نقد جامعه‌شناختی یکی از شیوه‌های کارآمد در نقد متون ادبی، به‌خصوص رمان است. در این شیوه، ارتباط ساختار و محتوای رمان با وضعیت و دگرگونی‌های جامعه و محیطی که در آن متولد شده است، کندوکاو می‌شود و چگونگی انعکاس و بازنمایی هنرمندانه‌ی اجتماع در جهان تخیلی اثر ادبی، نقد و تحلیل می‌گردد. سابقه‌ی این‌گونه از پژوهش و به‌کارگیری این شیوه در نقد رمان فارسی ایران، کارآیی نقد جامعه‌شناختی در نقد و بررسی ر...

چکیده موضوع این جستار نقد و بررسی کتاب نقد و بررسی تطبیقی خمریات رودکی و ابونؤاس، تألیف سید فضل الله میرقادری است. در این مقاله، ضمن معرفی کلی اثر و تحلیل ابعاد شکلی آن، به بیان «امتیازات»، «کاستی ها»، و «بایسته های» محتوایی آن نیز پرداخته شده است. امانت داری علمی در ذکر منابع، بی طرفی در نقد و نظر، نکته سنجی و دقت در تحلیل، نظریه پردازی در نقد و تحلیل، استفاده از برخی منابع معتبر علمی، ارائة ف...

محمودخواجه بهبودی سرور جدیدان آسیای مرکزی و یکی از روشنفکران آگاه از وضع معنوی جامعه و علم و معارف است. این مقاله با هدف بررسی نقد ادبی در نشریه های بهبودی، یعنی سمرقند و آیینه، به نگارش درآمده است. یکی از تألیفات بهبودی که رگه هایی از نقد ادبی در آن به چشم می خورد، مقاله ای با نام «مناظره حقیده (دربارۀ مناظره)» است که در آن راجع به مناظره نوشتۀ عبدالرئوف فطرت بحث کرده است. بهبودی مناظره فطرت ر...

چکیده ندارد.

این مقاله با هدف ارائه مدلی نظری تنظیم شده است که مبنای معرفت شناسی آن نقد تاریخ نگاری مارکس گرایانه است در سنت جامعه شناسی تاریخی دو رویکرد مارکس گرایانه ( ماتریالیسم تاریخی و شیوه تولید آسیابی) به تاریخ نکاری ایران پرداخته اند در این مقاله نشان می دهیم که به کارگیری این رویکردها به دلیل نقائص نظر ی از جمله همسان پنداری ساختارهای اقتصادی اجتماعی تاریخ ایران با تجربه اروپائی مانع فهم دقیق دوره ...

تکثر و تنوع دینی و مذهبی در دنیای امروز واقعیتی مسلم است و این تکثر تا به امروز منشأ مجادلات و مناقشات بسیار شده است. به طور کلی در زمینه تبیین و تفسیر تنوع و تکثر ادیان، سه دیدگاه عمده وجود دارد: دیدگاه انحصارگرایی، دیدگاه شمولگرایی و دیدگاه تکثرگرایی. از این میان، دیدگاه تکثرگرایی دینی، دیدگاه جدیدی است که در عرصه معرفت دینی پیدا شده و چندی است در کشور ما نیز مطرح گردیده و موافقان و مخالفان ج...

هرچند کانت در نقد عقل محض، مغالطات برخاسته از الهیات نظری را خاطر نشان ساخته است ولی از این میان، برهان فیزیکی- خداشناختی (غایت شناختی) را ارزشمند دانسته است. وی در نقد عقل عملی، صورت صحیح خداشناسی را در قالب الهیات اخلاقی عرضه نموده و برخی از مبانی نظری آن‌را در نقد قوه حکم تبیین کرده است. در اثر اخیر، با تقریری جدید از برهان فیزیکی- غایت شناختی به‌مدد قوه حکم تأملی، تصویری فی‌نفسه (نومنال) از...

این مقاله کتاب نظریۀ پسااستعماری و کُردشناسی، تألیف جلیل کریمی، را بررسی و نقد می‫کند. در مقدمۀ بحث، ابتدا مطالعات پسااستعماری تعریف و رویکردهای مهم آن معرفی شده‫اند. سپس، کتاب از دو بُعد صوری و محتوایی ارزیابی شده است. نتایج نقد این کتاب نشان می‫دهد که ازنظر صوری کتاب چند ایراد دارد: فاقد مقدمه و نتیجه‫گیری کلی در هر فصل است؛ هم پیش‌گفتار و هم مقدمه دارد و معادل انگلیسی نام کتاب در پشت ...

در این رساله، انجمن دانشکده و جماعت دیوان، به عنوان دو تشکل ادبی، در دوران مشروطه-ی ایران و نهضت مصر، برای مطالعه و پژوهش برگزیده شده و فعالیت های نظری آن ها در جهت شکل دادن به جریان نقد و نظریه ی ادبی در دو حوزه ی ادبیات فارسی و عربی بررسی شده است. هدف اصلی نگارنده، بررسی چگونگی رویکرد و عملکرد دو گروه یاد شده، درجهت دستیابی به تجدد ادبی، آن هم در دورانی که نقطه ی عطف دو ملت محسوب می شود، است....