استفاده از تکنیک حجاری یکی از شیوه‌های متداول تزیینات معماری در بناهای دوره اسلامی است که نمونه‌های پرشماری از آن‌ها در مساجد شهر اصفهان مشاهده می‌شودکه بررسی، مطالعه و مقایسه هر یک ازآن‌ها می‌تواند بازشناسی هویت فرهنگیشان را در پی داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی، طبقه‌بندی و تحلیل تزیینات حجاری بر اساس نوع نقوش در بنای مسجد عتیق اصفهان است و در پی پاسخگویی به سوالات زیر است: 1- تزیینا...

رگبار شدید مورخ 16/3/1371 در شهر مشهد باعث وقوع سیلاب در سطح شهر و سه منطقه مسکونی نجفی، چهارچشمه و نودره شد. در جریان سیل ایجاد شده از این رگبار، که در نوع خود بی نظیر بود، 25 نفر جان خود را از دست دادند و خسارات مالی فراوانی وارد گردید. سه ایستگاه ثبات فرودگاه، دانشکده کشاورزی و سازمان آب در داخل شهر مشهد، و یک ایستگاه ثبات سد طرق در حومه این شهر توزیع زمانی رگبار فوق را ثبت کرده اند. اطلاعات...

فرسایش پاشمانی از اشکال اصلی و مهم فرسایش آبی است. پاشمان ذرات خاک می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله باران پیشین قرار بگیرد. تاکنون پژوهشی در زمینه علل تأثیر باران پیشین بر مقدار فرسایش پاشمانی در باران بعدی انجام نگرفته است. این پژوهش به‌منظور بررسی اثر باران پیشین بر پاشمان ذرات در خاک مارنی انجام گرفت. برای این منظور خاک‌دانه‌های با قطر 6 تا 8 میلی‌متری از یک خاک مارنی تحت آیش در غرب زن...

برای مطالعه، مقایسه و طبقه بندی سفال شاخصه های متعددی وجود دارد از جمله جنس، رنگ، خمیره، شکل، نقش و غیره. در مطالعه و مقایسه سفال باید تمام شاخصه ها در نظر گرفته شود. ولی چون در یک تحقیق وپژوهش باستان شناسی پرداختن به تمام جنبه ها کار را مشکل و سخت می نماید. می توان برخی از شاخصه ها را بطور جداگانه مطالعه نمود و با در نظر گرفتن دیگر داده ها به تحلیل و تجزیه پرداخت. این عمل و روش منجر به دقت و ...

مطالعۀ نقوش موجود بر مهرها و اثرمهرها می تواند زوایای تاریکی از تاریخ اجتماعی دوران سلوکی و اشکانی را پدیدار کند. از سوی دیگر، تحلیل موقعیت‏های فردی و اجتماعی اشخاص یا گروه‏های اجتماعی به منظور درک روابط پیچیدۀ آنان با افراد یا سایر گروه‏ها یا به منظور درک روابط بر هم‏ کنشی میان آنان جایگاه ویژه‏ای را در مطالعات تاریخی به خود اختصاص داده است که از آن میان تحلیل موقعیت‏های زنان نیز توجه خاصی را ...

رودوزی منسوجات دارای اهمیت خاصی است و با آداب و رسوم و فرهنگ ملل ارتباط تنگاتنگ دارد. زنان در این فعالیت نقش اصلی را بر عهده دارند. در ایران و هند، هنر رو دوزی جایگاه ویژه ا ی دارد. ارتباطات سیاسی و تجاری ایران با هند از زمان هخامنشیان وجود داشته و به خصوص در قرون 9ه.ق/15م تا 11ه.ق/17 م گسترش یافته است. به دنبال فعالیت های تجار هندی در ناحیه هرمزگان،که مربوط به اَواخر دوره ناصر الدین شاه و در زم...

مجموعه کاخ گلستان، یادگاری به جای مانده از ارگ تاریخی تهران، محل اقامت شاهان سلسله قاجار و از زیباترین و کهن‌ترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران به حساب می‌آید. این کاخ دارای مجموعه ای از بناهای گوناگون است که در محوطه‌ای بزرگ در کنار هم قرار گرفته‌اند. محوطه باستانی کاخ گلستان پوشیده شده از تزیینات فراوان کاشیکاری است. کاشی‌ها، مجموعه‌ای تصویری از نقش‌های متنوع با مضامین ملی و تاریخی می‌باشند...

باران ربایی جزء مهم تعادل آبی جنگل کاری ها در مناطق نیمه خشک محسوب می شود. این مطالعه با هدف اندازه گیری میزان باران ربایی طی فصول مختلف در توده جنگل کاری شده کاج تهران (pinus eldarica medw.) و تأثیر اندازه باران بر آن واقع در پارک جنگلی چیتگر تهران انجام شد. میانگین سالیانه بارندگی و درجه حرارت منطقه مورد مطالعه به ترتیب 6/267 میلی متر و 2/17 درجه سانتی گراد می باشد. میزان بارندگی در هر بارش ب...

تحولات به‌وجودآمده بعد از فتح ساسانیان توسط اعراب مسلمان و دگرگونی‌های مذهبی پدیدار گشته در ایران بر هنرها، صنایع و فنون سده‌های اولیه اسلامی تأثیراتی چشمگیر بر جای گذاشت. از جمله این هنرها، هنر فلزکاری است که در دوره‌های مختلف اسلامی و بخصوص دوره آل‌بویه آشکارتر است. مهمترین پرسش‌های پژوهش حاضر این است که شاخصه‌های بصری مشترک در فلزکاری ساسانی و آل بویه چیست؟ مهم‌ترین مضامین انتقال‌یافته از فل...

دوره قاجار یکی از دوره‌های درخشان معماری ایران است که در آن سردرها از جمله موضوعاتی است که به‌طور عمده برای تزیین بنا استفاده شده است. سردر یکی از عناصر معماری است که قابلیت بیان اعتقادات سازنده بنا را دارد. دوره قاجار، دوره نوآوری و تحولات جدید در هنر و معماری ایران است. از جمله این تحولات، رابطه فزاینده با غرب است که به دنبال آن تأثیرات مستقیم بر هنر و معماری، به ویژه تزیینات بناها دیده می‌شو...