چشم زخم از باورهای قدیمی و رایج در جهان و از جمله جهان اسلام است؛ هرچند امروزه این باور کم رنگ شده، ولی هنوز به عنوان باوری عامیانه برجای مانده است. در این پژوهش رد پای این اعتقاد و اهمیت آن در هنر مردم عامی و دستبافته ها به عنوان محمل این عقیده مورد مطالعه قرار گرفته و سیر استحالۀ آن در نقوش مربوط تا دوران معاصر بررسی می شود. هدف از این تحقیق نشان دادن تأثیر اعتقادات در هنر مردمی به ویژه دستبا...

مرصاد العباد یکی از آثار با شکوه نثر فارسی در قرن هفتم است. دوره ای که ادب فارسی از حیث تأثیر پذیری از قرآن و حدیث و ادب عربی در اوج است. نویسنده کتاب، توانسته است با استفاده هنرمندانه از آیات قرآن و احادیث نبوی و بر اساس سه مرحله شریعت ، طریقت و حقیقت، مسیر سیر و سلوک عرفانی را ترسیم کند . در این مقاله تأثیر کلام وحی بر مرصاد العباد بررسی شده است . این جستار نشان می دهد که نجم الدین رازی ضمن ح...

نقوش گچبری های دور? ساسانی را باید به عنوان مهمترین منبع الهام نقوش گچبری های اسلامی در نظر گرفت. این نقوش در دوره ساسانی با الهام از محیط طبیعی اطراف خود، ارتباطی نه صدرصد ولی نزدیک برقرار می کنند و به راحتی می توان، نمونه ها و گونه های آن ها را شناسایی کرد. این امر نشان می دهد، مباحث انتزاعی کمتر در این نقوش بکار رفته و هنرمند گرایش کمتری به این سمت نشان داده است. چرا که در اندیشه های اساطیری...

در این مقاله تلاش شده است تا اشیای فولادی دوره قاجار بر اساس نوع تزیینات، در گروه های مجزا از دیدگاه موضوعی مورد توجه قرار گیرند. همچنین، تزیین گری ها و نقش اندازی های ویژه ای تفکیک شوند که مختص تزییناتی اقلام فولادی این عصر بوده است. خوانش دوباره اشیاء و اقلام فولادی بر اساس طبقه بندی های انجام گرفته در متن، این امکان را فراهم می آورد تا به موضوع های آرایه ها و ارتباطات میان کاربرد اشیاء و تزی...

چکیده یکی از راه های ارتباط با فرهنگ و هنر اقوام مختلف، شناخت باورها و اعتقادات آنهاست. در بسیاری از موارد، این باورها در قالب نقش بر روی آثار هنری و اشیاء تاریخی فرهنگی ظاهر می شوند. از این رو، شناخت این نقوش اهمیت به سزایی پیدا می کند. نقش زنجیره ی خمپا یکی از نقوشی است که در بین فرهنگ ها و تمدن ها در طول تاریخ بر روی آثار به عنوان یک آرایه ی تزیینی و نمادین به کاررفته است. هدف کلی این پژوهش،...

هنر کاشیگری و کاشیکاری از آرایه های ارزشمند وابسته به معماری است که ذوق، سلیقه و هنرمندی کاشیگری سرزمین ما، آن را به درجه ای از رشد رسانده که تحسین بینندگان را برانگیخته است. آنان که با معماری اسلامی ایران آشنایی دارند، بایستی از آگاهی های لازم از ارزش های هنری، طرح ها و نقوش رنگ و لعاب، پخت و به طور کلی از اصول و قواعد و رموز کاشیکاری نیز بهره مند باشند. در این مقاله، از کاشی های دوره صفویه تا...

موضوع این پروژه کارکردهای نشانه شناسی نقوش به کار رفته در پارچه های دوره صفویه و باز آفرینی آن در دوران معاصر می باشد، به نحوی که بتوان به لزوم شناخت و کاربرد آرایه ها در بافت پی برد و نیز از نظر کارکرد نقش، در بافتی نو مورد تحلیل قرار داد. لازم به ذکر است ،در خصوص این موضوع تا پیش از این بررسی انجام نشده است. پارچه بافی با توجه به نیازهای ضروری انسان به پوشش یکی از پر اهمیت ترین صنایع در ایرا...