شیخ طوسی در تفسیر التبیان، صاحب نظرات و آراء ویژه تفسیری و قرآنی است. این پژوهش بر آن است، تلاشها و اجتهادهای ایشان را در دریافت معناشناسی واج و نشانه شناختی تغییر صامت و مصوّت در ایفای معنا، به تصویر بکشد. برای این منظور، موارد قابل توجهی از استنباطها و فهم ظریف ایشان در این خصوص شناسایی، بررسی و تبیین، و یافته ها به روش توصیفی ـ تحلیلی ارائه شده است. در این بررسی، مشخص گردید اندیشمندان و علمای...

هدف مقاله حاضر آن است تا ثابت کند آرایه­هایی که در کتاب­های بدیع فارسی با مبنا قرار دادن حروف الفبا شناسانده شده‌اند، فاقد دقّت علمی و زیبایی­شناختی هستند. این پژوهش بر اساس دانش­های زبان­شناسی، آواشناسی و واج­شناسی سامان یافته و آرایه­های حروفی از این دیدگاه آفت­یابی شده­ است. نگارنده پس از بررسی آرای پژوهشگران قدیم و جدید حوزه بدیع لفظی به این نتیجه می­رسد که مبنای زیبایی­شناختی همه آرایه­های ...

پژوهش حاضر به بررسی واجشناسی گویش کجل (kejal) پرداخته است . کجل نام دهکده ای در اطراف شهرستان خلخال است . این گویش از گویشهای تاتی بشمار رفته و احتمالا جزء گویشهای تاتی شمالی دسته بندی می شود. اهالی دهکده کجل دوزبانه تاتی ˆ ترکی هستند. پیرمردان به تاتی مسلطتر از ترکی و کودکان به ترکی مسلطتر از تاتی هستند. افراد میانسال به هر دو زبان تسلط دارند. روش کار در این پژوهش بدین صورت بوده است که پس از ض...

این پژوهش به توصیف نظام آواهای گویش نیشابوری می پردازد. در این پژوهش، محقق به ضبط گفتار گویشوران پرداخته است، و هر کجا که لازم بوده از مصاحبه نیز بهره برده است. از آنجا که پیرامون زبان مذکور مطالعه ی جامع خاصی انجام نگرفته، این تحقیق بیشتر به صورت میدانی انجام گرفته است.   برای انتخاب نمونه ها، عامل سن، سواد، جنس و مهاجرت در نظر گرفته شده است. در این پژوهش، ابتدا گویش نیشابوری و محدوده ی جغرافی...

تحقیق حاضر، پژوهشی در فرایند ارتقای واکۀ پسینِ افتادۀ /ɑ/ به واکۀ پسینِ افراشتۀ [u] دربافت همخوان خیشومی  -nدر زبان فارسی معاصر است، در چارچوب واج شناسی آزمایشگاهی. در زبان فارسی در رخ داد این فرایند در بافت مذکور، دوگانگی مشاهده می شود. به بیان دیگر این فرایند گاهی رخ می دهد (برای مثال تبدیلِ واژۀ گران به گرون)، و گاهی نیز ارتقا رخ نمی دهد (مانند واژۀ گران پایه). از این رو نوشتار حاضر می کوشد تا ...

در این مقاله نظام واجگونه های زبان فارسی در چارچوب نظریه واج شناسی تولیدی تجزیه و تحلیل می شود. برای این منظور‘((بستارهای تولیدی)) به عنوان واحدهای کمینه تجزیه و تحلیل واجی تعریف می شوند. بستارهای تولیدی ‘ الگوهای گرفتگی در جهاز صوتی هستند که چون برخلاف مشخصه های تمایز دهنده ذاتأ زمان بند هستند‘ با ترکیب غیر خطی خود در فضای زمانی-مکانی‘واج ها و واجگونه های زبان در بافت cc انتخاب شدند. نگارنده ب...

مقدمه و اهداف برخی مداخلات محیطی مانند نویز همهمه می­توانند درک گفتار را دچار اشکال کنند. درک درست همخوان­ها پایه و اساس درک کلی گفتار است. معمولاً در محیط­هایی ارتباط گفتاری برقرار می­شود که چند گوینده در حال صحبت کردن هستند. بخش زیادی از همخوان­های زبان فارسی را همخوان­های انفجاری و سایشی تشکیل می­دهند. هدف ما از این مطالعه تعیین تأثیر نویز همهمه بر امتیاز بازشناسی همخوان­های انفجاری و سایشی ا...

بررسی های آوایی زبان عربی در نیمه­ی قرن دوم هجری همراه با تالیف کتاب «العین» به دست خلیل بن احمد تبیین گردید. مقاله­ی حاضر، پژوهشی است در حوزه­ی توصیف واج های عربی و اندام های صوتی بر اساس اندیشه های آواشناختی خلیل بن احمد و با تاکید بر این نکته که این ادیب برجسته­ی نحوی به مثابه­ی بنیان گذار دانش آواشناسی زبان عربی به طرح مباحثی پرداخته که تجوید پژوهان در قرون پسین، همگی تحت تاثیر اندیشه های و...

هدف: فرایندهای واجی، تغییراتی است که کودکان به هنگام بیان کلمات در نحوه تلفظ آن ایجاد می کنند تا بیان آن ها برای ایشان راحت تر شود. این پژوهش با هدف بررسی فرایندهای واجی کودکان عادی فارسی زبان ۲ تا ۴ ساله صورت گرفت روش بررسی: این پژوهش از نوع مقطعی و توصیفی- تحلیلی است. آزمودنی های این پژوهش تعداد 128 دختر و پسر 24 تا ۴۸ ماهه تک زبانه فارسی زبان و فاقد هر نوع اختلال شدید شنوایی، بینایی، جسمانی،...

پژوهش حاضر تحقیقی درباره فرایندهای صرفی – واجی در زبان لکی است. در هر زبان فرایندهایی وجود دارد که باعث تغییر صورت تکواژها در شرایط خاص صرفی و واجی می شود. در پژوهش حاضر صورت های متناوب تکواژهای تصریفی اسم و فعل و واژه بست های زبان لکی معرفی و فرایندهای تشکیل دهنده آنها معرفی شده است. تحقیق حاضر دو هدف را دنبال می کند: اول، معرفی تکواژگونه های تکواژهای دستوری وابسته در لکی و دوم، استخراج فرایند...