بعثت پیامبران و جانشینان ایشان در شرایط زمانی و مکانی گوناگونی روی داده و از جمله علل آن، تعلیم شرایط گوناگون زندگی به انسان‌های پیرو دعوت انبیاست. دعوت و مجاهدت یک پیامبر به موضوع طغیان سیاسی پیوند می‌خورد و دعوت پیامبر دیگری به فساد اقتصادی و دیگری به انحطاط اخلاقی. در میان انبیا و اوصیای الهی، نام دو امام را با موضوع تمدن، سیاست و فرهنگ امت اسلامی و بشری می‌</e...

بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال کشورهای منطقۀ آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به‌عنوان همسایگان شمالی جمهوری اسلامی ایران، زمینه برای برقراری روابط ایران با این کشورهای تازه تأسیس فراهم شد. کشورهای این منطقه نسبت به سایر مناطق پیرامونی ایران از نظر تاریخی، تمدنی، قومیتی و فرهنگی با ایران نزدیکی بسیاری دارند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه ایران به مناطق هم‌جوار براساس مسائل فرهنگی است. ایران ب...

هویت تمدنی یکی از مهم ترین ابعاد هویتی است که با نگرشی عام و کلان همه افراد متعلق به یک دین را در بستری تاریخی و هویتی به یک دیگر متصل می کند. گروه های تکفیری افزون بر این که از جهت اعتقادی و امنیتی چالش های زیادی را برای جهان اسلام ایجاد نموده اند از جهت فرهنگی نیز در تضاد با هویت تمدنی قابل بررسی اند. این گروه ها از جهتی به تخریب مکان های مذهبی می پردازند و از جهت دیگر با ارائه قرائتی انحصارگ...

جهان اسلام همواره از آتش تفرقه رنج برده ­است. یکی از راهکارهای غلبه بر نیروهای واگراکننده، ایدۀ همگرایی عتبات مقدسه جهت استفاده از ظرفیت­های عظیم نهاد زیارت است. همگرایی عتبات مقدسه آرمان توحید را از طریق ایده وحدت جهان اسلام پیگیری می­کند. همگرایی از مفاهیمی است که به­خصوص در روابط بین‌الملل به آن توجه زیادی شده ­است، اما این نوشتار نگاهی فرهنگی‎تمدنی به این مفهوم دارد و آن را...

در این مقاله نسبت به همگرایی منطقه ای در قالب «اکو» تأملی نظری ارائه شده است. با دیدگاهی نقادانه نسبت به پیامدهای ناشی از مدلهای همگرایی مناسب جوامع غربی برای منطقه ‘ ادعا شده است که این دیدگاههای یکسان نگر‘ مفید برای تفسیر وقایع و تجویز اقدام نیست. با عنایت به این هشدار‘ استراتژی اقدام دو گانه ای مبتنی بر پویش دیالکتیکی و متناقض انقباض فرهنگی (کشوری) و انبساط تمدن (منطقه ای) پیشنهاد شده است. د...

آیات فقهی قرآن به عنوان بخشی از آموزه‌های دینی و نیز سرچشمه اولیه دانش فقه افزون بر تعیین تکلیف مکلفان دارای پیامدها و کارکردهای اجتماعی هم است. این پیامدها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نظام‌های مختلف تشکیل دهنده یک جامعه را از خود متأثر می‌سازد و اثرپذیری نظام‌ها از این مؤلفه‌ها به نوبه خود به اثرپذیری یک تمدن از آنها می‌انجامد. این نوشتار با مبنا قرار دادن تقسیم‌بندی مرحوم شهید صدر از مباحث فقه...

هدف: این پژوهش با هدف اصلی طراحی مدل محرک‌های همکاری ـ رقابت در هنر و صنعت فرش دست‌باف اجرا شده است و اهداف فرعی آن، شناسایی محرک‌های همکاری ـ رقابت و بررسی روابط علّی میان محرک‌های همکاری ـ رقابت در هنر و صنعت فرش دست‌باف است. روش: پژوهش پیش رو، از نظر هدف اکتشافی و از نظر رویکرد، کیفی ـ کمی است. جامعه آماری آن تولیدکنندگان فرش دست‌باف ایران است که در مرحله نخ...

ادریس بن عبدالله از سادات حسنی و نوادگان امام حسن مجتبی× در سال 169 قمری بعد از شرکت در قیام خونین حسین بن علی، مشهور به صاحب فخّ، متواری شد و به سوی مغرب رفت. وی در مغرب اسلامی در مراکش و قسمتی از الجزایر کنونی، اولین دولت مستقل شیعی را تشکیل داد که به نام او موسوم شد و در مدتی کوتاه، تمدنی را در مغرب پایه گذاری کرد؛ تمدنی که هرچند عمری کوتاه داشت، آثار فرهنگی آن تا امروز باقی مانده است. به دلا...

فرارودان سرزمینی چند فرهنگی متشکل از اقوام متعدد و ادیان و آیین های زرتشتی، مانوی، بودایی، مسیحیت (نستوری)، یهودی، و باورهای کهن و آیین شمنی بود. در این تحقیق، مسئلة اصلی این است که فرارودان از نظر تنوع فرهنگی ـ آیینی چگونه بود که پیش از اسلام پیروان ادیان و باورهای گوناگون در طول چند سده با تساهل و تسامح در کنار یکدیگر زیستند؟ همزیستی فرهنگی ـ آیینی چه ویژگی های منحصر به فردی برای فرارودان به ...

در طی قرن هفتم هجری، مغولان بخش بزرگی از سرزمین های شرق اسلامی را تحت سیطره خودگرفته در صحنه سیاسی و اجتماعی این سرزمین ها حضوری مسلط یافتند. آنان اقوامی بودند با زبان،فرهنگ، تعلقات آب وهوایی، سنت های کو چرویی و ذهنیت های معماری متفاوت؛ از این رو درشهرک هایی که در کنار شهر پایتخت های خود بنا کردند، پرده منقوش فرهنگی خود را بر روی آنکشیدند، ولی باز اقلیت های قومی کوچکی بودند. اما این تمایز قومی ...