این امور پی برده و در نقدهای خویش، این ملاک ها را مدّنظر گرفته بودند. با بررسی آثار ناقدان بزرگ عصر عباسی و استخراج و تحلیل اندیشه های نقدی آنان...

   با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت‌های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ ...

جواهری، بزرگترین شاعر کلاسیک معاصر عراق، در سال 1900 در نجف اشرف، در خانواده ای فرهیخته و صاحب علم و ادب دیده به جهان گشود. محیط علمی و فرهنگی نجف، شرایط علمی و ادبی حاکم بر خانه و ذوق و نبوغ ادبی شاعر باعث شد تا او به اشعار پیشینیان به ویژه شاعران دورۀ عباسی روی آورد و به مطالعه و حفظ دیوان های شاعران نامدار این دوره بپردازد. این امر باعث شد که شاعر در سرودن اشعار خود از شعرای بزرگ این دوره چو...

مقام و منصب وزارت در ایران پیشینه طولانی دارد.عربها و ترکان که دو قوم بدوی و بدون پیشینه دیوان سالاری و مقام وزارت بودند به تقلید از ایران عهد ساسانی برای اداره بهتر حکومت خود از مقام وزیر استفاده کردند و ایرانیان در جایگاه وزارت در استقرار این دو حکومت نقش ویژه ای داشتند. در این پژوهش سعی بر این است که با استفاده از روش تحقیق تاریخی از نوع توصیفی مقایسه ای جایگاه و موقعیت مقام وزیر در حکومتهای...

وراثت اعمام و وراثت بنات بحثی است که یک طرف آن بنی عباس و طرف دیگر آن علویان می باشند. در عصر جاهلیت, تنها فرزندان ذکور, از ارث بهره می بردند ولی با ظهور دین اسلام این قانون برداشته شد.عباسیان که در روی کار آمدن خود و مبارزه با بنی امیه از شعارهای علویان و پیروان آن ها استفاده زیادی بردند و ابتدا مشروعیت حکومت خود را از طریق وصیت ابوهاشم به علی(ع) می رساندند, به تدریج از علویان فاصله گرفتند و ا...

پریم یا فریم، شهر و ناحیه¬ای با سابقه¬ی تاریخی از دوره¬ی پیش از اسلام در طبرستان بوده است. نام این سرزمین خصوصا در ذکر حوادث دوره¬ی فتوحات مسلمین و نیز حمله¬ی مغول¬ها در منابع جغرافیایی ذکر شده است. در پیدایش و رشد طبیعی پریم، رودها و منابع آبی فراوان، نزدیکی به دریای مازندران، وجود مراتع و اراضی قابل کشت موثر بوده است. قرار¬گیری در مسیر راه¬های تجاری نیز در شکل گیری و رشد جغرافیای انسانی پریم ...

چکیده قیام های علویان در ایران، با فعالیت های یحیی بن زید از (125-121هـ.ق)، درخراسان آغاز شد. قیام یحیی موجب گسترش هواداران خاندان پیامبر(ص)در خراسان شد وشهادت اومردم آنجا را سخت متأثر نمود وخشم وغضبشان را علیه امویان برانگیخت وزمینه ی مساعدی را برای دعوت عباسیان در خراسان به وجود آورد. ـ به طوری که بعدهاعبداللّه اشتر، یحیی بن عبداللّه ومحمدبن قاسم که از رجال نامی علویان بودند به قصد تدارک قیام...

منابع تاریخی سده­های نخستین اسلامی از «کِلار» به عنوان شهری آباد و پایگاه اسپهبدان غرب طبرستان در منطقة کوهستانی و هم­مرز دیلم، مطابق با کلاردشت در مازندران کنونی یاد کرده­اند. این شهر در اواسط سدة سوم به عنوان مرکز سیاسی قیام مردم طبرستان به رهبری حسن­ بن ­زید­ علوی علیه طاهریان جلوه­گر می­شود. با وجود اهمیت کلار در سده­های اولیة اسلامی،    باستان­شناسانی که بقایای تپة باستانی کِلار در کلاردشت ر...

سیاست های مالی و پولی در هر دوره از تاریخ به اشکال گوناگون اجرا می شده است. یکی از این سیاست ها چگونگی و نحوة گردش نظام پولی است که در مقاطع تاریخی نمودهایی خاص داشته است؛ در دورة خلافت عباسی، به سبب افزایش معاملات تجاری و حمل و نقل های مالی، نظام پولی در قالبی خاص عرضه می شد. این الگو استفاده از چک و سفته بود. خلافت عباسی برای پیشبرد فعالیت های مالی و تجاری و معاملات کلان خود در عملیات مالیاتی...