در دوران غیبت صغری، ابو‌سهل اسماعیل بن علی و ابو محمد حسن بن موسی نوبختی از مشهورترین متکلمان امامیه در بغداد بودند که نقش مهمی در انتقال میراث کلامی امامیه به متکلمانی چون شیخ مفید و سید مرتضی بر عهده داشته‌اند. از آن‌جا که اندیشه‌های امامیه در دوران شیخ مفید و سید مرتضی تفاوت‌هایی با آراء متکلمان عصر حضور همچون هشامین و مؤمن‌الطاق دارد و به نوعی به اندیشه‌های کلامی معتزله نزدیک‌تر شده برخی بر...

چکیده دانش مفردات، دانشی است که درباره تک واژه های قرآن از نظر ریشه شناسی، اشتقاق لغوی، دلالت بر معنی یا معانی و نیز کاربرد آنها در قرآن بحث می کند. یکی از مجاری مهم فهم قرآن، شناخت مفردات‏ و الفاظ قرآن کریم است و هر کس بخواهد از دریای بیکران قرآن بهره برد و بر عجائب آن مطلع گردد، به ناچار باید آشنا بر الفاظ و مفردات‏ آن باشد. شناخت واژه های قرآن از زمان پیامبر? وجود داشته است ، تاریخ نشان می ...

عقل و عقلانیت یکی از مهمترین مفاهیمی است که همواره مورد توجه بشر از جمله پیروان ادیان الهی بوده است. نسبت عقل و وحی ، قلمرو ادراکات و اعتبار حکم عقل در منظر دین، از چالش های جدی مورد بحث در بین اندیشمندان مسلمان در طول تاریخ بوده است. در بین شیعیان و براساس آموزه های ائمه (ع) عقل از جایگاه ارزشمندی برخوردار بوده و کاوش های عقلی و فلسفی در کسب معارف دینی مورد تاکید بوده است. در این پژوهش به محض...

فن مقامه نویسی یکی از قالبهای نثر فنی است و در دوره ای از ادوار نثر عربی پا به عرصه وجود گذاشته که نثرنویسی در غایت تکلف و تصنع بوده است و نویسندگان در پی آن بوده اند تا موضوع جدیدی را ابداع کنند که در قالب آن بتوانند اقتدار لغوی و مهارت خویش را در بکارگیری صنایع لفظی و اسلوب های مختلف زبانی به ظهور برسانند . با ابداع قالب مقامه نویسی در قرن چهارم هجری این زمینه برای نثر نویسان متکلف هموار گش...

چکیده: سیمای پیامبر اکرم (ص) و ائمه(ع) در دیوان سنایی توسط محمدعلی یاراحمدی هدف از این نوشته بررسی و مشخص کردن دیدگاه سنایی نسبت به پیامبراکرم (ص) و ائمه(ع) است. این نوشته در 5 فصل گردآوری شده است. فصل اول شامل مقدّمه ای است راجع به تبیین موضوع، اهمیت آن، مروری بر تحقیقاتی که قبلاً در این خصوص انجام شده، و همچنین روش و مراحل اجرای تحقیق نیز در این قسمت –مقدمه- بیان شده است. در فصل دوم ب...

بررسی اندیشه های متکلّمان بزرگ جهان تشیع، از جهات مختلفی حایز اهمیّت می باشد؛ چراکه این بررسی ها در وهل? نخست، راه پیموده شده توسط بزرگان را به دیگران می نمایاند و از دیگرسو، مسیر باقی مانده نیز روشن می شود. در مرحل? بعد، این بررسی ها به ما این امکان را می دهد که آگاهی از میزان پیشرفت علم کلام در زمان های مختلف و شیوه های متفاوت ارائه شده در هر زمان را به دست آوریم. در میان متکلمان بزرگ، اندیشمند...

این کتاب ، نوشته ی هشام کمال عبدالحمید ، نویسنده معاصر مصری است که در سال 2002 در قاهره به چاپ رسیده است. این کتاب به مسأله ی خلقت انسان ، روح و کیفیت برانگیخته شدن انسانها در روز قیامت پرداخته است. موضوع اصلی مطرح شده در کتاب روح است. اینکه روح چیست؟ در کجای بدن قرار دارد؟ آیا خداوند در هر انسانی که متولد می شود روح می دمد؟! خداوند در روز قیامت چطور مخلوقات را دوباره زنده می کند؟ و اساسا ً ای...

خاتمیت یکی از عقائد ضروری و مسلم نزد مسلمانان می باشد. بر اساس این اعتقاد، رسول گرامی اسلام9آخرین فرستاده خدا بر روی زمین است و پس از ایشان دیگر هیچ پیامبری مبعوث نخواهد شد و دین ایشان نیز آخرین دین آسمانی است. امامت نیز به عنوان یک اصل مذهبی همواره مورد قبول شیعیان بوده و از همان ابتدا، امام به عنوان برگزیده معصوم بعد از رسول الله و شخصی که دارای ولایت و علم غیب است و کلامش حجت است شناخته می¬ش...

پس از تشکیل حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) و به دنبال آن تشکیل حکومت خلفا، در مقاطعی خاص، دولت‌های اسلامی با افزایش یا کاهش درآمد و در برخی مواقع با هزینه‌های غیر قابل پیش‌بینی روبه‌رو می‌شدند. کاهش درآمد و دست‌یابی به منابع جدید مالی سبب شد دولت‌ها برای جبران کمبود هزینه‌ها به فکر راه‌حل‌های تازه‌ای بیفتند. یکی از این راه‌حل‌های پیشنهادی «مالیات بر بازار» بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت....

پس از براندازی بنی امیه به دست عباسیان، تنها فردی که با فرار خود بـه شـمال آفریقـا جـانسالم به در برد، عبدالرحمن بن هشام بود که از آنجا به اندلس رفت و در آنجا دولت امویان انـدلس راتشکیل داد. امویان اندلس، قرطبه را پایتخت حکمرانی خود قرار دادند و با ساخت پلهـا و کـاخهـا ومساجد بر وسعت آن افزودند و از آن پس به برتری فرهنگی و علمـی شـهرت یافـت. قرطبـه بـر اثـرحملهها و نابسامانیها به تدریج از قدرت ...